Câu chuyện về tên họ
Sự thật về tên họ hai Bà Trưng
Tôi đã nghe nói rằng các nhà nghiên cứu đã đưa ra những cơ sở chứng minh rằng tên họ của hai Bà Trưng và chồng bà Trưng Trắc không giống như chúng ta thường biết. Xin được chia sẻ thêm thông tin về vấn đề này.
Trong một bài viết trên trang http://giaoduc.net.vn, Phó Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội đã trích dẫn lời của PGS.TS Phạm Quốc Sử, nguyên giảng viên Khoa Lịch sử, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội, hiện đang công tác tại Bảo tàng Hồ Chí Minh. Theo ông Sử, các nhà dân tộc học cho rằng từ “Trưng” có nguồn gốc từ từ “trứng”. “Trứng” ở đây có nghĩa là loại trứng tốt, và “nhị” đại diện cho trứng kém hơn. Từ đó, tên Trứng Chắc và Trứng Nhị trở thành Trưng Trắc và Trưng Nhị.
Trong sách “Danh tướng Việt Nam”, PGS Nguyễn Khắc Thuần cũng đề cập đến tên của hai Bà Trưng. Ông cho rằng tên này xuất phát từ nghề dệt lụa truyền thống của Việt Nam, tương tự như cách đặt tên theo các loài cá của các vua nhà Trần sau này, vốn liên quan đến nghề chài lưới. Khi trồng tằm, tổ tốt được gọi là “kén chắc”, còn tổ kém hơn được gọi là “kén nhì”. Tương tự, trứng ngon được gọi là “trứng chắc”, còn trứng kém hơn được gọi là “trứng nhì”. Do đó, theo sách “Danh tướng Việt Nam”, tên hai Bà Trưng gốc từ Trứng Chắc và Trứng Nhì, phiên âm sang tiếng Hán là Trưng Trắc và Trưng Nhị.
Tên họ của chồng bà Trưng Trắc
Trong một bài viết trên trang http://www.vusta.vn, được công bố ngày 23-2-2011, được biên soạn bởi Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, có giải thích chi tiết hơn về tên họ của chồng bà Trưng Trắc.
Theo sách “Đại Việt sử ký toàn thư”, chồng của bà Trưng có tên là Thi Sách. Tuy nhiên, sách “Thủy Kinh Chú” được viết bởi Lịch Đạo Nguyên vào thế kỷ thứ VI và trích dẫn câu chuyện về hai Bà Trưng. Theo đó, con trai của Lạc tướng Châu Diên có tên là Thi, và con gái Lạc tướng Mê Linh có tên là Trưng Trắc, là vợ của Thi. Với những cơ sở này, tên chồng bà Trưng Trắc nên được gọi là ông Thi.
Sự phân vân về tên họ
Trong thời gian dài, chúng ta đã nắm vững rằng tên chồng của Nữ vương Trưng Trắc là Thi Sách. Cả sách giáo khoa và tên đường phố ở nhiều tỉnh, thành phố đều ghi như vậy. Tuy nhiên, đã có nhiều học giả phát hiện ra sự khác biệt này. Nhà giáo, nhà dân tộc học Vương Hoàng Tuyên là người đầu tiên nêu ra nghi vấn này. Với những tài liệu lịch sử đáng tin cậy, nhiều sử gia đã khẳng định rằng chồng bà Trưng Trắc không phải là Thi Sách mà là Thi.
dnulib.edu.vn
Bạn có thể tìm hiểu thêm về câu chuyện này tại trang web Dnulib.