Chọn chữ giản thể hay phồn thể để viết tiếng Trung?
Chắc chắn khi bạn mới bắt đầu học tiếng Trung, bạn sẽ cảm thấy bối rối và đau đầu với việc không biết nên chọn chữ giản thể 简体 hay chữ phồn thể 繁體 để tập viết. Mình cũng đã từng gặp khó khăn như vậy, nên mình hiểu rất rõ tâm tư của các bạn. Dựa trên kinh nghiệm học tập của mình, dưới đây là đề xuất của mình:
1. Chữ phồn thể
Chữ phồn thể 繁體字, chữ chính thể 正體字, hoặc chữ truyền thống (Traditional Chinese Characters) là loại chữ đang phổ biến ở Đài Loan, Hồng Công và Ma Cao. Nếu bạn muốn làm việc cho một công ty ở Đài Loan, Hồng Công hoặc chuẩn bị đến đó để học hoặc sinh sống lâu dài, thì chắc chắn bạn nên tập viết chữ phồn thể (đối với Hồng Công thì nên học thêm tiếng Quảng 廣州話 Cantonese). Bạn không cần đọc tiếp mục số 2 dưới đây.
2. Chữ giản thể
Chữ giản thể 简体字 (Simplified Chinese Characters) là loại chữ được sử dụng chính thức ở Trung Quốc đại lục và Singapore, và là loại chữ được sử dụng nhiều nhất trong giảng dạy tiếng Trung cho người nước ngoài. Nếu bạn là người Việt hoặc người phương Tây học tiếng Trung lần đầu, bạn nên tập viết chữ giản thể. Vì sao? Đơn giản là vì chữ giản thể ít nét và dễ nhớ, dễ viết hơn chữ phồn thể. Đối với người nước ngoài, đặc biệt là người phương Tây, học tiếng Trung sẽ gặp khó khăn với các yếu tố sau đây: chữ viết tượng hình (không phải chữ viết ký âm), tiếng Trung là ngôn ngữ đơn âm (không phải đa âm), hệ thống thanh mẫu, vận mẫu và đặc biệt là thanh điệu khá phức tạp. Nếu phải tiếp cận ngay với chữ phồn thể, rất có thể hơn 90% người học sẽ từ bỏ giữa chừng vì tiếng Trung quá khó. Chỉ còn 10% là những người có niềm đam mê với Hán ngữ và có kiến thức văn hóa Á Đông đủ để hiểu được tinh túy trong từng chữ viết. Đối với mục đích học tiếng Trung để giao tiếp thông thường, học cảm nhận cái đẹp và tinh hoa của văn hóa phương Đông từ đầu là không khả thi.
3. Đối với người Việt học Hán ngữ
Chúng ta có những thuận lợi và khó khăn riêng. Thuận lợi của chúng ta là có lối tư duy Á Đông, sống trong bầu không khí văn hóa Á Đông từ bé và có lượng từ Hán Việt khá lớn. Chúng ta không gặp khó khăn với khía cạnh đơn âm và thanh điệu vì tiếng Việt cũng đơn âm và có nhiều thanh điệu hơn tiếng Hán. Tuy nhiên, gặp khó khăn khi sử dụng từ Hán Việt. Người phương Tây không cần quan tâm đến từ Hán Việt khi học tiếng Trung.
Ví dụ: 三本书 sānběnshū được dịch là ba cuốn sách. Họ không cần biết “tam bản thư” là cái gì, chỉ cần nhớ “三本书 sānběnshū” là “three books” (nếu là người Anh/Mỹ) – khi sử dụng tiếng Trung, người phương Tây sử dụng rất chuẩn. Từ Hán Việt là yếu tố thuận lợi cho người Việt khi học tiếng Trung vì chúng ta dễ hiểu nghĩa của từ mới và dễ tư duy và tạo từ ngữ. Tuy nhiên, cần cẩn trọng khi sử dụng từ Hán Việt đã được “bản địa hóa”, vì nghĩa của chúng đã bị thay đổi nhiều so với nghĩa ban đầu. Do đó, khi sử dụng trong bối cảnh thuần Hán, người khác có thể hiểu sai hoặc không hiểu ý bạn muốn truyền đạt.
Để tổng kết, không có loại chữ viết nào tốt hơn hoặc xấu hơn. Mỗi loại chữ đều có ưu điểm và nhược điểm riêng. Tất cả đều cần được sử dụng phù hợp với mục đích và bối cảnh khác nhau. Đối với người mới bắt đầu học tiếng Trung, mình chúc các bạn may mắn và hãy cứ thử và cải thiện từng ngày. Đọc thêm tại dnulib.edu.vn.
Chúc các bạn thành công trong việc học tiếng Trung!
