Khái niệm về cơn gút cấp
Cơn gút cấp tính là một dạng viêm khớp có đặc điểm bắt đầu đột ngột, gây sưng, đỏ, và cảm giác đau dữ dội trong khớp viêm kéo dài từ vài ngày đến một tuần do sự tạo thành tinh thể muối urat trong dịch khớp. Đặc điểm viêm khớp và đau này khác biệt so với viêm khớp thông thường do vi khuẩn hoặc không do vi khuẩn, vậy tại sao lại như vậy?
Hiểu biết mới về bệnh sinh của cơn gút cấp
Một nghiên cứu gần đây của nhóm nghiên cứu Rock tại Trường Y Khoa, Đại học Massachusetts của Hoa Kỳ đã công bố trên Tạp chí nghiên cứu lâm sàng (The Journal of Clinical Investigation) số tháng 8 năm 2006, từ trang 2262-2271 của Hội nghiên cứu lâm sàng Hoa Kỳ (the American Society for Clinical Investigation) đã chứng minh rằng tinh thể urat kích thích phản ứng viêm thông qua một con đường khác với con đường mà vi sinh vật kích thích phản ứng viêm. Kết quả của nghiên cứu này cho thấy interleukin-1 (IL-1), thụ thể interleukin-1 (IL-1R) và tín hiệu của thụ thể IL-1R là MyD88 (protein đáp ứng tế bào tủy biệt hóa sơ cấp 88 – myeloid differentiation primary response protein 88) là những yếu tố quyết định trong phản ứng viêm mạnh mẽ do tinh thể urat gây ra, không phải qua các thụ thể Toll-like (Toll-like receptor – TLR) như trong cơ chế miễn dịch tự nhiên.
Khi tinh thể urat tác động lên đại thực bào hoặc bạch cầu đơn nhân, chúng sẽ sản xuất interleukin-1ß, interleukin-1ß sẽ kích hoạt phản ứng viêm thông qua con đường phụ thuộc vào thụ thể IL-1R/MyD88.
Cơ chế gây viêm của tinh thể urat hoàn toàn khác với cơ chế gây viêm của vi sinh vật.
Thông thường, khi cơ thể nhận được tín hiệu “nguy hiểm” từ các chất lạ thì hệ miễn dịch tự nhiên của cơ thể nhận biết tín hiệu “nguy hiểm” này thông qua tác động lên thụ thể TLR. TLR là thụ thể thông thường trong cơ chế miễn dịch tự nhiên của các phản ứng viêm.
Khác với cơ chế trên, những thành phần quyết định trong phản ứng viêm mạnh mẽ do tinh thể urat gây ra chính là:
- Interleukin-1 (IL-1).
- Thụ thể interleukin-1 (IL-1R).
- Tín hiệu của thụ thể IL-1R, MyD88 (protein đáp ứng tế bào tủy biệt hóa sơ cấp 88 – myeloid differentiation primary response protein 88).
Cấu trúc chủ yếu liên quan đến tín hiệu của thụ thể TLR và IL-1R là thụ thể Toll/IL-1 (TIR). TIR có thể được tìm thấy gần vùng bào gần kề với tất cả các thụ thể TLR và IL-1R. MyD88 là một protein trung gian của thụ thể TIR.
Phản ứng viêm của bệnh gút được chia thành 2 giai đoạn:
-
Giai đoạn 1 là giai đoạn sản xuất interleukin-1ß. Các đại thực bào hoặc bạch cầu đơn nhân tạo ra các tinh thể urat và kích hoạt NALP3. NALP3 sẽ chuyển đổi dạng không hoạt động của interleukin-1ß thành dạng hoạt động. Giai đoạn này có thể không liên quan đến MyD88 và các thụ thể TLR, tuy nhiên không loại trừ khả năng các thụ thể TLR có thể đóng vai trò trong quá trình tổng hợp và thực bào dạng không hoạt động của interleukin-1ß.
-
Giai đoạn 2 là tác động của interleukin-1ß. Khi có tín hiệu từ interleukin-1ß, phản ứng viêm được kích hoạt thông qua sự hoạt động của thụ thể IL-1R và phức hợp TIR-MyD88 trong các tế bào không có nguồn gốc từ tủy xương. Sự hoạt động này kích thích sự sản sinh các chemokin và các chất trung gian viêm. Sự tăng sinh này kích thích các bạch cầu trung tính đến khớp viêm, khởi đầu quá trình viêm và đồng thời các chất trung gian này lại kích thích sự sản sinh interleukin-1ß và làm tăng thêm phản ứng viêm.
Các khái niệm hỗ trợ
-
Thụ thể toll-like (TLR) là các protein xuyên màng loại I, có vai trò trong nhận dạng và kích hoạt phản ứng miễn dịch của các tế bào miễn dịch như một phần quan trọng trong hệ miễn dịch tự nhiên. Ở động vật có xương sống, các thụ thể TLR này có khả năng kích hoạt cả hệ thống miễn dịch đặc hiệu (miễn dịch thu được), tạo liên kết giữa đáp ứng miễn dịch tự nhiên và miễn dịch đặc hiệu. TLR là những thụ thể có khả năng nhận ra và nhớ các mẫu phân tử liên quan đến các mầm bệnh cũng như các phân tử nhỏ thường được tìm thấy trong mầm bệnh. TLR ở động vật có vú đã được xác định từ năm 1997 tại Đại học Yale bởi Medzhitov và Janeway. Cho đến nay, đã có 11 gen Toll của động vật có vú mã hóa 11 TLR khác nhau đã được xác định.
-
Interleukin (IL) là một nhóm các cytokin được sản xuất bởi nhiều tế bào khác nhau trong cơ thể. Ban đầu, IL được tìm thấy do sự sản xuất bởi các bạch cầu như một phương tiện truyền thông tin liên lạc, vì vậy được đặt tên là IL. Interleukin là sự kết hợp giữa sự liên lạc (communication) và bạch cầu (leukocyte). Chức năng của hệ thống miễn dịch phụ thuộc phần lớn vào IL. Cho đến nay, đã có 38 loại IL đã được xác định. Các bất thường về IL bao gồm các bệnh tự miễn dịch và suy giảm miễn dịch. IL-1ß là một loại interleukin.
-
Adaptor protein là một protein gắn kết với protein chính trong quá trình chuyển hóa tín hiệu. Các protein này thường không có tính enzym độc lập, nhưng khi liên kết với protein chuyên biệt thông qua phản ứng protein-protein, chúng có thể tạo thành một phức hợp protein. Phức hợp này có hoạt tính sinh hóa và hoạt tính enzym thực hiện chức năng trao đổi chất và chuyển hoá tín hiệu.
CHIA SẺ BÀI VIẾT
Bài viết được chỉnh sửa bởi Dnulib