Chùa Một Cột là một di tích lịch sử có hàng nghìn năm quan trọng. Công trình này đại diện cho văn hóa, lịch sử và tôn giáo trong thời kỳ triều đại nhà Lý. Vậy, chùa Một Cột nằm ở đâu và có những điều gì thu hút? Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu đến bạn sự độc đáo của công trình kiến trúc này.
Chùa Một Cột nằm ở đâu?
Tên gốc của chùa Một Cột là Nhất Trụ Tháp, còn được gọi là chùa Mật. Ngoài ra, Liên Hoa Đài và Diên Hựu Tự cũng là tên gọi khác của ngôi chùa này. Về mặt tâm linh, chùa Một Cột là một điểm đến linh thiêng với lịch sử trăm năm ở Hà Nội. Không chỉ thế, ngôi chùa còn có kiến trúc nghệ thuật độc đáo, có thể coi là duy nhất ở Việt Nam.
Chùa Một Cột nằm trong khuôn viên của Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, thuộc quận Ba Đình, thành phố Hà Nội. Đây là một công trình kiến trúc, lịch sử và văn hóa quan trọng nhưng không quá lớn.
Lịch sử hình thành chùa Một Cột
Chùa Một Cột được khởi công xây dựng từ thời vua Lý Thái Tông vào năm 1049. Có câu chuyện rằng việc xây chùa bắt nguồn từ một giấc mơ của nhà vua. Trong giấc mơ, vua Lý Thái Tông thấy Phật Bà Quan Âm tỏa sáng trên đài sen và mời vua lên đài để uống trà.
Sau khi kể giấc mơ đẹp và kỳ lạ này với các bậc thân tín, nhà sư Thiền Tuệ đã khuyên vua Lý Thái Tông xây đài sen như trong giấc mơ. Chính vì vậy mà chùa Một Cột ra đời. Hiện nay, chùa Một Cột nằm yên ở đó nhưng đã trải qua nhiều lần tu sửa.
Năm 1105, vua Lý Nhân Tông tiến hành tu sửa chùa lần đầu tiên và xây thêm trước sân chùa hai tháp lợp sứ trắng. Ba năm sau, Nguyên Phi Ỷ Lan, một trong những phi tần được kính cẩn nhất, đã làm đúc một chiếc chuông lớn gọi là “giác thế chung”.
Cấu trúc của chùa Một Cột từ đó trở nên hoàn thiện và tương tự như ngày nay. Toàn bộ công trình được xây dựng trong thời kỳ nhà Lý. Một điều thú vị mà có thể bạn chưa biết là nhà Lý là triều đại tôn thờ và sùng kính đạo Phật. Đây cũng là thời kỳ phát triển cao nhất của Phật giáo trong lịch sử Việt Nam. Chùa Một Cột được xem như một minh chứng cho điều đó.
Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, chùa Một Cột bị tàn phá và bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi bom đạn chiến tranh. Tuy nhiên, nhằm bảo tồn một di tích có giá trị đặc biệt quan trọng, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã tiến hành tu sửa chùa. Đến năm 1955, chùa Một Cột Hà Nội đã được tu sửa lại và bảo tồn hiện trạng cho đến ngày nay. Du khách đến tham quan chùa Một Cột có thể nhìn thấy bên cạnh chùa là cổng tam quan và bức hoành phi đề “Diên Hựu Tự”.
Năm 1962, quần thể chùa Một Cột được công nhận là Di tích lịch sử kiến trúc nghệ thuật Quốc gia. Không chỉ dừng lại ở đó, vào năm 2012, chùa Một Cột nhận được kỷ lục “Ngôi chùa có kiến trúc độc đáo nhất Châu Á” từ Tổ chức Kỷ lục Châu Á. Đây là những ghi nhận xứng đáng, khẳng định vai trò quan trọng của chùa Một Cột trong kho tàng lịch sử, văn hóa và tâm linh của dân tộc.
Thông tin tham quan chùa Một Cột
Du khách có thể đến tham quan chùa Một Cột vào các ngày trong tuần từ 7h sáng đến 18:00 giờ. Bạn có thể kết hợp tham quan các địa điểm lịch sử, văn hóa gần đó.
Du khách Việt Nam tham quan chùa Một Cột sẽ không cần mua vé, trong khi du khách nước ngoài sẽ phải mua vé với giá 25.000 đồng/người.
Khám phá nét kiến trúc độc đáo nhất Châu Á
Chùa Một Cột có cấu trúc dựa trên sự liên kết chắc chắn giữa dầm gỗ và cột đá, tạo nên sự vững chãi cho ngôi chùa. Cấu trúc của chùa Một Cột gồm cột trụ, liên hoa đài và mái chùa. Trong đó, cột trụ của chùa Một Cột là một cột đá cao 4m, không tính phần chìm phía dưới chân. Cột đá với đường kính rộng 1,2m mang đến cảm giác đáng tin cậy, “vững như bàn thạch” và đủ sức chịu trọng lượng trên.
Liên hoa đài là một đặc trưng nổi bật của chùa Một Cột. Đài Liên Hoa có hình vuông với mỗi cạnh dài 3m, được đỡ bằng hệ thống cột quân vững chắc. Để kết nối giữa Liên Hoa Đài và cột đá, kiến trúc sư đã sử dụng hệ thống dầm gỗ lớn vừa chắc chắn. Mỗi khớp nối được tính toán kỹ lưỡng giúp Liên Hoa Đài tồn tại vững chắc qua nhiều năm tháng.
Bên trong đài Liên Hoa, không gian được trang trí sang trọng, nổi bật là bàn thờ Phật Bà Quan Âm. Tượng Quan Âm mạ vàng với nghìn mắt nghìn tay tỏa sáng lấp lánh. Đồ thờ xung quanh cũng đều là những món đồ độc đáo như đôi lục bình gốm sứ, bình cắm hoa sen, bộ ấm chén thờ và lư hương bằng đồng. Bàn thờ còn được trang trí với màu vàng chủ đạo, hoa văn và họa tiết tinh tế. Phía trên, bạn có thể thấy một tấm hoành phi nhỏ với ba chữ “Liên Hoa Đài” được làm bằng vàng.
Mái chùa được lợp bằng ngói vảy truyền thống màu đỏ gạch. Theo thời gian, mái chùa đã có những lớp rêu phong tạo nên vẻ đẹp cổ điển và lãng mạn. Mỗi viên ngói được chế tác thủ công tỉ mỉ và chất lượng tuyệt vời.
Về tổng thể, Chùa Một Cột có bốn mái cong đầu đao vút lên trời. Thiết kế mái này còn được gọi là “tàu đao”. Mái chùa cao nhất có một “lưỡng long chầu mặt nguyệt”, biểu tượng cho sự phát triển, sinh sôi và sự cân bằng giữa âm và dương. Đây cũng là một yếu tố kiến trúc thể hiện đậm bản sắc dân tộc.
Tại sao lại là hoa sen?
Hoa sen đã từ lâu được coi là biểu tượng của Phật giáo. Hoa sen là biểu tượng của sự trong sáng, kiên nhẫn, không nhiễm tạp và tinh khiết. Kiến trúc Liên Hoa Đài được xây dựng dựa trên những ý nghĩa cao cả này. Đóa sen nở trên mặt hồ Linh Chiểu mang đến vẻ đẹp cho công trình kiến trúc ngàn năm. Sau này, hoa sen còn trở thành quốc hoa của Việt Nam.
Các địa điểm tham quan gần chùa Một Cột
Chùa Một Cột là một công trình kiến trúc độc đáo và ý nghĩa nhưng không quá lớn. Bên cạnh việc tìm hiểu về chùa Một Cột và nơi nó nằm, bạn cũng nên quan tâm đến những địa điểm tham quan khác nằm gần chùa Một Cột. Dưới đây là một số địa điểm bạn có thể khám phá:
- Hoàng thành Thăng Long: Cùng với chùa Một Cột, Hoàng thành Thăng Long là một di tích lịch sử quan trọng thời kỳ nhà Lý. Nằm trên đường Hoàng Diệu, cách chùa Một Cột không xa, Hoàng thành Thăng Long là điểm đến tham quan đáng chú ý của Hà Nội ngàn năm văn hiến.
- Lăng Bác: Nếu đã đến chùa Một Cột, đừng quên ghé thăm Lăng Bác. Chùa Một Cột là một phần của khu di tích Hồ Chí Minh, bao gồm Lăng Bác. Từ chùa Một Cột, chỉ mất vài trăm mét đi bộ là bạn có thể đến Lăng Bác, nơi an nghỉ của vị cha già kính yêu của dân tộc. Công dân Việt Nam sẽ được vào thăm Lăng Bác miễn phí.
- Quảng trường Ba Đình: Lăng Bác hướng ra quảng trường Ba Đình, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên ngôn Độc lập vào mùa thu năm 1945. Tại đây, bạn sẽ cảm nhận được không khí trang nghiêm và tự hào.
- Nhà sàn Bác Hồ: Phía sau Lăng Bác, trong khuôn viên phủ Chủ tịch là khu vực nhà sàn Bác Hồ. Bạn sẽ được nhìn thấy những vật dụng đã gắn liền với cuộc sống của Hồ Chí Minh. Điều này giúp bạn hiểu thêm về đức tính và tầm quan trọng của Bác, một người đơn giản và tận tụy vì dân tộc.
- Bảo tàng Hồ Chí Minh: Cuối cùng, bạn có thể ghé thăm bảo tàng Hồ Chí Minh. Đây là nơi trưng bày những hiện vật, đồ dùng và bút tích của Hồ Chí Minh và cuộc cách mạng Việt Nam.
Kết luận
Mong rằng sau bài viết này, bạn đã biết chùa Một Cột ở đâu và cũng đã nắm thêm những thông tin quan trọng về lịch sử, văn hóa và kiến trúc của chùa này. Hiện nay, Du lịch Khát Vọng Việt cung cấp các tour du lịch Hà Nội trong ngày, giúp du khách khám phá những điểm đến hấp dẫn nhất trong thành phố. Nếu bạn quan tâm, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn cụ thể.
