Thận nằm ở đâu? Nếu bạn đang tỏ ra tò mò về vị trí và chức năng của thận, những thông tin dưới đây sẽ giúp bạn. Blog này sẽ giải đáp các câu hỏi của bạn một cách đầy đủ và chi tiết.
1. Vị trí của thận
Thận là một cơ quan quan trọng nằm ở phía sau màng bụng, bên trái và bên phải cột sống. Nó có hình dáng giống hạt đậu tằm, phồng lên về phía trước và lõm xuống ở giữa. Thận có các cửa vào cho mạch máu, dây thần kinh và ống dẫn tiểu, gọi chung là cửa thận.
Cửa thận trái nằm ở giữa sống eo thứ nhất, còn cửa thận phải nằm ở giữa sống eo thứ hai. Cách trục chính giữa phía sau lưng khoảng 5cm. Thận gắn vào vách sau của bụng và được bảo vệ bởi màng bụng. Hình dạng của thận thường có sự khác biệt theo từng cá nhân.
2. Cấu tạo cơ bản của thận
Mỗi quả thận có kích thước khoảng 10-12,5cm dài, 5-6cm rộng và 3-4cm dày, được bao bọc bởi vỏ xơ. Thận có hai bên lồi hợp nhau. Mỗi quả thận chứa khoảng 1 triệu nephron, trong đó chỉ cần 25% hoạt động thì thận vẫn hoạt động bình thường.
Ngoài ra, thận được chia thành hai vùng: vỏ thận và tủy thận.
Vùng vỏ thận
Vùng vỏ thận là phần ngoài cùng của thận, chứa nhiều mao mạch và có màu đỏ hoặc đỏ sẫm. Các thành phần chính của vùng vỏ thận bao gồm:
- Cầu thận: Là phần nhìn thấy được bằng kính lúp, có màu đỏ và có nhiều chấm nhỏ trên bề mặt.
- Nang cầu thận: Là một túi lõm có búi mạch, kết nối với ống lượn gần.
- Cột thận: Bao gồm các hạt thận và nằm giữa các tháp thận.
- Nhu mô thận: Sự kết hợp của phần vỏ màu đỏ nhạt ở bên ngoài và phần tủy đỏ thẫm ở bên trong.
Vùng tủy thận
Vùng tủy thận bao gồm:
- Ống thận: Bao gồm ống lượn gần, ống lượn xa, quai Henle và ống góp.
- Tháp thận: Có đáy hướng về vỏ thận và đỉnh tháp thận hướng về bể thận. Trên mỗi gai thận thường có nhiều lỗ nhỏ, là các lỗ của ống góp hướng vào bể thận.
3. Chức năng của thận
Thận có những chức năng quan trọng sau:
Chức năng lọc máu và chất thải
Chức năng chính của thận là lọc máu và loại bỏ chất thải. Mỗi ngày, toàn bộ máu trong cơ thể đi qua thận khoảng 20-25 lần. Quá trình này xảy ra khi máu đi qua các mao mạch ở nephron. Sau đó, thận loại bỏ chất thải qua niệu quản dưới dạng nước tiểu.
Chức năng nội tiết
Thận sản xuất hormone renin để điều chỉnh áp lực máu và erythropoietin để kích thích sản xuất hồng cầu tại tủy xương. Ngoài ra, thận tham gia vào quá trình chuyển hóa vitamin D3 và glucose trong trường hợp cơ thể gặp vấn đề về acid hô hấp mạn tính hoặc mất chế độ ăn.
Chức năng bài tiết nước tiểu
Nước tiểu được hình thành từ các đơn vị chức năng của thận. Quá trình này bắt đầu từ việc lọc máu qua màng lọc ở cầu thận để tạo thành nước tiểu. Mỗi phút, động mạch thận đưa 1 lít máu vào thận, trong đó chỉ có 60% được đưa vào cầu thận. Nước tiểu được hấp thụ lại và đổ xuống bể thận và ống dẫn nước tiểu. Nước này được lưu trữ trong bàng quang và sau đó được đào thải qua ống tiểu.
Chức năng điều hòa thể tích máu
Thận đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát lượng chất lỏng nằm ngoài tế bào trong cơ thể. Điều này được thực hiện thông qua việc sản xuất nước tiểu.
4. Những bệnh thường gặp về thận
Có nhiều bệnh về thận mà chúng ta có thể gặp phải. Dưới đây là một số bệnh thường gặp:
Sỏi thận
Sỏi thận thường do rối loạn chuyển hóa các chất trong cơ thể, đặc biệt là tăng lượng canxi trong nước tiểu. Ngoài ra, viêm nhiễm đường tiết niệu cũng có thể gây ra sỏi thận.
Suy thận
Suy thận là tình trạng tổn thương thận ở các mức độ khác nhau. Khi mắc suy thận, chỉ số lọc cầu thận suy giảm và lượng độc tố trong máu tăng lên.
Viêm cầu thận
Viêm cầu thận là tình trạng viêm thường xảy ra do nhiễm khuẩn hoặc ngộ độc thuốc. Viêm cầu thận có thể chia thành viêm cầu thận cấp và viêm cầu thận mạn tính.
Nhiễm khuẩn đường tiết niệu
Nhiễm khuẩn đường tiết niệu thường xảy ra khi có sự tích tụ vi khuẩn ở bàng quang và sau đó lan vào thận và đường tiết niệu.
5. Những thói quen xấu ảnh hưởng đến thận
Có một số thói quen xấu có thể gây tổn thương đến thận. Dưới đây là một số thói quen đó:
- Uống ít nước: Thiếu nước có thể gây ảnh hưởng đến chức năng thận.
- Ăn quá nhiều muối: Lượng muối quá lớn cần được thận chuyển hóa. Muối cao có thể gây tăng huyết áp và gánh nặng cho thận.
- Ăn thực phẩm quá nhiều dầu mỡ hoặc quá ngọt: Thực phẩm nhiều dầu mỡ và quá ngọt có thể gây tăng cân và tăng gánh nặng cho thận.
- Ăn nhiều protein: Lượng protein quá mức có thể làm tăng gánh nặng cho thận và gây tổn thương thận.
- Uống các đồ uống có gas hoặc ăn mì ăn liền: Các đồ uống có gas và mì ăn liền thường chứa nhiều calo và muối, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe thận.
- Nhịn tiểu thường xuyên: Nhịn tiểu kéo dài có thể gây nhiễm trùng đường tiết niệu và viêm thận.
6. Làm sao để thận luôn khỏe mạnh?
Để thận luôn khỏe mạnh, bạn có thể thực hiện những điều sau đây:
- Thường xuyên tập luyện: Tập thể dục thường xuyên và ăn uống lành mạnh giúp duy trì sức khỏe tổng quát và giảm nguy cơ bị bệnh thận.
- Kiểm soát lượng đường trong máu: Kiểm soát lượng đường trong máu giúp giảm nguy cơ tổn thương thận.
- Theo dõi huyết áp: Kiểm soát huyết áp giúp bảo vệ sức khỏe thận.
- Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế thực phẩm có chứa natri cao và chế biến sẵn, tăng cường ăn rau xanh và các loại cá biển.
- Uống đủ nước: Cung cấp đủ lượng nước giúp thận loại bỏ chất thải đúng cách.
- Không hút thuốc hoặc sử dụng chất kích thích: Hút thuốc và các chất kích thích gây tổn thương thận.
- Thận trọng khi sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn: Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn có thể gây tổn thương thận.
Đây là bài viết do Dnulib viết và chỉnh sửa. Bạn có thể tìm hiểu thêm về thận và những vấn đề liên quan tại dnulib.edu.vn.
