Rừng phòng hộ là gì?
Theo Điều 5 Luật Lâm nghiệp năm 2017, rừng tự nhiên và rừng trồng được chia thành ba loại chính dựa vào mục đích sử dụng chủ yếu. Trong đó, rừng phòng hộ là một trong những loại rừng này.
Đặc điểm của rừng phòng hộ
Theo quy định tại khoản 3 của Điều này, rừng phòng hộ có các đặc điểm sau:
Rừng phòng hộ bảo vệ nguồn nước và môi trường
Rừng phòng hộ chủ yếu được sử dụng để bảo vệ nguồn nước, đất đai và ngăn chặn các hiện tượng xói mòn, sạt lở, lũ quét, lũ ống. Ngoài ra, rừng phòng hộ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc chống sa mạc hóa, hạn chế thiên tai và điều hòa khí hậu. Rừng phòng hộ còn đóng góp vào việc bảo vệ môi trường, quốc phòng, an ninh và cung cấp dịch vụ du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí. Đồng thời, rừng phòng hộ cũng cung cấp các dịch vụ môi trường cho cộng đồng.
Rừng phòng hộ đầu nguồn
Rừng phòng hộ đầu nguồn là những khu vực rừng tập trung chủ yếu ở các đầu nguồn của các con sông. Chúng có vai trò điều tiết nguồn nước, giảm thiểu lũ lụt và cung cấp nước cho các dòng chảy và hồ trong mùa khô. Ngoài ra, rừng phòng hộ đầu nguồn còn bảo vệ đất đai, hạn chế sự bồi lấp của các con sông và hồ.
Rừng phòng hộ chắn gió, chắn cát bay
Rừng phòng hộ chắn gió, chắn cát bay có tác dụng chủ yếu là bảo vệ nông nghiệp và các khu đô thị, sản xuất và các công trình khác. Loại rừng này thường tập trung ở khu vực ven biển.
Rừng phòng hộ chắn sóng, lấn biển
Rừng phòng hộ chắn sóng, lấn biển là loại rừng tự nhiên hoặc được trồng ở vùng cửa các con sông và có tác dụng chủ yếu là ngăn chặn sóng và bảo vệ các công trình ven biển. Ngoài ra, chúng còn giúp cố định bùn cát nổi lắng để tạo ra các vùng đất mới.
Rừng phòng hộ bảo vệ môi trường
Đây là các đai rừng được trồng xung quanh các khu dân cư, khu công nghiệp và các đô thị lớn, với chức năng chính là điều tiết khí hậu và bảo vệ môi trường sinh thái. Các khu rừng này cũng đóng vai trò trong việc phục vụ nghỉ ngơi và du lịch.
Quy định về quản lý rừng phòng hộ
Thẩm quyền thành lập khu rừng phòng hộ
Điều 25 Luật Lâm nghiệp năm 2017 quy định về thẩm quyền thành lập khu rừng phòng hộ. Theo đó:
- Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập khu rừng đặc dụng và khu rừng phòng hộ có quan trọng quốc gia hoặc nằm trên địa bàn nhiều tỉnh.
- Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định thành lập khu rừng đặc dụng và khu rừng phòng hộ tại địa phương không thuộc trường hợp quy định tại khoản 1.
- Việc thành lập khu rừng đặc dụng và khu rừng phòng hộ phải tuân thủ Quy chế quản lý rừng.
Tổ chức quản lý rừng phòng hộ
Tổ chức quản lý rừng phòng hộ được quy định như sau:
- Thành lập ban quản lý rừng phòng hộ đối với rừng phòng hộ đầu nguồn, rừng phòng hộ biên giới có diện tích từ 5.000 ha trở lên hoặc rừng phòng hộ chắn gió, chắn cát bay; rừng phòng hộ chắn sóng, lấn biển có diện tích từ 3.000 ha trở lên.
- Các khu rừng phòng hộ không thuộc trường hợp quy định trên sẽ được giao cho tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư, đơn vị vũ trang trên địa bàn để quản lý.
- Việc tổ chức quản lý rừng phòng hộ phải tuân thủ Quy chế quản lý rừng (khoản 2 Điều 26 Luật Lâm nghiệp năm 2017).
Quy định về phát triển rừng phòng hộ
Việc phát triển rừng phòng hộ được quy định trong Điều 47 Luật Lâm nghiệp năm 2017. Theo đó:
- Đối với rừng phòng hộ đầu nguồn và rừng phòng hộ biên giới, cần xây dựng thành các khu rừng tập trung, liền vùng và duy trì cấu trúc rừng để đảm bảo chức năng phòng hộ.
- Đối với rừng phòng hộ đầu nguồn và rừng phòng hộ biên giới, rừng bảo vệ nguồn nước của cộng đồng dân cư, cần thực hiện các hoạt động sau:
- Bảo vệ và kết hợp với nuôi xúc tiến tái sinh tự nhiên để gia tăng giá trị rừng.
- Trồng rừng ở những vùng đất trống, không có khả năng tái sinh tự nhiên. Ưu tiên trồng hỗn hợp nhiều loài cây bản địa, cây đa tác dụng và cây lâm sản ngoài gỗ.
- Đối với rừng phòng hộ chắn gió, chắn cát bay và rừng phòng hộ chắn sóng, lấn biển, cần thực hiện các hoạt động sau:
- Thiết lập đai rừng phù hợp với điều kiện tự nhiên ở từng vùng.
- Trồng rừng bằng loài cây có bộ rễ sâu bám chắc. Ưu tiên trồng cây bản địa, cây sinh trưởng được trong điều kiện khắc nghiệt và có khả năng chống chịu tốt. Trồng bổ sung tại những vùng chưa đạt tiêu chí thành rừng.
Quy định của pháp luật và nguồn tham khảo
Để biết thêm thông tin chi tiết về rừng phòng hộ và các quy định liên quan, hãy truy cập dnulib.edu.vn.
