Phụ âm trong tiếng Việt là gì?
Trong bảng chữ cái tiếng Việt, có hai loại chữ chính: nguyên âm và phụ âm. Nguyên âm là âm tiếng phát ra từ thanh quản mà không bị cản trở. Trong khi đó, phụ âm là những âm mà khí không phát ra hoàn toàn từ thanh quản, mà bị cản trở hay tắt bởi lưỡi, răng hoặc môi khi phát âm.
Thông thường, phụ âm phát ra không tạo thành tiếng, mà chỉ phát ra hơi. Chúng chỉ tạo thành tiếng khi kết hợp với nguyên âm.
Trong tiếng Việt, có 17 phụ âm: b, c, d, đ, g, h, k, l, m, n, p, q, r, s, t, v, x.
Các loại phụ âm trong tiếng Việt
Ngoài phụ âm chính, còn có hai loại khác quan trọng trong quá trình học viết:
Bán phụ âm (bán nguyên âm)
Bán phụ âm là âm mang tính chất của cả phụ âm và nguyên âm. Có bốn trường hợp bán phụ âm: oa, oe, uy, uê. Trong đó, o và u là bán nguyên âm, và đóng vai trò đệm cho nguyên âm. Tuy nhiên, o và u không được coi là nguyên âm.
Phụ âm ghép
Phụ âm ghép được tạo thành từ việc kết hợp các phụ âm đơn lại với nhau. Trong tiếng Việt, có 10 phụ âm ghép: ch, gh, gi, kh, ng, ngh, nh, th, tr, qu.
Phụ âm là một thành phần quan trọng trong tiếng Việt, đặc biệt đối với những người mới học. Đây là một trong ba yếu tố cấu thành một từ hoàn chỉnh.
Vị trí của phụ âm trong một từ vựng tiếng Việt
Từ vựng tiếng Việt là một trong ba thành phần quan trọng của ngôn ngữ này. Một từ thông thường bao gồm nguyên âm, phụ âm và dấu câu (nếu có). Với mỗi nguyên âm và phụ âm, có những vị trí khác nhau trong từ.
- Phụ âm đầu thường đứng ở đầu hoặc cuối một từ trong tiếng Việt. Chúng có thể là phụ âm đơn như b, c, d, đ, g, h, k, l, m, n, p, q, r, s, t, v, x hoặc có thể là phụ âm ghép như ch, gh, gi, kh, ng, ngh, nh, th, tr, qu.
- Nguyên âm cũng có thể đứng ở đầu hoặc cuối từ, hoặc đứng một mình. Nguyên âm được chia thành hai loại chính: nguyên âm hạt nhân và nguyên âm đóng.
Để giúp học sinh học tốt môn Tiếng Việt theo chương trình Giáo dục phổ thông Mới, đặc biệt là về phụ âm, hãy cùng khám phá ứng dụng Monkey. Ứng dụng này giúp trẻ xây dựng nền tảng tiếng Việt vững chắc thông qua chương trình học vần bài bản, cung cấp một kho truyện, sách nói đồ sộ để trẻ tăng vốn từ ngữ, rèn kỹ năng đọc, hiểu và ghi nhớ, nắm vững chính tả.
Ứng dụng này mang đến những chủ đề truyện, sách nói gần gũi với cuộc sống của trẻ như thiên nhiên, động vật, cuộc sống hàng ngày, phương tiện giao thông, ngụ ngôn, cổ tích… Điều này không chỉ tạo sự hứng thú trong học tập mà còn giúp trẻ phát triển kiến thức tự nhiên, văn hóa, xã hội và khám phá thế giới xung quanh. Bạn có thể tải ứng dụng miễn phí tại Dnulib và trải nghiệm trước khi đăng ký gói học.
Cách phân biệt nguyên âm và phụ âm trong tiếng Việt
Nguyên âm và phụ âm là hai thành phần quan trọng trong bảng chữ cái tiếng Việt. Tuy nhiên, hai thành phần này có nhiều điểm khác biệt về định nghĩa, cách sử dụng và phát âm. Để học tiếng Việt hiệu quả, hãy tìm hiểu cách phân biệt hai thành phần này để dễ dàng nhận biết và tiếp thu.
Định nghĩa:
- Nguyên âm: Âm phát ra từ thanh quản mà không bị cản trở.
- Phụ âm: Âm phát ra từ thanh quản, bị cản trở bởi môi khi phát âm.
Cách sử dụng:
- Nguyên âm: Nguyên âm có thể đứng một mình hoặc kết hợp với phụ âm để tạo thành từ.
- Phụ âm: Phụ âm không thể phát thành tiếng một mình, mà chỉ khi kết hợp với nguyên âm mới phát ra tiếng hoàn chỉnh.
Bảng chữ cái tiếng Việt:
- Nguyên âm: Bảng chữ cái tiếng Việt có 12 nguyên âm đơn: a, ă, â, e, ê, i, o, ô, ơ, u, ư, y.
- Phụ âm: Bảng chữ cái tiếng Việt có 17 phụ âm đơn: b, c, d, đ, g, h, k, l, m, n, p, q, r, s, t, v, x.
Thông qua những thông tin trên, bạn đã hiểu thêm về phụ âm trong tiếng Việt là gì và phân biệt được nguyên âm và phụ âm trong bảng chữ cái. Đây là hai thành phần quan trọng tạo nên âm thanh, chữ viết và hoàn thiện ngôn ngữ tiếng Việt.
Các trường hợp phát âm phụ âm trong tiếng Việt
Phụ âm trong tiếng Việt có hai vị trí chính: phụ âm đầu và phụ âm cuối. Mỗi vị trí có những đặc điểm riêng, hãy cùng khám phá.
Phụ âm đầu
Phụ âm đầu đứng ở đầu từ. Có thể là phụ âm đơn như b, c, d, đ, g, h, k, l, m, n, p, q, r, s, t, v, x hoặc phụ âm ghép như ch, gh, gi, kh, ng, ngh, nh, th, tr, qu. Phụ âm đầu có hai giọng chính: giọng miền Bắc (Hà Nội) và giọng miền Nam (Hồ Chí Minh).
Ở một số vùng ở Bắc Bộ, cặp âm mũi – phi mũi /n/ và /l/ đã được hợp nhất lại. Một số người có thể nhầm lẫn việc phát âm phụ âm đầu của từ có hình thức chính tả bắt đầu bằng l thành /n/ và n thành /l/, tuy nhiên, điều này không phải là “nói ngọng”.
Ở phương ngữ Bắc Bộ, âm tắt đôi một vô thanh /p/, khi nằm ở cuối từ, thường không được phát âm [p]. Còn ở phương ngữ Nam Bộ, phụ âm đầu của từ có hình thức chính tả bắt đầu bằng p được phát âm là /ɓ/.
Một số điểm khác biệt giữa phương ngữ Hà Nội và Hồ Chí Minh:
Hà Nội
- Âm /ɹ/, /j/ và /w/ thường chỉ xuất hiện trong các từ mượn.
- Âm /s, z/ là âm răng – phiến lưỡi – chân răng.
- Âm /l/ là âm đầu lưỡi – chân răng.
- Không có các phụ âm quặt lưỡi, chỉ có âm đầu lưỡi /tʃ/, /ʃ/, /ʒ/ trong tiếng phổ thông.
Hồ Chí Minh
- Âm /s/ là âm đầu lưỡi – chân răng.
- Âm /l/ là âm phiến lưỡi – vòm lợi.
- Phần lớn người không phân biệt âm /s/ và /ʂ/, và cũng không phân biệt âm /c/ và /ʈ/.
- Mẫu tự v thường được phát âm là /j/ trong hội thoại hàng ngày, nhưng thường được phát âm là /v/ khi đọc văn bản. Ngoài ra, cũng có thể phát âm là /v/, /ʋ/ hoặc /w/ trong từ mượn.
- Âm d có thể phát âm là [j], và âm gi có thể phát âm là [z] trong một số tình huống cần phân biệt, nhưng đa phần được phát âm là [j].
Với những thông tin trên, hy vọng bạn đã hiểu thêm về các trường hợp phát âm phụ âm đầu trong tiếng Việt và sự khác biệt giữa giọng miền Bắc và miền Nam.
