Thể tích khí lưu thông thấp
Bên cạnh tần số thở, thể tích khí lưu thông cũng là một yếu tố quan trọng khi thiết lập máy thở. Đây là lượng khí đi vào và ra khỏi lồng ngực trong mỗi nhịp thở để trao đổi khí. Trong chế độ điều chỉnh bằng thể tích, máy thở cung cấp một lượng khí với thể tích cố định bất kể áp suất tạo ra. Trong chế độ điều chỉnh bằng áp lực, lượng khí do máy thở cung cấp tuân theo một áp suất mục tiêu trên đường dẫn khí. Khi thể tích khí lưu thông thấp vì bất kỳ nguyên nhân nào, người bệnh sẽ không nhận được đủ khí để thở và lượng CO2 tạo ra sẽ tăng, dẫn đến tăng PaCO2 trong máu.
Điều quan trọng là điều chỉnh tăng thể tích khí trong chế độ điều chỉnh bằng thể tích hoặc tăng áp lực đường thở trong chế độ điều chỉnh bằng áp lực. Tuy nhiên, việc tăng các thông số này phải phù hợp với cảnh nguyện hay thể trạng của người bệnh. Nếu tăng quá mức, có thể gây tổn thương cho cơ quan hô hấp.
Trong trường hợp sử dụng chế độ máy hỗ trợ, khi thấy thể tích khí lưu thông thấp, bác sĩ cần xem xét khả năng tự thở yếu của người bệnh. Việc tăng hỗ trợ của máy cần được điều chỉnh. Tuy nhiên, cần kiểm tra các nguyên nhân khác có thể giảm thể tích khí lưu thông, ví dụ như rò rỉ khí trên đường dẫn, nghẽn do ứ đọng đàm nhớt, chèn ép, gập ống thở…
Khoảng chết
Khái niệm “khoảng chết” trên bệnh nhân thở máy là những không gian chứa khí nhưng không đóng góp vào quá trình trao đổi khí. Đây là những thể tích khí vô ích, không có lợi ích cho hô hấp. “Khoảng chết” không thể tránh khỏi trong các bệnh lý cấu trúc phổi như giãn phế quản, thuyên tắc phổi. Ngoài ra, khoảng chết cũng có thể do cài đặt máy như sử dụng PEEP cao hoặc tồn tại auto-PEEP. Các dụng cụ, ống dẫn hay màng lọc trên đường thở cũng đóng góp vào khoảng chết cơ học.
Vì vậy, khi nhận thấy chỉ số PaCO2 trong máu tăng, bác sĩ cần kiểm tra việc quản lý khoảng chết. Nếu có, cần giảm thiểu số lượng khoảng chết để tăng hiệu quả hô hấp.
Hệ số hô hấp tăng
Hệ số hô hấp (K) là số phân tử CO2 tạo ra khi sử dụng 1 phân tử O2. Hệ số hô hấp cho thấy hiệu quả của hô hấp; nếu hệ số hô hấp càng thấp, hô hấp càng hiệu quả và ngược lại. Hệ số hô hấp cao làm tăng thán khí CO2.
Hệ số hô hấp cũng liên quan đến chế độ dinh dưỡng. Trong chế độ dinh dưỡng cân đối, hệ số hô hấp thường là 0,863. Điều này có nghĩa là mỗi phân tử O2 được sử dụng sẽ tạo ra 0,863 phân tử CO2. Trái lại, nếu chỉ dùng carbohydrate truyền qua dịch Glucose, hệ số hô hấp sẽ tăng lên 1. Việc này sẽ tạo ra tăng PaCO2 trong máu.
Vấn đề dinh dưỡng cũng quan trọng trong hô hấp hiệu quả ở bệnh nhân thở máy. Cần cân bằng các chất cơ bản như protein, glucose và lipid để đạt được hệ số hô hấp sinh lý. Điều này giúp đảm bảo năng lượng cho cơ hô hấp và phục hồi chức năng sau khi ngừng sử dụng máy thở.
Được chỉnh sửa bởi: Dnulib
