Bạn đã nghe qua về giấy chỉ thị vạn năng nhưng chưa rõ nghĩa là gì và cách sử dụng ra sao? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về giấy chỉ thị vạn năng, sản phẩm hỗ trợ đo pH được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực hóa học và kiểm định.
1. Giấy chỉ thị vạn năng là gì?
Giấy chỉ thị vạn năng, hay còn gọi là giấy đo pH, là một loại giấy có màu tím đặc trưng, được sử dụng để kiểm tra độ pH của các dung dịch. Đây là một công cụ đơn giản và phổ biến trong ngành hóa học để xác định tính axit hoặc bazơ của một chất lỏng. Giấy đo pH thường chứa dạng cuộn và đi kèm với bảng màu để so sánh kết quả đo.
2. Nguồn gốc và lịch sử của giấy đo pH
Từ “quỳ” (litmus) trong tên gọi giấy chỉ thị vạn năng xuất phát từ một từ tiếng Bắc Âu cổ, có nghĩa là “màu tốt nhuộm màu”. Có các chứng cớ lịch sử cho thấy từ hàng trăm ngàn năm trước, người ta đã sử dụng các loại địa y để nhuộm vải và quần áo.
Người ta cho rằng việc tẩm quỳ vào giấy để sử dụng trong phép đo pH ban đầu được thực hiện bởi nhà hóa học nổi tiếng của Pháp, Gay-Lussac, vào thế kỷ 19. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng rõ ràng và chính xác về điều này.
3. Cơ chế chuyển màu theo pH của giấy đo pH
Giấy đo pH chứa các chất nhuộm hóa học, chủ yếu là erythrolitmin và azolitmin, có khả năng chuyển đổi màu sắc tùy thuộc vào độ pH của môi trường. Khi ánh sáng gặp phân tử nhuộm, các electron trong mạng liên kết sẽ hấp thụ các dải màu khác nhau và phản xạ trở lại mắt người quan sát, tạo thành màu sắc đặc trưng.
Khi có ion hydro có tính axit tương tác với giấy đo pH, chúng tấn công và phá vỡ các liên kết trong mạng liên kết electron, làm thay đổi màu sắc của giấy đo pH.
4. Công dụng của giấy đo pH
Giấy đo pH giúp xác định tính axit hay bazơ của các dung dịch. Khi nhúng giấy đo pH vào dung dịch, nếu giấy không thay đổi màu tím thì dung dịch đó là trung tính, nếu nhúng xanh thì dung dịch đó là bazơ, và nếu chuyển sang màu đỏ thì dung dịch đó là axit. Khoảng pH màu sắc chuyển đổi diễn ra từ pH 4.5 đến 8.3 ở 25 °C.
Giấy đo pH cũng có thể được sử dụng để phân biệt tính axit hoặc bazơ của các khí như H2S, SO2 và CO2.
5. Sản xuất giấy đo pH
5.1. Trong công nghiệp
Trong quá trình sản xuất giấy đo pH, nguyên liệu chính như gỗ được cấp dưỡng và qua các bước ép, phối trộn bột giấy, xeo, cán mỏng và sấy khô. Các hoạt chất quỳ được thêm vào bột giấy và sau đó sấy khô để tạo thành sản phẩm cuối cùng.
5.2. Tự làm giấy đo pH tại nhà
Việc tự làm giấy đo pH tại nhà cũng khá đơn giản. Có một số loại thực vật khác cũng có khả năng thay đổi màu sắc theo tính axit của môi trường, nhờ vào chất anthocyanin. Những loại cây như cây trạng nguyên, hoa chiều tím và bắp cải có chứa hợp chất anthocyanin, khi tiếp xúc với các axit và bazơ tự nhiên, sẽ thay đổi màu sắc tương tự giấy chỉ thị vạn năng.
Để tự làm giấy đo pH tại nhà, bạn cần lấy lá cây, hoa hoặc các bộ phận của cây chứa anthocyanin, cắt nhỏ và ngâm vào nước, sau đó lọc nước và phơi khô hoặc sấy khô miếng giấy lọc đó. Khi cần sử dụng, bạn có thể cắt từng miếng nhỏ tuỳ ý.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về giấy chỉ thị vạn năng và cách sử dụng nó trong việc đo pH. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về sản phẩm giấy đo pH, hãy liên hệ với chúng tôi theo số HOTLINE 1900 2639 để được tư vấn chi tiết.
