Có rất nhiều hiểu biết sai lầm về quá trình thụ tinh và thai nghén ở con người. Dưới đây là 21 sự thật đáng ngạc nhiên về quá trình thụ tinh mà bạn nên biết.
Cuộc chiến của những tế bào tinh trùng nhằm tiếp cận được trứng
Sự thụ tinh là cuộc gặp gỡ thành công giữa trứng và tinh trùng
Sự thụ tinh xảy ra khi một tế bào tinh trùng “gặp gỡ” một tế bào trứng trong ống dẫn trứng. Sau đó, một tế bào mới được thụ tinh ra đời được gọi là hợp tử. Hợp tử sẽ di chuyển xuống ống dẫn trứng và tiến vào tử cung của người phụ nữ.
Sự thụ tinh xảy ra trong ống dẫn trứng
Nhiều người cho rằng thụ tinh xảy ra trong tử cung hoặc buồng trứng, nhưng điều này là hoàn toàn không chính xác. Sự thụ tinh diễn ra trong ống dẫn trứng, kết nối buồng trứng với tử cung, cụ thể ở 1/3 phần ngoài của vòi trứng. Niêm mạc tử cung khi trứng di chuyển vào buồng tử cung đang ở giai đoạn phát triển đầy đủ nhất chuẩn bị cho trứng làm tổ.
Tuy nhiên, trong trường hợp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), quy tắc này không áp dụng. Trong trường hợp này, trứng và tinh trùng sẽ được thụ tinh và tạo phôi trong phòng labo. Phôi sẽ được nuôi cấy bên ngoài từ 2-5 ngày. Sau đó, phôi sẽ được chuyển vào buồng tử cung của người phụ nữ.
Trứng chỉ có thể “chờ” tinh trùng trong vòng 24 tiếng để thụ tinh
Sau khi trứng được phóng ra từ buồng trứng, nó sẽ di chuyển đến đoạn 1/3 ống dẫn trứng để gặp tinh trùng. Nếu tinh trùng chưa xuất hiện, trứng có thể tồn tại để “chờ” trong khoảng từ 12-24 tiếng.
Tinh trùng có thể sống trong cơ thể phụ nữ tối đa 5 ngày
Trong môi trường tự nhiên, tinh trùng chỉ có thể tồn tại trong vài chục giây. Tuy nhiên, trong cơ thể phụ nữ, tinh trùng có thể sống tới 5 ngày để đợi trứng rụng. Điều này giúp tăng khả năng thụ tinh và mang thai.
Tinh trùng phải vượt qua 3 chướng ngại vật để gặp trứng thụ tinh
Để đi đến gặp trứng, tinh trùng phải vượt qua 3 chướng ngại vật từ ngoài vào trong. Đầu tiên là lớp tế bào nang, tiếp theo là màng trong suốt và cuối cùng là màng tế bào của noãn.
Chỉ duy nhất 1 tinh trùng được chọn trong cuộc chiến với hàng triệu tinh trùng khác
Thông thường, trong một lần xuất tinh có hơn 250 triệu tinh trùng được xuất vào âm đạo. Tuy nhiên, chỉ có một tinh trùng duy nhất gặp được trứng để thụ tinh. Đây là một cuộc chiến cam go khi rất nhiều tinh trùng bị chết trên đường đến gặp trứng, và một số khác tràn ra ngoài âm đạo. Sau đó, chỉ một phần nhỏ vượt qua chất nhầy tử cung trong khi số khác bị giữ lại. Một phần tinh trùng sẽ bị các tế bào trong buồng tử cung tiêu diệt và chỉ có một tinh trùng hợp nhất được với noãn.
Chỉ có 1 tinh trùng duy nhất có thể thụ tinh với trứng
Tinh trùng có thể gặp được trứng nhanh nhất là sau 45 phút và chậm nhất là sau 2-3 ngày
Trong điều kiện thuận lợi nhất, quá trình thụ tinh có thể diễn ra ngay khi tinh trùng gặp trứng ở vị trí 1/3 của vòi trứng và thời gian nhanh nhất sẽ là khoảng 45 phút, chậm nhất là 12 tiếng. Tuy nhiên, trong trường hợp tinh trùng không gặp được trứng, có thể phải đợi đến 2-3 ngày để đợi trứng rụng.
Trứng được thụ tinh trong tử cung
Vị trí làm tổ của phôi thai thường ở đáy tử cung. Nếu trứng làm tổ ở các vị trí thấp, đặc biệt là ở sát eo tử cung, sẽ trở thành rau tiền đạo. Niêm mạc tử cung khi trứng di chuyển vào buồng tử cung đang ở giai đoạn phát triển đầy đủ nhất để chuẩn bị cho trứng làm tổ.
Giới tính của thai được quyết định ngay khi thụ tinh
Giới tính của thai được quyết định ngay khi thụ tinh xảy ra. Nếu tinh trùng mang nhiễm sắc thể giới tính X kết hợp với trứng, thai nhi sẽ là bé gái (46, XX). Ngược lại, nếu tinh tinh trùng mang nhiễm sắc thể giới tính Y, thai sẽ là bé trai.
Thụ tinh nhân tạo – con đường tắt đưa tinh trùng đến gần trứng hơn
Thụ tinh nhân tạo (IUI) là phương pháp thụ tinh bằng cách bơm trực tiếp tinh trùng vào buồng tử cung của phụ nữ. Tinh trùng sẽ được chọn lọc một cách khắt khe để đảm bảo chất lượng tốt nhất để bơm vào buồng tử cung của người phụ nữ vào thời điểm rụng trứng.
Nguyên tắc cơ bản của phương pháp này là làm giảm tối đa các tác động bất lợi của môi trường âm đạo và chất nhầy cổ tử cung để đặt tinh trùng ở vị trí gần trứng nhất để tăng khả năng thụ tinh thành công. Phương pháp này được sử dụng cho các cặp đôi gặp vấn đề về sinh sản như tinh trùng di động yếu, bệnh lý liên quan đến nội mạc tử cung, vô sinh không rõ nguyên nhân,…
Thụ tinh trong ống nghiệm là phương pháp thụ tinh với trứng trong ống nghiệm thay vì trong vòi tử cung
Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) là phương pháp hỗ trợ sinh sản được sử dụng cho các cặp vợ chồng vô sinh, hiếm muộn. Trong trường hợp này, tinh trùng và trứng sẽ được thụ tinh trong ống nghiệm thay vì trong vòi tử cung của người phụ nữ.
Nếu thụ tinh thành công, sẽ tạo thành phôi và phôi sẽ được chuyển vào buồng tử cung của người vợ. Phôi sẽ làm tổ và phát triển thành thai nhi như quá trình thụ thai tự nhiên. Phương pháp này có hai kỹ thuật chính là IVF cổ điển và IVF/ICSI (tiêm tinh trùng vào bào tương trứng).
Thụ tinh trong ống nghiệm – phương pháp hỗ trợ sinh sản phổ biến nhất hiện nay
Quá trình thụ tinh không xảy ra, ngay cả khi bạn rụng trứng
Rụng trứng là hiện tượng khi trứng trưởng thành được phóng ra từ một trong hai buồng trứng của người phụ nữ. Nếu không có tế bào tinh trùng hoặc tinh trùng không thụ tinh thành công với trứng trong quá trình rụng trứng, thì trứng sẽ đơn giản di chuyển xuống ống dẫn trứng, qua tử cung và ra ngoài qua âm đạo. Sau đó, người phụ nữ sẽ có kinh nguyệt khoảng hai tuần sau khi niêm mạc tử cung bị bong ra.
Tuy nhiên, cũng có một số lý do dẫn đến sự thụ tinh không thể xảy ra, bao gồm việc sử dụng thuốc tránh thai hoặc mắc các bệnh lý dẫn tới vô sinh. Nếu hai vợ chồng gặp khó khăn khi mang thai và đã cố gắng trong suốt hơn một năm (hoặc hơn sáu tháng nếu trên 35 tuổi), thì nên đến các trung tâm hỗ trợ sinh sản để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Quá trình thụ thai được tính từ lúc trứng bắt đầu thụ tinh cho tới khi phôi thai làm tổ trong tử cung
Quá trình thụ thai bắt đầu từ lúc trứng bắt đầu thụ tinh với tinh trùng cho đến khi phôi thai làm tổ trong tử cung. Nếu thụ tinh thành công, thì 3-4 ngày sau trứng sẽ đi vào tử cung để tìm chỗ làm tổ. Trong quá trình đó, hợp tử sẽ phân bào và hình thành phôi nang. Phôi nang sẽ di chuyển về phía tử cung trong khoảng thời gian tối đa là 3 ngày. Sau đó, phôi thai và nhau thai sẽ hình thành khi phôi nang bám vào tử cung. Quá trình làm tổ thường mất 7 đến 10 ngày.
Thời điểm vàng quan hệ là 5 ngày trước rụng trứng và trong ngày rụng trứng
Bởi vì tinh trùng có thể sống trong cơ quan sinh dục nữ trong khoảng thời gian lâu nhất là 5 ngày, còn trứng chỉ có thể sống 1 ngày sau khi được phóng ra khỏi buồng trứng. Do vậy, thời điểm vàng cho các cặp vợ chồng quan hệ để dễ có thai nhất là 5 ngày trước rụng trứng và trong ngày rụng trứng.
Mang thai đôi khác trứng xảy ra khi hai trứng được phóng thích trong quá trình rụng trứng và cả hai đều được thụ tinh
Thông thường, chỉ có một quả trứng được phóng ra trong quá trình rụng trứng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, buồng trứng có thể phóng ra hai quả trứng cùng một lúc. Sau đó, hai trứng có thể thụ tinh với hai tế bào tinh trùng riêng biệt. Mỗi trứng sẽ phát triển thành một phôi thai. Hiện tượng này được gọi là sinh đôi khác trứng.
Bởi vì chúng đến từ hai tế bào trứng riêng biệt và hai tế bào tinh trùng khác nhau, nên chúng đã có cùng một DNA. Tuy nhiên, giới tính của hai đứa trẻ có thể giống hoặc khác nhau. Đặc biệt, các phương pháp hỗ trợ sinh sản như IVF có thể làm tăng tỷ lệ sinh đôi.
Sự khác nhau giữa sinh đôi cùng trứng và sinh đôi khác trứng
Mang thai đôi cùng trứng xảy ra khi trứng được thụ tinh tách ra
Hiện tượng sinh đôi cùng trứng xảy ra khi trứng sau khi được thụ tinh sẽ tách làm hai trong giai đoạn hợp tử và sau đó phát triển thành 2 phôi. Bởi vì cả hai tế bào đều đến từ cùng một tế bào trứng và tế bào tinh trùng, cặp sinh đôi cùng trứng giống hệt nhau về mặt di truyền. Họ có cùng DNA, cùng giới tính và có ngoại hình gần như giống nhau.
Thuốc tránh thai khẩn cấp và vòng tránh thai không phải là hình thức phá thai
Thuốc tránh thai hàng ngày và thuốc tránh thai khẩn cấp chứa hormone sinh dục nữ progestin, có tác dụng ngăn ngừa rụng trứng. Tuy nhiên, trong trường hợp rụng trứng đã xảy ra, thuốc tránh thai khẩn cấp vẫn có khả năng ngăn trứng được thụ tinh và làm tổ. Vòng tránh thai là một dụng cụ nhỏ được đặt vào lòng tử cung của phụ nữ có tác dụng ngăn cho tinh trùng gặp trứng và ngăn trứng làm tổ trong tử cung để phát triển thành thai. Hiệu quả của vòng tránh thai kéo dài trong nhiều năm. Như vậy, thuốc tránh thai và vòng tránh thai chỉ có tác dụng ngăn hiện tượng thụ tinh chứ không phải là hình thức phá thai.
Mang thai ngoài tử cung là khi trứng được thụ tinh bên ngoài tử cung
Mang thai ngoài tử cung là tình trạng thai không làm tổ ở trong buồng tử cung mà lại nằm ở vị trí bên ngoài. Các vị trí thai ngoài tử cung thường làm tổ ở vòi tử cung, buồng trứng, cổ tử cung hoặc ổ bụng. Mang thai ngoài tử cung là trường hợp khẩn cấp và cần điều trị kịp thời để ngăn ngừa những biến chứng có thể đe dọa tính mạng.
Xét nghiệm beta HCG thường được tiến hành để kiểm tra kết quả thụ thai của người phụ nữ
Sau khi cấy ghép xảy ra, nhau thai hình thành. Tại thời điểm này, cơ thể của bạn sẽ sản xuất hormone gonadotropin màng đệm của con người (hCG). Nồng độ hCG sẽ tăng gấp đôi cứ sau 2-3 ngày trong giai đoạn đầu của thai kỳ.
Bạn có thể kiểm tra bằng que thử sử dụng nước tiểu của mình, lưu ý nên thử thai vào buổi sáng vì lượng nước tiểu tập trung nhiều giúp quá trình kiểm tra dễ dàng hơn. Ngoài ra, bạn cũng có thể đến các cơ sở y tế để xét nghiệm máu, kết quả từ xét nghiệm máu thường có độ chính xác cao hơn.
Tuần 1 của thai kỳ được tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh nguyệt cuối cùng, không phải từ sự thụ tinh
Khi bạn phát hiện mình có thai, bác sĩ hoặc bà bầu của bạn có thể tính tuổi thai theo từng tuần. Hầu hết các em bé được sinh ra trong tuần 39 hoặc 40.
Nhiều người cho rằng tuổi thai bắt đầu từ lúc thụ tinh, trong đó tuần 1 là tuần bạn có thai, nhưng cách tính không phải như vậy. Tuần 1 thực sự được tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh nguyệt cuối cùng của bạn. Vì sự rụng trứng thường xảy ra vào khoảng 14 ngày sau ngày đầu tiên của bạn, nên việc thụ tinh thường diễn ra vào tuần thứ 3 của thai kỳ.
Từ tuần thứ 9 của thai kỳ, phôi thai được coi là bào thai
Sự khác biệt giữa phôi thai và thai nhi là tuổi thai. Cho đến cuối tuần thứ 8 của thai kỳ, trứng được thụ tinh được gọi là phôi. Từ tuần thứ 9 trở đi, phôi thai được coi như một bào thai. Tại thời điểm này, tất cả các cơ quan chính đã bắt đầu phát triển và nhau thai đang đảm nhiệm nhiều quá trình như sản xuất hormone.
Mặc dù thụ tinh có vẻ như là một quá trình phức tạp, nhưng hiểu rõ về nó có thể giúp các cặp vợ chồng trang bị kiến thức về quá trình thụ tinh, thai nghén và sự phát triển của thai nhi để có sự chuẩn bị tốt nhất cho quá trình làm cha mẹ.
ĐĂNG KÝ TƯ VẤN MIỄN PHÍ:
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ:
Trung tâm IVF Hồng Ngọc – Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc
Cơ sở 1:
Add: Tầng 14, số 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội
Hotline: 0915.960.139 – 0915.330.016
Fanpage: dnulib.edu.vn
Cơ sở 2:
Add: Tầng 12, số 8 Châu Văn Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Nội
Hotline: 0911.053.794 – 0886.042.084
Fanpage: dnulib.edu.vn
Xem thêm:
15 cách tự nhiên cải thiện tình trạng vô sinh, hiếm muộn
Thời điểm vàng dễ thụ thai nhất là khi nào?
Căng thẳng tâm lý và vô sinh hiếm muộn
