Nghiên cứu về Bệnh Sán Chó và Những Thông Tin Cần Biết
Bệnh sán chó thường xuất hiện chủ yếu ở trẻ nhỏ trong độ tuổi từ 1 đến 3 tuổi. Nếu không phát hiện và điều trị sớm, bệnh có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng của trẻ. Để phát hiện bệnh sán chó kịp thời, cha mẹ cần chú ý quan sát các dấu hiệu của bệnh và đưa trẻ đến bệnh viện để tiến hành xét nghiệm sán chó. Vậy chỉ số xét nghiệm này cho chúng ta biết điều gì?
1. Bệnh Sán Chó Là Gì?
Trước khi tìm hiểu về xét nghiệm sán chó, chúng ta cần hiểu rõ bệnh sán chó là gì, những dấu hiệu điển hình và mức độ nguy hiểm của bệnh này để có thể nhận biết kịp thời.
Sán chó, còn được gọi là Echinococcus theo tên tiếng Anh, là một loại ký sinh trùng có khả năng gây bệnh ở chó. Khi chó bị nhiễm sán, ký sinh trùng và trứng của sán sẽ phát triển và được thải ra ngoài môi trường qua quá trình chó đi tiểu.
Trứng sán chó không chỉ tồn tại trong hậu môn của chó, mà còn có thể lan truyền vào ngôi nhà thông qua việc chó liếm vào cơ thể chúng, hoặc liếm các vật dụng hàng ngày trong gia đình. Điều này dẫn đến việc trứng sán chó được phân tán khắp nơi, không chỉ ở nơi chó đi tiểu.
Khi con người vô tình tiếp xúc với chó bị nhiễm sán hoặc tiếp xúc với các vật dụng nhiễm trứng sán, hoặc khi ăn rau sống chưa được rửa sạch mà vẫn có trứng sán, trứng này có thể đi vào cơ thể người. Nếu không bị tiêu hủy bởi hệ thống miễn dịch, sau khoảng 5 tháng, trứng sán sẽ phát triển thành các nang sán.
Ký sinh trùng trứng sán có thể di chuyển từ da vào mô mềm, sau đó vào hệ tuỷ và di chuyển đến nhiều cơ quan khác trong cơ thể, gây nguy hiểm cho người mắc bệnh như mắt, não, tim, gan, thận và phổi.
Bệnh sán chó là một bệnh nguy hiểm, cần được nhận biết và phát hiện kịp thời để ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm như:
- Tổn thương mắt: Sán chó có thể gây suy giảm thị lực, xung huyết, và thậm chí gây mù loà khi di chuyển đến mắt.
- Tổn thương nội tạng: Khi sán chó xuất hiện trong các cơ quan nội tạng như gan, tim, phổi, nó có thể gây hoại tử gan, viêm gan và lách, viêm thận, viêm cơ tim…
- Tổn thương hệ thần kinh: Bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng về tâm thần, co giật và thậm chí gây tử vong nếu sán chó xâm nhập vào não.
- Triệu chứng toàn thân: Bệnh nhân có thể gặp khó thở, đau đầu, đau ngực, đau bụng, mệt mỏi kéo dài và mất tập trung.
Vậy sán chó có lây không? Sán chó là một bệnh ký sinh trùng và không lây từ người sang người. Tuy nhiên, nguy cơ bị nhiễm sán chó rất cao nếu tiếp xúc với vật nuôi, đồ dùng nhiễm sán chó hoặc ăn rau sống chứa sán chó.
2. Trường Hợp Cần Xét Nghiệm Sán Chó
Việt Nam với khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm là môi trường lý tưởng để các loại ký sinh trùng như sán lợn, sán dây và sán chó phát triển mạnh mẽ.
Nếu môi trường thuận lợi, các loại ký sinh trùng như sán chó có thể lây nhiễm sang vật chủ mới, trong đó có con người và gây bệnh.
Hiện nay, vẫn còn một số người dân chưa thực sự quan tâm đến việc phòng ngừa và kiểm tra ký sinh trùng, dẫn đến nhiều trường hợp phải điều trị khi bệnh đã nặng, gây khó khăn trong việc điều trị và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia, không chỉ bệnh sán chó mà các bệnh giun sán nói chung có thể phát hiện sớm thông qua xét nghiệm ký sinh trùng và tỷ lệ chữa khỏi hoàn toàn rất cao.
Tuy nhiên, nếu bệnh chuyển sang giai đoạn nghiêm trọng và gây ra biến chứng, việc điều trị muộn sẽ giảm tỷ lệ phục hồi và có thể không thể điều trị dứt điểm, gây hại cho các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là não.
Theo các bác sĩ, cả người lớn và trẻ em đều nên quan tâm và thực hiện xét nghiệm sán chó định kỳ, khoảng từ 6 tháng đến 1 năm/lần, để bảo vệ sức khỏe tốt nhất.
Đặc biệt, trong trường hợp nghi ngờ có triệu chứng sán chó dưới đây, bạn không nên chủ quan và nhanh chóng đến bệnh viện để được chẩn đoán chính xác:
2.1 Suy Giảm Hệ Miễn Dịch
Khi nhiễm sán chó hoặc các ký sinh trùng khác, hệ miễn dịch sẽ bị suy giảm, dẫn đến giảm tổng hợp globulin miễn dịch A. Triệu chứng điển hình của suy giảm hệ miễn dịch là mệt mỏi, mất tập trung, suy giảm trí nhớ và rơi vào trạng thái trầm cảm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến công việc và chất lượng cuộc sống.
Bên cạnh đó, bệnh nhân còn thiếu hụt chất dinh dưỡng do khó đồng hóa các protein, chất béo và các vitamin A, B12, carbohydrates.
2.2 Phản Ứng Dị Ứng
Khi ký sinh trùng xâm nhập vào cơ thể, chức năng đường tiêu hoá bị rối loạn, gây ra tình trạng phản ứng dị ứng.
2.3 Vấn Đề Về Da
Sán chó xâm nhập vào cơ thể và di chuyển đến nhiều cơ quan khác nhau, khi chó ký sinh ở đường ruột và trên da, gây ra các triệu chứng về da như mề đay, phát ban, eczema.
2.4 Thiếu Máu
Khi ký sinh trùng bám vào niêm mạc ruột non, dạ dày và hút chất dinh dưỡng ở các cơ quan này, sẽ gây ra tình trạng chảy máu và thiếu máu nghiêm trọng.
2.5 Đau Cơ Bắp Và Đau Khớp
Khi ký sinh trùng sinh sôi và hoạt động trong cơ thể, chúng có thể gây chấn thương cho mô cơ bắp và khớp. Điều này cũng có thể xảy ra do phản ứng miễn dịch của cơ thể hoạt động để chống lại các tác nhân xâm nhập.
2.6 Vấn Đề Về Tiêu Hoá
Triệu chứng như chướng bụng, đầy hơi, tiêu chảy và kích thích ruột có thể xảy ra khi người nhiễm sán chó.
2.7 Tâm Trạng Bất An
Khi ký sinh trùng sống trong cơ thể người, chúng tạo ra các sản phẩm thải và chất độc trong máu người, gây tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng. Các độc tố của ký sinh trùng có khả năng gây kích thích hệ thần kinh trung ương, làm cho người bệnh cảm thấy bồn chồn, lo lắng, căng thẳng và khó ngủ.
2.8 Tỉnh Giấc Vào Ban Đêm
Độc tố do ký sinh trùng thải ra làm tăng áp lực gan, buộc gan phải hoạt động mạnh hơn để loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể, gây cho người bệnh dễ tỉnh giấc vào ban đêm.
3. Xét Nghiệm Chẩn Đoán Sán Chó
Hiện nay, có 2 xét nghiệm ký sinh trùng máu để chẩn đoán sán chó:
- Xét nghiệm Toxocara canis.
- Xét nghiệm OD (Optical Density), một xét nghiệm cao cấp hơn.
Tuy nhiên, xét nghiệm Toxocara canis được sử dụng phổ biến hơn. Kết quả xét nghiệm này được đo bằng đơn vị U/ml. Nếu kết quả xét nghiệm cho số thấp hơn 9 U/ml, có nghĩa là bình thường, người kiểm tra hoàn toàn khỏe mạnh và không nhiễm sán chó.
Kết quả âm tính (Negative – NEG) có nghĩa là người kiểm tra không nhiễm sán chó.
Nếu xét nghiệm Toxocara canis cho kết quả dương tính (Positive – POS), có nghĩa là trong máu của người kiểm tra có tồn tại kháng thể chống lại ấu trùng sán chó.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, kết quả dương tính chỉ cho biết bạn đã nhiễm sán chó tại một thời điểm nào đó trong cuộc sống, không thể cho biết xem có sán chó đang sống trong cơ thể bạn hay không.
Khả năng phát hiện kháng thể này trong máu có thể kéo dài từ 2 đến 8 năm thông qua kỹ thuật ELISA, và 5 năm thông qua kỹ thuật Western Blot, ngay cả khi con giun này đã chết và được loại bỏ khỏi cơ thể từ rất lâu.
Vì vậy, khả năng có kết quả dương tính là rất cao. Trong trường hợp này, bác sĩ cần kết hợp với các triệu chứng lâm sàng như vấn đề về mắt, mề đay kéo dài, kết quả xét nghiệm khối ở các cơ quan như gan, não và loại trừ các nguyên nhân khác. Ngoài ra, kết quả xét nghiệm công thức máu cũng có thể cho thấy tiểu cầu ái toan cao hơn giá trị bình thường, điều này mới cho phép nghĩ đến khả năng bị nhiễm sán chó và cần điều trị.
Trong trường hợp chỉ có kết quả chẩn đoán tích cực mà không có các triệu chứng hoặc dấu hiệu nghi ngờ khác, bệnh nhân có thể không cần dùng thuốc. Tuy nhiên, kết quả cuối cùng phải được xác định sau khi bệnh nhân nhờ bác sĩ tư vấn và hướng dẫn điều trị nếu cần thiết.
Vậy khi bị sán chó, bạn nên uống thuốc gì? Điều này phụ thuộc vào kết luận của bác sĩ sau khi xét nghiệm. Thuốc Albendazole, Corticoides, Ivermectin và Thiabendazole là những loại thuốc thông dụng trong việc điều trị sán chó. Liều lượng của thuốc sẽ được bác sĩ đưa ra dựa trên tình trạng, trọng độ và phản ứng của bệnh nhân với từng loại thuốc.
Bệnh sán chó có thể điều trị dứt điểm nếu được phát hiện sớm và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ. Sau đó, bạn cần duy trì thói quen vệ sinh để hạn chế nguy cơ tái nhiễm bệnh.
4. Nơi Xét Nghiệm Sán Chó
Bạn có thể thực hiện xét nghiệm sán chó ở nhiều cơ sở y tế ở TPHCM. Để đảm bảo kết quả chính xác nhất, bạn nên tìm hiểu thông tin và chọn các phòng khám uy tín, có trang thiết bị y tế cần thiết và đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm.
Dưới đây là một số địa chỉ tin cậy để bạn tham khảo:
- Bệnh viện Nhiệt đới TPHCM: Số 764 Võ Văn Kiệt, P.1, Q.5, TPHCM.
- Viện Pasteur: 167 Pasteur, P.8, Q.3, TPHCM.
- Viện sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng TPHCM: Số 699 Trần Hưng Đạo, P.1, Q.5, TPHCM.
Ngoài ra, để biết thêm thông tin về xét nghiệm chẩn đoán sán chó và đặt lịch hẹn thăm khám, bạn có thể gọi đến hotline 19001717 – Diag là trung tâm xét nghiệm chẩn đoán y khoa chất lượng cao, được khách hàng tin tưởng lựa chọn tại TPHCM để được tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã nắm rõ hơn về các dấu hiệu điển hình do bệnh sán chó gây ra và kịp thời tiến hành xét nghiệm sán chó để ngăn chặn những nguy cơ nghiêm trọng đối với sức khỏe. Kết quả xét nghiệm, bạn cần nhờ bác sĩ tư vấn để nhận được lời khuyên và hướng dẫn điều trị khi cần thiết.
Hãy truy cập Dnulib để biết thêm thông tin về xét nghiệm sán chó và những dịch vụ y tế khác. Trang web này không thể và không chứa thông tin tư vấn y khoa. Các nội dung được cung cấp chỉ mang tính chất thông tin và tuyên truyền, không thay thế cho bất kỳ tư vấn y khoa nào. Trước khi thực hiện bất kỳ hành động nào dựa trên thông tin này, vui lòng tham khảo ý kiến từ các chuyên gia y tế.
