Nguồn vốn ban đầu đóng vai trò quan trọng đối với các công ty khởi nghiệp. Đó chính là nền tảng giúp công ty phát triển trong tương lai. Trong quá trình huy động vốn đầu tư, việc liên hệ với các nhà đầu tư thiên thần là một trong những cách nổi bật nhất. Vậy nhà đầu tư thiên thần là ai? Tại sao nhận vốn từ họ lại có ưu điểm và nhược điểm gì? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.
Nhà đầu tư thiên thần là ai?
Nhà đầu tư thiên thần, còn được gọi là nhà đầu tư hạt giống, là cá nhân hoặc tổ chức có tài sản lớn. Họ thường hỗ trợ tài chính cho các công ty khởi nghiệp hoặc công ty nhỏ với mục đích đổi lấy vốn sở hữu của công ty. Thuật ngữ “thiên thần” bắt nguồn từ nhà hát Broadway, khi các cá nhân giàu có bỏ tiền để thúc đẩy các tác phẩm sân khấu. Cụm từ “nhà đầu tư thiên thần” lần đầu tiên được sử dụng bởi William Wetzel, người sáng lập Trung tâm Nghiên cứu Đầu tư Mạo hiểm.
Các nhà đầu tư thiên thần thường có bối cảnh gia đình hoặc mạng lưới quan hệ tốt. Đa số họ đều có xuất thân từ gia đình kinh doanh. Đầu tư thiên thần là một loại hình đầu tư vốn cổ phần tư nhân, trong đó các nhà đầu tư có giá trị ròng cao cố gắng kiếm lợi nhuận lớn hơn bằng cách chấp nhận nhiều rủi ro hơn so với đầu tư vào thị trường đại chúng.
Một số nhà đầu tư thiên thần tiêu biểu tại Việt Nam bao gồm:
- Quỹ Khởi nghiệp doanh nghiệp khoa học và công nghệ Việt Nam
- Công ty cổ phần Đầu tư Innovation Hub
- Công ty cổ phần tư nhân Đầu tư và Khởi nghiệp quốc gia,…
Cách các nhà đầu tư thiên thần hỗ trợ công ty khởi nghiệp
Khoản vốn góp từ các nhà đầu tư thiên thần có thể là đầu tư một lần để giúp công ty bắt đầu khởi nghiệp. Dù vậy, phần đầu tư này có rủi ro khá lớn. Chúng thường chiếm không quá 10% danh mục đầu tư của các thiên thần. Tuy nhiên, rủi ro càng lớn thì lợi ích càng nhiều. Nếu thành công, nhà đầu tư có thể thu về mức lợi nhuận cao hơn hàng chục lần số vốn đã bỏ ra.
Vốn từ các nhà đầu tư thiên thần thường được dùng cho các hoạt động nghiên cứu và phát triển, giúp công ty hình thành và hoàn thiện chiến lược kinh doanh tốt hơn. Đổi lại, nếu công ty phát triển thành công, nhà đầu tư cũng sẽ có những lợi ích lớn.
Bên cạnh việc góp vốn ban đầu, nhà đầu tư thiên thần còn có thể tiếp tục đầu tư để giúp công ty vượt qua khó khăn. Họ sẽ đầu tư dựa trên tiềm năng phát triển và khả năng hồi phục của công ty.
Nhà đầu tư thiên thần ra quyết định “xuống tiền” như thế nào?
- Về quy mô: Các nhà đầu tư thiên thần thường đưa ra những gói đầu tư nhỏ, thường không quá 1 triệu đô la Mỹ, tuỳ thuộc vào quy mô của dự án. Con số này ít hơn khá nhiều so với các nhà đầu tư mạo hiểm (khoảng 7 triệu USD).
- Giai đoạn đầu tư: Các nhà đầu tư thiên thần ra quyết định dựa vào tiềm năng của dự án. Do đó, họ thường lựa chọn đầu tư khi doanh nghiệp đã có những bước tiến về kỹ thuật, kế hoạch kinh doanh và chuẩn bị gia nhập thị trường.
- Thẩm định chi tiết: Nhóm nhà đầu tư thiên thần thường chỉ thực hiện thẩm định dựa theo những đánh giá cá nhân. Quá trình thẩm định phần lớn đều thông qua trao đổi với doanh nghiệp. Điều này rất khác biệt so với các nhà đầu tư mạo hiểm – những người có thể chi rất nhiều tiền để thẩm định một cách cẩn thận thông qua các chuyên gia hàng đầu.
- Khả năng ra quyết định: Nhà đầu tư thiên thần có quyền quyết định đầu tư một mình. Họ không bị ảnh hưởng bởi nhiều người khác.
- Lợi nhuận và rủi ro: Do đầu tư từ giai đoạn đầu, nhà đầu tư thiên thần phải đối mặt với nhiều rủi ro hơn. Tuy nhiên, mức lợi nhuận mà họ thu được cũng khá lớn, khoảng 20-30%.
- Vai trò trong Hội đồng quản trị: Các nhà đầu tư thiên thần nếu có đóng góp quan trọng thường sẽ có chỗ đứng nhất định trong Hội đồng quản trị của doanh nghiệp.
Ưu điểm và hạn chế khi nhận vốn từ nhà đầu tư thiên thần
Ưu điểm của nhà đầu tư thiên thần là gì?
Nhận được sự trợ giúp từ nhà đầu tư thiên thần nghĩa là doanh nghiệp sẽ không phải trả lại vốn. Lý do là vì bạn đang trao cổ phần để đổi lấy tiền. Đầu tư thiên thần thường ưu tiên cho các công ty đã thành lập sau giai đoạn khởi nghiệp. Các công ty này đã cho thấy nhiều tiềm năng về lợi nhuận nhưng vẫn cần vốn để phát triển sản phẩm hoặc tăng trưởng. Nhờ sự hỗ trợ của nhà đầu tư thiên thần, việc nghiên cứu và phát triển sẽ thuận lợi hơn.
Ngoài ra, mặc dù số vốn góp của nhà đầu tư thiên thần không lớn như nhà đầu tư mạo hiểm, nhưng vẫn có ý nghĩa đáng kể đối với các doanh nghiệp nhỏ. Nếu công ty thực sự có tiềm năng, nhà đầu tư có thể nhóm lại với nhau và cùng góp vốn. Lượng vốn góp lúc này có thể lên tới 1 triệu đô la Mỹ.
Hạn chế của nhà đầu tư thiên thần là gì?
Một hạn chế khi nhận đầu tư từ nhà đầu tư thiên thần là họ thường muốn sở hữu một phần lớn cổ phần. Con số này dao động từ 10-50%, điều này ngụ ý rằng chủ doanh nghiệp có thể đánh mất quyền kiểm soát đối với công ty. Do đó, chủ doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ về lượng vốn chủ sở hữu mong muốn.
Nguồn kinh phí
Các nhà đầu tư thiên thần thường sử dụng tiền của bản thân để đầu tư. Họ không giống như các nhà đầu tư mạo hiểm nhận tiền từ nhiều nguồn và đặt chúng vào một quỹ quản lý chiến lược. Nhà đầu tư thiên thần thường đại diện cho các cá nhân. Tuy nhiên, pháp nhân thực sự cung cấp vốn có thể là một công ty, một quỹ tín thác hoặc một quỹ đầu tư,…
Sự khác biệt giữa nhà đầu tư thiên thần và các Shark
Shark Tank là một chương trình nổi tiếng giúp các doanh nghiệp huy động vốn. Qua đây, nhiều người cũng bắt đầu hiểu rõ hơn về khái niệm “nhà đầu tư thiên thần”. Tuy có nhiều điểm tương tự, nhưng các Shark trong chương trình hoàn toàn không phải là nhà đầu tư thiên thần. Cụ thể:
- Các Shark thường có tính cạnh tranh cao và đôi khi thiếu tôn trọng đối với các doanh nghiệp, trong khi nhà đầu tư thiên thần có xu hướng hợp tác với nhau và đưa ra những ý kiến đóng góp có tính xây dựng với doanh nghiệp.
- Thời gian thẩm định dự án của các Shark ngắn hơn nhiều so với nhà đầu tư thiên thần. Nhà đầu tư thiên thần cần rất nhiều thời gian để đánh giá tiềm năng và rủi ro của một dự án.
- Các doanh nghiệp gọi vốn trên Shark Tank thường thuộc các ngành nghề quen thuộc với người xem. Trong khi đó, các nhà đầu tư thiên thần thường đầu tư vào các lĩnh vực đa dạng và phức tạp hơn. Nhìn chung, nhiều loại sản phẩm kinh doanh được rót vốn rất khó hiểu rõ nếu không có kiến thức chuyên môn.
Kết luận
Như tên gọi, nhà đầu tư thiên thần có thể mang đến hy vọng cho các công ty khởi nghiệp. Tuy nhiên, nhận vốn từ bất kỳ nguồn nào cũng có ưu và nhược điểm riêng. Nhận hỗ trợ từ nhà đầu tư thiên thần cũng vậy. Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích về nhà đầu tư thiên thần và những điểm đặc biệt của nhóm nhà đầu tư này. Để cập nhật thêm những kiến thức tài chính – chứng khoán thú vị, hãy ghé thăm Dnulib bạn nhé!
edited by Dnulib – source