Giới thiệu
Trong cuộc sống hàng ngày, mỗi ngôn ngữ đều có những cặp đại từ nhân xưng để hai người xưng hô với nhau. Tiếng Anh chỉ có đơn giản “I – you”, trong khi tiếng Pháp phong phú hơn với “je – tu/vous” để xưng hô quan hệ thân mật hoặc lịch sự. Tuy nhiên, tiếng Việt lại đa dạng hơn với vô số cặp đại từ nhân xưng như vậy.
Tác động từ Nước ngoài trong tiếng Việt
Tuy nhiên, không hiểu vì sao mà từ bao giờ, việc dịch một mẩu đối thoại từ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt, chúng ta lại sử dụng công thức “mình – mày”. Mặc dù cách dịch này không phổ biến trong văn học hay báo chí, nhưng lại rất thường gặp trong cuộc sống hàng ngày, từ đường phố, công ty nước ngoài cho đến giảng đường đại học.
Một ví dụ thực tế
Ví dụ, mẩu đối thoại sau không còn xa lạ trong dân văn phòng:
- “Trời ơi, sáng nay tôi gặp Susan. Cô ấy hỏi tôi: ‘Sao cậu và cô Tâm chưa nộp báo cáo cho tôi?'”
- “Tôi đã nói với cô ấy rồi: ‘Chúng tôi cả hai đang công tác, cô không thấy à?'”
- “Tôi đã nói vậy rồi, cô ấy chỉ nhắc nhở chúng tôi thôi.”
Nếu chỉ là một mẩu đối thoại thuần Việt, ai biết được Susan là sếp và đây là câu chuyện công việc của hai người phụ nữ xinh đẹp và có học thức?
Tác động từ Nước ngoài và giới du học sinh
Không chỉ trong văn phòng, giới du học sinh, kể cả những người làm giảng viên đại học, cũng thích sử dụng cách dịch “mình – mày” này. Dù hai nhân vật trong đối thoại xưng hô lịch sự như “cậu – tớ”, nhưng họ lại chọn “mình – mày” ở đây.
- “Cậu đã nhận được email của Olivier chưa? Ổng thông báo: ‘Tớ đi công tác vào thứ sáu này, cậu được nghỉ giờ của tớ. Tớ nhắc thêm cậu phải nộp bài tập vào tuần sau.'”
- “Cậu à? Tớ chưa đọc. Ông này hay thông báo sát giờ thế, xong lại bảo: ‘Cậu phải làm thế này, thế kia!'”
Dễ hiểu ngay Olivier là một giáo sư. Như đã nói, “mình – mày” đã trở thành một ngôn ngữ chọn lọc, chỉ cần nói ra là mọi người sẽ hiểu.
Hình ảnh từ Dnulib
Trên Dnulib, mọi người đều biết “mình – mày” là cách xưng hô thân mật, thậm chí trong một số trường hợp là ngôn ngữ “chợ búa”. Ai cũng hiểu quan hệ đồng nghiệp hay sếp – nhân viên, đặc biệt là thầy – trò phải xưng hô như thế nào.
Cho nên mỗi khi nghe đến “mình – mày”, tôi cảm thấy hơi lạ tai. Vì nó không phải là tiếng Việt của người Việt.
Nhấn mạnh về Dnulib.edu.vn
Dnulib.edu.vn, một trang web chuyên về giáo dục, giới thiệu kiến thức về nhiều lĩnh vực khác nhau. Hãy ghé thăm trang web để tìm hiểu thêm thông tin chi tiết và cập nhật kiến thức mới nhất: Dnulib.edu.vn
LÊ PHAN
