Thị xã Bến Cát: Một cái nhìn tổng quan
Thị xã Bến Cát được thành lập theo Nghị quyết số 136/NQ-CP ngày 29 tháng 12 năm 2013 của Chính phủ, cách trung tâm tỉnh lỵ khoảng 19km. Về địa giới hạn, Bến Cát giáp huyện Dầu Tiếng và huyện Bàu Bàng ở phía Bắc, thành phố Thủ Dầu Một ở phía Nam, thị xã Tân Uyên và huyện Bàu Bàng ở phía Đông, và huyện Củ Chi – Thành phố Hồ Chí Minh ở phía Tây. Với tổng diện tích tự nhiên là 23.442,24 ha, trong đó diện tích đất nông nghiệp chiếm 63,17% và đất phi nông nghiệp chiếm 36,83%. Thị xã Bến Cát bao gồm 08 đơn vị hành chính cấp xã, trong đó có 05 phường và 03 xã với 44 khu, ấp. Hiện nay, dân số của thị xã là khoảng 269.988 người.
Di tích địa đạo Tam Giác Sắt: Huyền thoại của kháng chiến
Di tích địa đạo Tam Giác Sắt Tây Nam Bến Cát là một niềm tự hào của cả quân và dân Bình Dương. Trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, vùng đất ba xã Tây Nam Bến Cát đã trở thành nơi nổi danh với Chiến khu An Thành. Đây là nơi đặt trụ sở của các cơ quan đầu não kháng chiến như Khu bộ miền Đông, Xứ ủy Nam bộ, Đặc khu ủy Sài Gòn – Gia Định… Nhờ sự xác đáng này, người dân địa phương đã sớm nhận thức được tầm quan trọng của cách mạng và đã đối mặt với những thử thách quyết liệt trong suốt hai cuộc kháng chiến để cứu nước.
Di tích di đạo Tam giác sắt Tây Nam Bến Cát
Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, dù kẻ thù cố gắng nhiều lần tấn công lại, nhưng họ không thể khuất phục được lòng dân tộc ở đây. Đến khi quân đội Mỹ đưa hàng vạn quân và nhiều vũ khí hiện đại nhất đến chiến đấu trực tiếp ở miền Nam, vào năm 1967, với quy mô lớn gồm 30.000 quân, 400 xe tăng, 80 tàu chiến, 100 đại bác và nhiều loại máy bay ném bom, bao gồm cả máy bay B.52, với mục tiêu hủy diệt vùng này. Tuy nhiên, nhờ hệ thống địa đạo quanh co, quân và dân ta đã ẩn mình, hiện diện một cách bất ngờ để chống lại cuộc tấn công ác liệt này. Cuối cùng, quân địch Mỹ phải rút lui sau những thất bại thảm hại, với 3.200 binh sĩ Mỹ bị tiêu diệt, 149 xe tăng và xe bọc thép bị phá hủy, 28 máy bay bị bắn rơi hoặc hư hỏng, 2 tàu chiến bị chìm và nhiều thiệt hại khác. Sau những thất bại này, kẻ thù đã gọi vùng này là “Tam giác sắt” (địa đạo Tây Nam Bến Cát).
Di tích địa đạo Tam giác sắt Tây Nam Bến Cát không chỉ đơn thuần là biểu tượng của cách mạng và kháng chiến, mà còn là một công trình vô cùng tuyệt vời. Với sự sáng tạo của quân và dân ba xã Tây Nam, họ đã xây dựng một hệ thống địa đạo với hàng trăm con đường hầm chạy bên trong lòng đất, kết nối các xã với nhau. Với hệ thống địa đạo dài khoảng 100km, khoảng 50 ô ụ chiến đấu, và nhiều hầm trú ẩn, dành cho việc chữa trị thương binh, dự phòng vũ khí, lương thực, thực phẩm,… địa đạo Tây Nam trở thành căn cứ cho nhiều tổ chức và tổ chức kháng chiến. Đây cũng là địa điểm quan trọng trong các trận đánh lớn và chiến dịch của lực lượng vũ trang chủ lực. Chẳng hạn như chiến dịch Lê Hồng Phong (1950), các trận đánh giao thông trên đường 14, các trận đánh “Phong hỏa”, “Át-tăng-bơ-rơ”, “Xê-đa-phôn”,…
Di tích địa đạo Tam giác sắt Tây Nam Bến Cát đã được công nhận là di tích lịch sử cấp Quốc gia vào ngày 18-3-1996. Từ năm 2004 đến nay, đã được thực hiện dự án trùng tu và tái tạo khu vực này. Khu di tích đã và đang được xây dựng thành một trung tâm quần thể với diện tích 23 ha, bao gồm tượng đài, phù điêu, tượng bà mẹ Việt Nam anh hùng, tượng anh hùng dân tộc, tượng sinh hoạt chiến đấu của quân và dân ba xã Tây Nam Bến Cát. Ngoài ra, còn có các công trình như nhà lưu niệm, nhà điều hành, nhà văn bia, sân hành lễ, sân mô hình địa đạo, nhà trưng bày, khu cây xanh, vườn hoa…
