Quả nhót, hay còn gọi là quả lót, là một loại quả có hoa thuộc họ Nhót, với tên khoa học Elaeagnus latifolia. Ở miền Nam nước ta, quả nhót còn được gọi là quả lái, quả đồi hồi tử, hay bất xá. Dù có nhiều tên gọi khác nhau, nhưng ở bất kỳ đâu, quả nhót đều được sử dụng tương tự nhau, để ăn vặt chấm muối hoặc nấu nước chua. Ngoài ra, quả nhót còn là một loại dược liệu quý trong y học cổ truyền, được sử dụng để điều trị các chứng như rối loạn kinh nghiệm ở nữ giới, viêm khớp, tiêu chảy, và nhiều hơn nữa.
Tìm hiểu về quả nhót
Mô tả quả nhót
Quả nhót có hình dạng bầu dục, với bề mặt vỏ phủ một lớp bụi phấn màu trắng. Có lớp thịt chua bên trong vỏ, khi chín thì trở nên ngọt và có hạt nhót cứng ở phần trong. Quả nhót non có màu xanh đậm, nhưng khi chín lại có màu đỏ tươi và mọng, rất hấp dẫn. Dù là nhót xanh hay nhót chín, chúng ta đều có thể ăn được và có cách ăn khác nhau.
Phân bố và chế biến quả nhót
Quả nhót phổ biến nhất tại các tỉnh phía Bắc. Mỗi năm, người dân trồng hai vụ nhót. Quả nhót có thể thu hoạch khi còn xanh hoặc khi chín, để chế biến thành các món ăn đặc trưng hoặc dùng để điều trị bệnh.
Cách bào chế quả nhót
Quả nhót có thể sử dụng ở nhiều trạng thái khác nhau. Nếu quả nhót là khô hoặc phơi khô, có thể sử dụng để làm nước hoặc bột để điều trị bệnh. Ngoài ra, quả nhót cũng có thể được sử dụng độc lập hoặc kết hợp với các loại thảo dược khác để tận dụng tính dược học của nó.
Thành phần hóa học của quả nhót
Quả nhót chứa nhiều vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin C và A, rất cần thiết cho sức khỏe con người. Thành phần chi tiết của quả nhót bao gồm nước, xenlulozo, glucid, acid hữu cơ, protid, photpho, canxi và sắt.
Công dụng của quả nhót
Trong đông y, quả nhót được cho là có vị chua, chát, tính bình và không độc hại. Quả nhót đã được sử dụng từ lâu để điều trị nhiều loại bệnh, đặc biệt là những bệnh liên quan đến tiêu hóa và hệ hô hấp. Dưới đây là một số công dụng cụ thể của quả nhót và cách sử dụng để điều trị:
1. Điều trị lỵ trực khuẩn
Dùng từ 20 đến 30g quả nhót xanh tươi hoặc 6 đến 12g quả nhót khô. Đem sao vàng trên lửa rồi sắc với 1 lít nước sôi, chia thành 3 bữa trong ngày và uống sau ăn 30 phút. Phương thuốc này có thể trị tiêu chảy ra nước và lỵ trực khuẩn. Uống hàng ngày trong 1 đến 2 tuần cho đến khi triệu chứng bệnh giảm đi.
2. Điều trị ho, hen suyễn và nhiều đờm
Dùng 16g quả nhót xanh, 12g lá táo chua, hạt của cải bẹ và cải củ, giã cho dập tất cả các vị thuốc trên và sắc với 1 lít nước. Chia thành 3 lần uống trong ngày, uống sau ăn 30 phút. Uống liền từ 2 đến 3 tuần cho đến khi triệu chứng hoàn toàn chấm dứt.
3. Điều trị chứng khó thở
Chuẩn bị 20g nhót khô và 1 lít nước. Sắc với nước này thành 3 chén và uống trong 3 bữa sau khi ăn mỗi ngày. Uống sau ăn 30 phút để đạt hiệu quả tốt nhất. Bột nhót khô cũng có thể hòa vào nước ấm để uống.
4. Điều trị các vấn đề liên quan tới sự xuất huyết
Sử dụng 16g rễ cây nhót, 16g quả nhót xanh, sao vàng và hạ thổ. Sắc cùng 1 lít nước, chia thành 3 bữa và uống sau ăn. Có thể kết hợp với 12g các loại thảo dược khác như ngải diệp, nhọ nồi, trắc bách diệp để tăng hiệu quả điều trị.
5. Điều trị mụn nhọt
Sử dụng từ 8 đến 12 nhót xanh khô hoặc phơi khô, 20 đến 30g lá nhót tươi, 12 đến 16g rễ khô của cây nhót. Sắc với 1 lít nước và uống trong 2 bữa sáng và tối. Lá nhót tươi cũng có thể nấu nước tắm trực tiếp trên da để điều trị mụn nhọt.
Với những công dụng tuyệt vời này, quả nhót thực sự là một loại quả đáng để khám phá và tận dụng. Nếu gia đình bạn cũng trồng nhót, hãy tận dụng nó để chăm sóc sức khỏe một cách tự nhiên và hiệu quả.
Được chỉnh sửa bởi dnulib.edu.vn
