Dnulib – Hệ tiết niệu của con người bao gồm thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Mỗi bộ phận trong hệ tiết niệu đảm nhận các chức năng khác nhau nhằm đảm bảo hoạt động bình thường của cơ thể. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp một số thông tin tổng quan về các cơ quan này để bạn có thêm kiến thức hữu ích.
Vị trí của hệ tiết niệu
Hệ tiết niệu giúp cơ thể loại bỏ các chất lỏng dư thừa và chất hoà tan từ máu ra khỏi cơ thể. Một số chất có thể được tái hấp thu trở lại máu, nhưng các chất còn lại sẽ được lọc và đưa vào bàng quang để được thải ra ngoài cơ thể.
Hệ tiết niệu bao gồm hai thận, hai niệu quản, bàng quang, niệu đạo và tuyến tiền liệt (ở nam giới).
Cấu tạo của hệ tiết niệu
Thận
Thận nằm phía sau bụng, ở hai bên cột sống. Thận phải thấp hơn thận trái.
Thận là cơ quan đặc biệt, có trọng lượng trung bình từ 130 – 135 gram, kích thước trung bình là 12 x 6 x 3cm (một quả thận). Nhu mô của thận có độ dày từ 1,5 – 1,8cm và được bao bọc bởi lớp vỏ thận bên ngoài.
Nhu mô thận được chia thành 2 vùng:
-
Vùng tủy: Bao gồm các cụm thận nhỏ, có hình dáng giống đài nhỏ. Các đài này chứa hệ thống các ống góp trước khi đổ vào đài thận.
-
Vùng vỏ thận: Bao gồm các đơn vị chức năng của thận – nephron. Mỗi quả thận chứa từ 1 – 1,5 triệu nephron, tập trung chủ yếu ở vùng vỏ thận. Tủy thận chiếm 10 – 20% số lượng nephron.
-
Rốn thận: Là nơi các mạch máu nhập vào thận. Rốn thận là vị trí rất quan trọng trong quá trình phẫu thuật vào bên trong thận, do đó, việc rốn thận rộng hơn sẽ giúp quá trình phẫu thuật thuận lợi hơn so với việc rốn thận hẹp.
Niệu quản
Niệu quản là ống dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang, có chiều dài khoảng 25 – 30 cm.
Đường kính bên ngoài của niệu quản khoảng 4 – 5 mm, đường kính bên trong là 2 – 3 mm. Niệu quản gồm 3 lớp: lớp cứng, lớp cơ và lớp niêm mạc, và được chia thành 3 đoạn: niệu quản trên, niệu quản giữa và niệu quản dưới.
Niệu đạo
Niệu đạo là ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra bên ngoài qua cơ quan sinh dục, và ở nam giới, niệu đạo còn là đường dẫn tinh ra bên ngoài khi xuất tinh.
Niệu đạo có kích thước khác nhau giữa nam giới và nữ giới.
-
Ở nam giới: Niệu đạo ở nam giới trưởng thành có chiều dài 14 – 16 cm, gồm 2 phần:
-
Niệu đạo sau: Có chiều dài 4 cm, bao gồm niệu đạo tuyến tiền liệt (3 cm) và niệu đạo màng (1 – 1,5 cm). Niệu đạo màng dễ bị tổn thương nếu gặp chấn thương vỡ xương chậu. Niệu đạo tuyến tiền liệt có thể bị tổn thương trong các thủ thuật nội soi liên quan đến hệ tiết niệu.
-
Niệu đạo trước: Có chiều dài từ 10 – 12 cm, gồm niệu đạo dương vật, niệu đạo bìu và niệu đạo tầng sinh môn. Niệu đạo trước có một lớp vật liệu xốp bao quanh, khi bị chấn thương vật liệu này dễ bị tổn thương gây chảy máu, và có thể để lại di chứng hẹp niệu đạo so với niệu đạo sau.
-
-
Ở nữ giới: Niệu đạo ở nữ giới cố định vị trí, có chiều dài khoảng 3 cm. Niệu đạo nữ liên quan chặt chẽ với thành trước của âm đạo.
Bàng quang
Bàng quang nằm ngay sau khủy mu, là một túi rỗng chứa nước tiểu. Khi bàng quang rỗng, nó nằm sau khủy mu, nhưng khi bàng quang đầy, nó có thể vượt lên trên khủy mu, thậm chí tiếp xúc với rốn.
Bể thận và bàng quang được nối với nhau thông qua hai niệu quản. Hai lỗ niệu quản tạo thành một hình tam giác với cổ bàng quang, và bàng quang được mở ra ngoài bằng niệu đạo.
Bàng quang bao gồm 4 lớp:
- Lớp niêm mạc: Là lớp bao phủ bên trong bàng quang.
- Lớp hạ niêm mạc: Cấu trúc lỏng lẻo, cho phép lớp cơ và lớp hạ niêm mạc trượt qua nhau.
- Lớp cơ: Bao gồm lớp cơ vòng ở phía trong, lớp cơ chéo ở giữa và lớp cơ dọc ở bên ngoài.
- Lớp thanh mạc.
Bàng quang có thể chứa khoảng 300 – 500 ml nước tiểu, nhưng trong một số trường hợp bệnh lý, thể tích này có thể tăng lên hàng lít hoặc giảm chỉ còn vài chục mililit.
Chức năng của hệ tiết niệu
-
Thận: Là cơ quan chính trong hệ tiết niệu, giúp lọc và tiết các chất thải vào nước tiểu. Thận cũng có chức năng điều chỉnh thể tích và thành phần của máu, giúp cơ thể duy trì áp lực máu, độ pH và mức đường huyết ổn định. Ngoài ra, thận còn sản xuất hai hormone quan trọng trong cơ thể là calcitriol và erythropoietin.
-
Niệu quản: Vận chuyển nước tiểu từ thận đến bàng quang.
-
Bàng quang: Lưu trữ nước tiểu cho đến khi đầy, sau đó đẩy nước tiểu ra khỏi cơ thể thông qua niệu đạo, do các tín hiệu được truyền đến não bộ.
-
Niệu đạo: Đẩy nước tiểu ra khỏi cơ thể. Niệu đạo cũng được sử dụng như đường dẫn tinh trong quá trình xuất tinh ở nam giới.
Để được tư vấn về các chương trình ưu đãi cũng như kiến thức hữu ích về chăm sóc sức khỏe, bạn có thể truy cập trang Facebook fanpage của Dnulib: Dnulib.
