Saffron – Một loại gia vị đắt đỏ có nguồn gốc từ đâu?
Saffron, hay còn gọi là nhụy hoa nghệ tây, là loại gia vị đắt giá nhất thế giới. Cây nghệ tây có chiều cao khoảng 20-30 cm và cho ra bốn bông hoa, mỗi bông hoa có ba nhụy màu đỏ thẫm. Nhụy hoa khô là phần được sử dụng như gia vị và chất tạo màu trong các món ăn.
Saffron có nguồn gốc từ Hy Lạp hoặc Tây Nam Á và đã được trồng từ hàng ngàn năm trước đến nay. Hiện nay, Iran là nước sản xuất saffron lớn nhất thế giới, chiếm đến 90% sản lượng toàn cầu. Đất nước này có điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng lý tưởng cho sự sinh trưởng của nghệ tây, giúp nghệ tây Iran có mùi thơm đặc biệt và mang lại nguồn thu lớn. Ngoài Iran, một số khu vực khác như Tây Ban Nha, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ và Ma Rốc cũng nổi tiếng với cây nghệ tây.
.png)
Phân loại Saffron
Saffron được chia thành các loại sau:
- Saffron Negin: Loại saffron cao cấp nhất, chỉ giữ lại phần thân nhụy đầy đủ màu sắc, không có chân nhụy. Sợi Negin nhẹ nhàng, có hương thơm tuyệt vời và có thể sử dụng lâu dài.
- Saffron Pushali: Loại saffron này có trọng lượng nặng hơn vì không bị cắt bỏ chân nhụy và phần thân trên. Saffron Pushali có giá thành và chất lượng thấp hơn so với loại Negin.
- Saffron Sargol: Sợi Sargol có chất lượng xếp sau Negin, nhưng lại ngắn hơn và mảnh hơn.
- Saffron Konj: Sợi Konj không còn chứa dưỡng chất của saffron vì nó là phần sợi vàng sau khi cắt bỏ để lấy sợi Sargol và Negin. Saffron Konj thường được sử dụng để pha trà thay cho các loại trà thông thường.
- Saffron Bunch: Loại này khá khó kiểm tra chất lượng sợi nhụy do sau khi thu hoạch, chúng được bỏ nguyên và bó thành từng bó nhỏ.
Vì quy trình thu hoạch khó khăn – phải sử dụng 75.000 bông hoa để thu được một pound nghệ tây, saffron là một trong những loại gia vị đắt nhất thế giới. Nó đã được sử dụng như một phương pháp điều trị truyền thống trong hàng nghìn năm.
Saffron và những lợi ích sức khỏe
Saffron có thể giúp điều trị một số vấn đề sức khỏe như:
- Hỗ trợ điều trị Alzheimer: Một số nghiên cứu cho thấy việc bổ sung nghệ tây qua đường uống có thể làm chậm các triệu chứng bệnh Alzheimer. Tuy nhiên, cần thêm nghiên cứu để xác nhận hiệu quả của phương pháp này.
- Giảm triệu chứng trầm cảm: Một số nghiên cứu nhỏ cho thấy saffron có thể giúp giảm triệu chứng trầm cảm tương tự như các loại thuốc trị trầm cảm thông thường, nhưng cần nghiên cứu lớn hơn để đánh giá hiệu quả và an toàn của phương pháp này.
- Chống oxy hóa: Safron là một chất chống oxy hóa, và các nghiên cứu đang được tiến hành để xem liệu nó có thể giúp ngăn chặn hoặc chống lại một số loại ung thư hay không.
- Giảm triệu chứng tiền kinh nguyệt và đau kinh: Saffron có thể hỗ trợ điều trị triệu chứng PMS và đau kinh. Ngoài ra, nó cũng có thể có lợi cho một số tình trạng khác như cholesterol cao, nhưng cần thêm nghiên cứu để có các bằng chứng rõ ràng.
Hiện chưa có liều lượng chuẩn cho việc sử dụng saffron trong điều trị các vấn đề sức khỏe, mặc dù các nghiên cứu đã sử dụng 30 mg chiết xuất hoặc 15-200 mg nghệ tây khô mỗi ngày. Thành phần của các chất bổ sung có thể khác nhau, làm cho việc đề ra một liều lượng tiêu chuẩn cho saffron trở nên khó khăn.
Mua saffron và những điều cần lưu ý
Bạn có thể mua saffron tại các cửa hàng tạp hóa lớn hoặc chợ đặc sản. Tuy nhiên, trước khi sử dụng saffron hoặc bất kỳ loại chất bổ sung nào khác, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ của bạn. Bác sĩ có thể kiểm tra xem liệu có tương tác nào với thuốc đang dùng hoặc có tác dụng phụ gì không.
Một số tác dụng phụ của saffron khi sử dụng trong thời gian ngắn bao gồm lo lắng, thay đổi cảm giác thèm ăn, khó chịu ở dạ dày, buồn ngủ và đau đầu. Sử dụng nghệ tây với liều lượng cao hoặc trong thời gian dài có thể có rủi ro. Hơn nữa, một số người cũng có thể bị dị ứng với saffron.
Cần lưu ý rằng saffron có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của những người bị rối loạn lưỡng cực. Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú cũng không nên sử dụng saffron. Đối với những người đang dùng thuốc huyết áp hoặc thuốc làm loãng máu, saffron cũng có thể gây tương tác. Vì các chất bổ sung không được kiểm soát bởi FDA, người bệnh nên cân nhắc và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng saffron.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương – Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
