1. Lịch sử là gì?
Mỗi quốc gia và dân tộc đều có lịch sử của riêng mình, đó là quá trình hình thành và phát triển để tạo nên hiện tại. Lịch sử con người mà chúng ta học hỏi là tất cả những hoạt động của con người từ khi ra đời cho đến ngày nay. Đồng thời, lịch sử cũng là khoa học tìm hiểu và khám phá toàn bộ những hoạt động của con người và xã hội trong quá khứ.
Mỗi cá nhân, mỗi cộng đồng, từng quê hương và làng xóm đều trải qua những biến đổi theo thời gian, chủ yếu do con người tạo ra. Học lịch sử giúp chúng ta hiểu được cội nguồn của tổ tiên, biết ơn công lao của ông bà và làng xóm, cảm nhận giá trị của quốc gia mình và ý thức được trách nhiệm của mình đối với đất nước. Học lịch sử cũng giúp chúng ta tìm hiểu những đóng góp của con người trong quá khứ để xây dựng xã hội ngày nay.
2. Môn lịch sử là gì?
Khi nói về môn học lịch sử, chúng ta thường học về các sự kiện và những gì đã xảy ra trong quá khứ và liên quan đến xã hội loài người. Lịch sử là một môn học rộng lớn, bao gồm tất cả các lĩnh vực trong xã hội, và khá khó để định nghĩa chính xác và đầy đủ.
Theo một số nhà nghiên cứu, “Lịch sử là một câu chuyện nói về chính ta.” Quan điểm triết lý của Karl Marx cho rằng “lịch sử là cuộc chiến giai cấp trong xã hội.” Một cách tiếp cận khác định nghĩa lịch sử là “sự thật được tái hiện từ quá khứ và phản ánh tương lai.” Có cả những quan điểm cho rằng lịch sử là một phần quan trọng của cuộc sống và ánh sáng của sự thật.
Có thể coi lịch sử là việc tra cứu về quá khứ, tra cứu về bản chất của xã hội và con người, nhằm chuẩn bị cho việc giải thích các khía cạnh của nó. Thuật ngữ “lịch sử” cũng ám chỉ đến các bản ghi chép về các sự kiện trong quá khứ. Về mặt lý thuyết, lịch sử có thể được định nghĩa là một lĩnh vực nghiên cứu học thuật, dựa trên việc tra cứu cảm tính về bản chất các sự kiện trong quá khứ con người.
3. Khoa học lịch sử là gì?
Khoa học lịch sử là hệ thống tri thức giúp ta hiểu được quá trình ra đời và phát triển của lịch sử tự nhiên, xã hội con người, các nền văn minh, dân tộc, và các lĩnh vực hoạt động của con người (đời sống vật chất, tinh thần, văn hoá, tư tưởng…) một cách phong phú, sâu sắc và chính xác hơn.
Trong quá khứ, nghiên cứu lịch sử gặp nhiều khó khăn do thiếu tư liệu. Tuy nhiên, ở hiện tại và đặc biệt là hiện nay, với sự phát triển của thông tin và tư liệu, việc nghiên cứu lịch sử trở nên phong phú và đa dạng hơn bao giờ hết. Có nhiều phương pháp mới được sử dụng như so sánh, thống kê, toán học, diễn tả, điều tra, phỏng vấn, vv. Lĩnh vực nghiên cứu cũng mở rộng từ lịch sử thế giới đến lịch sử các quốc gia, dân tộc.
Việt Nam có một nền văn hóa lâu đời, được phản ánh qua các tư liệu lịch sử quý giá từ các thời kỳ phong kiến trước đây. Công tác nghiên cứu lịch sử, lưu trữ và giảng dạy lịch sử ngày càng được mở rộng và phát triển ở các tổ chức nghiên cứu và trường đại học. Hợp tác quốc tế trong lĩnh vực khoa học xã hội, đặc biệt là khoa học lịch sử, cũng đạt được những thành tựu đáng kể.
Edited by Dnulib: https://dnulib.edu.vn
