Nhân dịp kỷ niệm 1080 năm Ngô Quyền xưng Vương và định đô tại Cổ Loa (939 – 2019), Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam và Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội đã tổ chức Hội thảo khoa học mang tên “Ngô Quyền và sự nghiệp trung hưng đất nước” vào sáng ngày 25/3 tại Hà Nội.
Chiến công vĩ đại
Hội thảo nhằm mục đích trao đổi kết quả nghiên cứu về Ngô Quyền, làm rõ các nguồn tư liệu thư tịch liên quan đến Ngô Quyền nói chung và giai đoạn Ngô Quyền đóng đô ở Cổ Loa nói riêng. Đồng thời, hội thảo này cũng chuẩn bị cho việc tổ chức kỷ niệm 1080 năm Ngô Quyền xưng vương, định đô tại Cổ Loa vào trung tuần tháng 4/2019 tại Khu di tích cấp Quốc gia đặc biệt Cổ Loa.
Hội thảo đã nhận được 15 bài tham luận từ các nhà khoa học, chuyên gia, quản lý di sản và đại diện Hội đồng Ngô tộc Việt Nam. Những bài tham luận này đã đề cập đến các vấn đề về đời sống và sự nghiệp của Ngô Quyền cũng như ý nghĩa của trận chiến Bạch Đẳng vào năm 938.
Theo như các bài tham luận, Ngô Quyền đã có công lao hiển hách khi đánh bại quân Nam Hán trong trận chiến Bạch Đẳng nổi tiếng vào năm 938. Chiến thắng này không chỉ kết thúc hơn 1000 năm Bắc thuộc mà còn mở ra một thời kỳ độc lập lâu dài cho dân tộc Việt Nam.
Trong mùa xuân năm 939, Ngô Quyền đã xây dựng một chính quyền hoàn toàn độc lập, từ bỏ chức Tiết độ sứ mà họ Khúc và họ Dương trước đây phải tạm giữ để hòa hoãn với phương Bắc. Ông tự xưng là Vương, định quốc ở Cổ Loa – kinh đô của nhà nước Âu Lạc thời vua An Dương. Ông đã trị vì từ năm 939 đến năm 944.
Về công lao vĩ đại của Ngô Quyền trong quá trình xây dựng và bảo vệ đất nước Việt Nam, nhiều nhà sử học của các triều đại phong kiến Việt Nam đã ghi chép trong các nguồn chính sử.
Nghiên cứu về quê hương
Các nguồn sử liệu về Ngô Quyền và triều đại Ngô không phong phú và đa dạng, nhưng luôn được các nhà nghiên cứu lịch sử quan tâm. Từ những năm 80 của thế kỷ XX đến nay, đã có một số cuộc hội thảo được tổ chức.
Trong buổi hội thảo ngày 25/3, các nhà khoa học và chuyên gia đã thảo luận nhiều về quê hương của Ngô Quyền. Hầu hết các nhà khoa học đồng ý rằng quê hương của Ngô Quyền nằm ở Đường Lâm (Sơn Tây, Hà Nội). Tuy nhiên, vẫn có một số ý kiến chưa đồng nhất, cho rằng quê hương của ông có thể là Đường Lâm (Thanh Hóa) hoặc Nghệ An – Hà Tĩnh. Vấn đề này cần phải tiếp tục nghiên cứu và đưa ra kết luận dựa trên các chứng cứ khoa học.
Ngoài ra, Ngô Quyền còn được công nhận là người tài giỏi, khôi ngô và tuấn tú. Ông đã được Tiết độ sứ Dương Đình Nghệ chọn làm nha tướng và đã được gả con gái cho ông. Sau đó, ông được giao quản lý châu Ái (Thanh Hóa ngày nay).
Về trận chiến Bạch Đẳng vào năm 938, tất cả các bài tham luận đều đánh giá cao trận chiến lịch sử trên dòng sông Bạch Đẳng và khẳng định ý nghĩa to lớn của chiến thắng này, đã kết thúc hơn 1000 năm Bắc thuộc và mở ra một thời kỳ độc lập lâu dài cho dân tộc Việt Nam.
Sự nghiệp của Ngô Quyền trong việc xây dựng đất nước, xưng vương và định đô tại Cổ Loa vào mùa Xuân năm 939 là sự tiếp nối truyền thống của vua An Dương. Cổ Loa là nơi đã hai lần được chọn làm kinh đô của nước Âu Lạc thời vua An Dương và cũng là nơi trở thành kinh đô của triều đại Ngô.
Ngô Quyền đã xưng vương, chỉ định quan chức, định ra triều nghi ngày tế và đóng đô tại Cổ Loa nhằm phục hồi quốc thống. Ông đã tạo ra những bước ngoặt quan trọng cho xã hội Việt Nam thế kỷ X và có những đóng góp to lớn vào tiến trình lịch sử của dân tộc.
Theo đại diện của Ban tổ chức hội thảo, kết quả của hội thảo “Ngô Quyền và sự nghiệp trung hưng đất nước” là nguồn tư liệu khoa học nhằm chuẩn bị cho việc tổ chức kỷ niệm 1080 năm Ngô Quyền xưng vương và định đô tại Cổ Loa, đóng lại hơn 1000 năm Bắc thuộc của nước ta và mở ra một kỷ nguyên mới cho nền văn minh Đại Việt.
Trên cơ sở của những nguồn tư liệu đã được công bố, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội sẽ tiếp tục nghiên cứu và khai thác giá trị của các nguồn tư liệu liên quan đến Ngô Quyền tại Cổ Loa thông qua các hình thức trưng bày chuyên đề, xây dựng đền thờ Ngô Quyền… để tỏ lòng thành kính đối với vị vua trung hưng của đất nước.
Công lao của Ngô Quyền đã được nhiều nơi xây đền thờ tưởng nhớ. Hiện nay, ngoài vùng Đường Lâm (Sơn Tây, Hà Nội) có đền và lăng thờ Ngô Quyền, còn có gần 50 nơi khác liên quan đã được lập đền thờ tưởng nhớ Ngô Quyền và triều đại Ngô Vương, trong đó số lượng nhiều nhất thuộc vùng Hải Phòng (34 di tích), cùng với Thái Bình (3 di tích), Hà Nam (1 di tích), Phú Thọ (1 di tích), Hưng Yên (3 di tích). Tuy nhiên, tại Cổ Loa – nơi Ngô Quyền đã chọn để định đô cho triều đại Ngô, hiện vẫn chưa có một công trình nào để tưởng niệm vị vua này.
Theo TS Lưu Minh Trị – Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa Thăng Long – Hà Nội, vẫn còn nhiều thứ “đau đáu”. Ông cho rằng cần phải xây dựng một công trình lịch sử – văn hóa về Ngô Quyền trong Khu di tích Cổ Loa. Hiện nay, Hà Nội có hai nơi thờ Ngô Quyền, ở quê hương và nơi Ngô Quyền từng hành quân, nhưng trên Cổ Loa – nơi Ngô Quyền đã đánh tan quân Nam Hán ở sông Bạch Đằng, lên ngôi vua và định đô từ năm 938 đến năm 944, vẫn chưa có công trình tưởng niệm ông.
“Thiết nghĩ, chúng ta cần phải khắc phục thiếu sót này cho lịch sử. Theo tôi, nên sớm xây dựng một công trình lịch sử – văn hóa về Ngô Quyền”, ông Trị đề nghị.
Được chỉnh sửa bởi: dnulib.edu.vn
