Mỗi năm, Việt Nam ghi nhận gần 300.000 trường hợp phá thai, đa số là các bạn trẻ ở độ tuổi 15-19, trong đó có khoảng 60-70% là học sinh và sinh viên. Đáng lưu ý, hầu hết các cô gái mang bầu do cảm giác xấu hổ nên giấu gia đình và tìm đến các cơ sở y tế kém chất lượng để phá thai bằng phương pháp không an toàn, gây ra những biến chứng nguy hiểm, từ vô sinh cho đến tử vong.
Việc phá thai một cách vô tội vạ sẽ gây hậu quả nặng nề đến sức khỏe của phụ nữ, thậm chí có thể gây vô sinh hoặc suy giảm khả năng sinh sản trong tương lai. Do đó, việc phá thai luôn là một quyết định khó khăn. Một số trường hợp buộc phải chấm dứt thai kỳ để bảo vệ sức khỏe, tính mạng và chất lượng cuộc sống của phụ nữ. Vì vậy, trong bài viết này, chúng tôi muốn giới thiệu đến chị em những phương pháp phá thai an toàn hiện nay dưới sự tư vấn từ BS.CKI Hồ Thị Khánh Quyên, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.
Phá thai là gì?
Phá thai hay còn được gọi là bỏ thai, là quá trình kết thúc một thai kỳ bằng cách loại bỏ thai hoặc phôi thai ra khỏi tử cung của người mẹ trước thời kỳ sinh nở. Thống kê cho thấy hàng năm trên thế giới có khoảng 73 triệu trường hợp phá thai, trong đó 61% là những trường hợp mang thai không mong muốn và 29% là những trường hợp mang thai có bệnh lý hoặc dị tật buộc phải chấm dứt thai kỳ.
Theo số liệu của Hội Kế hoạch hóa Gia đình Việt Nam, trung bình mỗi năm ở Việt Nam có gần 300.000 trường hợp phá thai, trong đó có tình trạng phổ biến ở độ tuổi 15-19, trong đó khoảng 60-70% là học sinh và sinh viên.
Bác sĩ Hồ Thị Khánh Quyên chia sẻ rằng tình trạng phá thai ngày càng gia tăng, đặc biệt là ở độ tuổi trưởng thành, do đó cần có các chương trình giáo dục nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm về sức khỏe sinh sản, tăng cường nhận thức về tình dục an toàn và phương pháp tránh thai, để tránh tình trạng mang thai không mong muốn.
Chỉ định phá thai trong trường hợp nào?
Đa phần các trường hợp phá thai là do các cặp vợ chồng không sử dụng biện pháp tránh thai hoặc sử dụng nhưng không an toàn và không hiệu quả, như bị rách bao cao su, quên uống thuốc tránh thai hoặc sử dụng thuốc sai cách… dẫn đến việc mang thai không mong muốn hoặc mang thai trong thời kỳ học tập.
Ngoài ra, đôi khi cũng có các trường hợp chấm dứt thai do chỉ định y khoa, như người mẹ mắc các bệnh lý nội khoa nặng không thể mang thai, việc mang thai có thể gây nguy hiểm đến tính mạng như bệnh tim mạch nặng, suy thận nặng… Hoặc thai nhi có những bất thường không thể can thiệp để điều chỉnh, có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của thai nhi khi chào đời, chẳng hạn như nhiễm sắc thể bất thường, dị tật nặng, thai lưu…
Bác sĩ Khánh Quyên cho biết rằng, nhiều chị em nghĩ rằng việc chấm dứt thai càng sớm thì tỷ lệ thành công càng cao. Tuy nhiên, thời điểm phá thai an toàn nhất được khuyến cáo là trong khoảng từ 4-7 tuần tuổi thai. Nếu chấm dứt thai kỳ quá sớm khi thai nhi mới chỉ hình thành hoặc mới chỉ gắn kết trong buồng tử cung, nguy cơ sót thai hoặc nửa thai rất cao. Nếu phá thai quá muộn khi thai nhi đã lớn, việc kích thích thai quá to có thể đối mặt với nhiều nguy hiểm như chảy máu, nhiễm trùng, thủng tử cung…
3 phương pháp phá thai an toàn hiện nay
Tuỳ thuộc vào tuổi thai nhi mà bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp chấm dứt thai kỳ phù hợp và an toàn. Hiện nay, phá thai ở Việt Nam là một quy trình hợp pháp và được Bộ Y tế cho phép thực hiện trong khoảng từ 22 tuần kể từ lần cuối cùng có kinh. Tuổi thai sẽ được tính từ ngày đầu tiên của chu kỳ kinh cuối cùng so với chu kỳ kinh đều. Trường hợp chu kỳ kinh không đều, tuổi thai sẽ được xác định qua việc thăm khám lâm sàng hoặc siêu âm.
1. Phá thai nội khoa
Phá thai nội khoa, còn được gọi là phá thai bằng thuốc, là quá trình chấm dứt thai kỳ bằng phương pháp nội khoa, tức là sử dụng thuốc để gây sảy thai. Nếu thành công, không cần can thiệp bất kỳ thủ thuật nào vào buồng tử cung, điều này giảm nguy cơ nhiễm trùng và thủng tử cung.
Những trường hợp được chỉ định phá thai nội khoa là những trường hợp mang thai không mong muốn hoặc khi người mẹ có bệnh lý không thể tiếp tục thai kỳ. Đối với những bệnh lý ở tuổi thai lớn, từ 4-7 tuần, phá thai nội khoa là phương pháp được ưu tiên. Với tuổi thai lớn hơn, vẫn có thể áp dụng, nhưng tỷ lệ thành công sẽ giảm hoặc cần kết hợp can thiệp thủ thuật.
2. Hút thai chân không
Hút thai chân không là phương pháp phá thai ngoại khoa cần can thiệp, tức là bác sĩ sẽ sử dụng ống hút chuyên dụng thông qua cổ tử cung để đưa vào buồng tử cung, sau đó sử dụng lực hút chân không để lấy thai ra bên ngoài.
Phương pháp này được chỉ định trong những trường hợp chấm dứt thai kỳ do mang thai không mong muốn hoặc người mẹ không thể mang thai do bệnh lý hoặc thai bệnh lý. Tuổi thai được chỉ định là từ 6-12 tuần.
3. Nong nạo gắp thai
Nong nạo gắp thai là phương pháp mà bác sĩ đưa một dụng cụ qua cổ tử cung vào buồng tử cung để lấy thai ra ngoài. Phương pháp này thường được chỉ định từ tuổi thai 13-18 tuần.
Để biết thêm về các phương pháp phá thai được thực hiện tại Trung tâm Sản Phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, chị em có thể liên hệ đến hotline 024 3872 3872 – 0247 106 6858 (làm việc từ 6h30 – 21h30) để được hỗ trợ.
Cần chuẩn bị gì khi phá thai?
Trước khi tiến hành chấm dứt thai kỳ, chị em cần chuẩn bị:
- Lựa chọn thời điểm phá thai phù hợp và tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn.
- Thăm khám và kiểm tra sức khỏe kỹ lưỡng để đảm bảo quy trình phá thai được thực hiện một cách an toàn.
- Trạng thái tâm lý thoải mái, ổn định, không căng thẳng và lo lắng quá mức.
- Lựa chọn cơ sở y tế uy tín chuyên khoa Sản phụ khoa, có đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang bị máy móc hiện đại, quy trình thực hiện chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn trong quá trình chấm dứt thai.
- Có người thân đi cùng để được hỗ trợ và chăm sóc trong suốt quá trình trước và sau khi chấm dứt thai.
- Cần tìm hiểu về phương pháp tránh thai sẽ thực hiện, quy trình phá thai, các triệu chứng có thể gặp phải trong và sau phá thai, các dấu hiệu bất thường cần đi khám ngay tại bệnh viện để được can thiệp kịp thời và tránh biến chứng.
Phá thai có nguy hiểm không?
Câu hỏi “Phá thai có nguy hiểm không?” là một thắc mắc thường gặp của chị em khi tìm hiểu về vấn đề này. Bác sĩ Khánh Quyên cho biết, phá thai có nguy cơ gây ra chảy máu, nhiễm khuẩn, viêm nhiễm vùng chậu… Một số phương pháp chấm dứt thai như hút lòng tử cung hoặc nong nạo gắp thai có thể gặp phải nguy cơ dính buồng tử cung hoặc thủng tử cung, ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh sản sau này.
Theo thống kê, mỗi năm trên thế giới có khoảng từ 4,7-13,2% số ca tử vong do phá thai không an toàn. Ở những khu vực phát triển, mỗi 100.000 ca phá thai không an toàn có đến 30 người tử vong. Ở những khu vực đang phát triển, con số này tăng lên 220 ca tử vong trên 100.000 ca phá thai không an toàn. Chỉ tính riêng tại những khu vực này, mỗi năm có khoảng 7 triệu phụ nữ phải nhập viện để điều trị các biến chứng liên quan đến phá thai không an toàn.
Vì vậy, bác sĩ Khánh Quyên luôn khuyến nghị chị em phụ nữ chỉ nên chấm dứt thai kỳ trong những tình huống không thể giữ thai. Và trong những trường hợp này, cần thực hiện chấm dứt thai kỳ tại các cơ sở y tế uy tín, tin cậy để đảm bảo sự an toàn cho sức khỏe và thiên chức làm mẹ.
Những biến chứng có thể xảy ra sau khi phá thai
Sau khi phá thai, chị em có thể gặp phải những biến chứng như chảy máu do sót thai, sót nhau. Tình trạng chảy máu kéo dài có thể gây mất máu, làm cho cơ thể mệt mỏi, hoa mắt, tuy nhiên hiếm khi cần phải truyền máu. Một số ít trường hợp gặp tình trạng băng huyết, thiếu máu nặng, có thể nguy hiểm đến tính mạng.
Đối với các phương pháp phá thai có can thiệp như hút lòng tử cung hoặc nong nạo gắp thai, chị em có thể đối mặt với các nguy cơ như tổn thương cổ tử cung, thủng tử cung, tổn thương các cơ quan trong ổ bụng… và có thể cần can thiệp phẫu thuật để khắc phục tình trạng đó.
Ngoài ra, nguy cơ nhiễm trùng dẫn đến dính buồng tử cung và tổn thương các tai vòi cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến vô sinh hiếm muộn.
Khi nào cần đến gặp bác sĩ?
Các dấu hiệu thường gặp sau khi phá thai bao gồm:
- Ra máu âm đạo ít.
- Đau bụng dưới lâm râm.
Đây là những dấu hiệu thông thường, chị em cần chú ý nghỉ ngơi và bổ sung dinh dưỡng để cơ thể nhanh hồi phục. Tuy nhiên, nếu gặp một hoặc nhiều triệu chứng kết hợp dưới đây, chị em cần đến bệnh viện ngay lập tức:
- Sốt cao kèm cảm giác lạnh lẽo.
- Cảm giác cơn đau bụng ngày càng tăng.
- Ra máu nhiều và kéo dài, lượng máu chảy ra không giảm.
- Tiết dịch âm đạo có mùi hôi khó chịu.
- Tiểu buốt và ngứa ngáy, nóng rát ở vùng kín.
Quan trọng nhất, chị em phải uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ và tái khám theo lịch hẹn. Trong quá trình theo dõi sau phá thai, nếu phát hiện các dấu hiệu bất thường đã nêu trên, chị em cần tái khám ngay để được điều trị kịp thời.
