Mua Bảo hiểm y tế tự nguyện là một cách tham gia đóng bảo hiểm y tế do nhà nước tổ chức, nhằm đảm bảo quyền lợi về khám chữa bệnh và bảo vệ sức khỏe. Nếu bạn quan tâm đến việc tham gia, hãy tham khảo hướng dẫn dưới đây.
1. Bảo hiểm y tế tự nguyện là gì?
Bảo hiểm y tế tự nguyện là hình thức tham gia bảo hiểm y tế mà Nhà nước tổ chức, cùng với các cơ quan có trách nhiệm khác, mọi người tham gia tự nguyện. Mục đích của bảo hiểm y tế tự nguyện không phải là để kiếm lợi, mà nhằm chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng, giúp mọi người được chăm sóc và điều trị tốt nhất khi gặp phải bệnh tật, ốm đau hoặc mất sức lao động.
Bảo hiểm y tế tự nguyện đáp ứng 5 nguyên tắc chủ yếu của BHYT, bao gồm:
- Chia sẻ rủi ro giữa những người tham gia BHYT.
- Đóng bảo hiểm theo tỷ lệ phần trăm của thu nhập.
- Hưởng quyền lợi dựa trên mức độ bệnh tật và nhóm đối tượng tham gia.
- Quỹ bảo hiểm y tế và người tham gia cùng chịu trách nhiệm trả chi phí khám chữa bệnh.
- Quỹ BHYT được nhà nước bảo hộ, quản lý tập trung, công khai, minh bạch, đảm bảo cân đối thu chi.
1.1 Quyền lợi được hưởng khi tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện
Theo hướng dẫn của thông tư liên tịch 06/2007, người tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện sẽ được hưởng các quyền lợi sau:
- Được cấp thẻ BHYT để khám chữa bệnh và hưởng các quyền lợi quy định.
- Được bảo hiểm y tế hỗ trợ thanh toán chi phí khi khám chữa bệnh nội, ngoại trú tại các cơ sở y tế công lập và tư nhân.
- Đối với học sinh, sinh viên, còn được hưởng quyền lợi về chăm sóc sức khỏe ban đầu tại y tế trường học.
Với việc tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện, bạn sẽ được hưởng các quyền lợi về khám chữa bệnh và hỗ trợ chi phí điều trị tại các cơ sở y tế chấp nhận BHYT. Điều này sẽ giúp giảm bớt gánh nặng tài chính khi gặp phải vấn đề sức khỏe.
1.2 Đối tượng mua bảo hiểm y tế tự nguyện
Theo quy định hiện nay, người muốn mua bảo hiểm y tế tự nguyện cần đáp ứng 2 điều kiện sau:
- Không tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc.
- Độ tuổi từ 6 trở lên.
Do đó, tất cả công dân trên 6 tuổi và chưa tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc đều có thể mua bảo hiểm y tế tự nguyện.
1.3 Hình thức tham gia BHYT tự nguyện
Từ ngày 01/01/2016 trở đi, người dân muốn mua bảo hiểm y tế tự nguyện bắt buộc phải tham gia theo hình thức hộ gia đình. Điều này bao gồm tất cả các thành viên có trong sổ hộ khẩu của hộ gia đình, trừ những thành viên đã tham gia đóng BHYT bắt buộc.
2. Thủ tục mua bảo hiểm y tế tự nguyện
Người dân đáp ứng đủ điều kiện mua bảo hiểm y tế tự nguyện cần chuẩn bị hồ sơ và gửi đến cơ quan, đại lý thu BHYT tại địa phương. Dưới đây là chi tiết về hồ sơ và quy trình thực hiện:
2.1 Hồ sơ mua bảo hiểm y tế tự nguyện
Theo Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật bảo hiểm y tế, hồ sơ cấp thẻ bảo hiểm y tế bao gồm:
a) Tờ khai tham gia bảo hiểm y tế của tổ chức, cá nhân, hộ gia đình (đối với người tham gia lần đầu).
b) Danh sách tham gia bảo hiểm y tế của đối tượng quy định (do người sử dụng lao động lập).
Khi làm hồ sơ mua bảo hiểm y tế tự nguyện, bạn cần xác định mình thuộc đối tượng nào để tổ chức hồ sơ mua bảo hiểm phù hợp.
2.2 Thủ tục mua bảo hiểm y tế tự nguyện
Những người chưa tham gia BHYT theo diện bắt buộc đều cần mua bảo hiểm y tế tự nguyện. Hiện nay, thủ tục mua bảo hiểm y tế tự nguyện khá đơn giản và gồm 3 bước sau:
Bước 1: Xác định trụ sở, đại lý thu BHYT tự nguyện và cơ sở khám chữa bệnh ban đầu.
- Xác định trụ sở, đại lý thu BHYT tự nguyện mà bạn muốn đến đăng ký, thường là các đại lý thu ở xã/phường do Uỷ ban nhân dân xã đề xuất và ký hợp đồng với cơ quan Bảo hiểm xã hội, hoặc đại lý thuộc hệ thống Bưu điện tại các điểm bưu cục, bưu điện văn hóa xã.
- Xác định cơ sở khám chữa bệnh ban đầu phù hợp, thường là cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tại tuyến xã, tuyến huyện hoặc tương đương.
Bước 2: Đến đại lý thu đã xác định để làm thủ tục mua bảo hiểm y tế tự nguyện. - Xuất trình hộ khẩu hoặc giấy đăng ký tạm trú do cơ quan công an cấp, và chứng minh thư nhân dân hoặc giấy tờ tùy thân có ảnh.
- Điền đầy đủ thông tin vào tờ khai tham gia BHYT tự nguyện theo đối tượng nhân dân (mẫu số 01/BHYTTN) theo hướng dẫn.
- Hoàn thiện hồ sơ mua bảo hiểm y tế, bao gồm tờ khai tham gia bảo hiểm y tế của tổ chức, cá nhân, hộ gia đình (đối với người tham gia lần đầu), theo quy định của Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật bảo hiểm y tế.
Bước 3: Nộp tờ khai cho đại lý hoặc cơ quan bảo hiểm xã hội để kiểm tra, đối chiếu. - Sau khi hoàn tất tờ khai và hồ sơ đăng ký mua bảo hiểm y tế tự nguyện, bạn sẽ nộp tờ khai đó cho đại lý thu để họ kiểm tra đối chiếu. Sau khi kiểm tra đối chiếu không có vấn đề gì, bạn sẽ được cấp thẻ BHYT sau khoảng 10 ngày làm việc.
3. Mức đóng, mức hưởng bảo hiểm y tế tự nguyện
Theo quy định từ ngày 01/01/2016 trở đi, nếu bạn muốn tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện, bạn bắt buộc phải tham gia theo hình thức hộ gia đình. Việc tham gia theo hình thức này sẽ rất có lợi cho những người tham gia sau đó, vì mức đóng BHYT sẽ giảm đáng kể.
3.1 Mức đóng BHYT tự nguyện
Mức đóng bảo hiểm y tế tự nguyện năm 2023 được quy định theo Nghị định 146/2018/NĐ-CP. Các thành viên trong hộ gia đình tham gia mua BHYT sẽ đóng các mức phí như sau:
- Người thứ nhất: 4,5% mức lương cơ sở.
- Người thứ hai, thứ ba, thứ tư: lần lượt đóng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất.
- Từ người thứ năm trở đi: đóng 40% mức đóng của người thứ nhất.
3.2 Chi tiết mức hưởng khi tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện
Mức hưởng BHYT tự nguyện được chia thành nhiều trường hợp khác nhau. Người bệnh sẽ được hưởng mức chi trả tùy theo khám chữa bệnh đúng tuyến và trái tuyến, cũng như theo chế độ đối tượng đặc biệt được quy định tại Luật BHYT.
- Trường hợp khám chữa bệnh tại nơi đăng ký ban đầu (khám BHYT đúng tuyến) và ở cơ sở khám chữa bệnh khác theo giấy chuyển viện phù hợp, hoặc trường hợp tai nạn, cấp cứu:
- Được hưởng 80% chi phí khám chữa bệnh trong trường hợp sử dụng dịch vụ cao, chi phí lớn, nhưng không vượt quá 40 tháng lương tối thiểu.
- Được hưởng 100% chi phí tại các cơ sở y tế công lập, tư nhân nơi đăng ký BHYT, với điều kiện chi phí khám chữa trị thấp hơn 15% mức lương cơ sở cho 1 lần khám chữa trị.
- Trường hợp không đúng nơi đăng ký ban đầu, trái tuyến, vượt tuyến (trừ trường hợp cấp cứu, tai nạn):
- Hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh so với mức hưởng theo quy định khi khám chữa bệnh nội trú tại bệnh viện tuyến huyện.
- Hưởng 60% chi phí khám chữa bệnh so với mức hưởng theo quy định khi khám chữa bệnh nội trú tại bệnh viện tuyến tỉnh.
- Hưởng 40% chi phí khám chữa bệnh so với mức hưởng theo quy định khi khám chữa bệnh nội trú tại bệnh viện tuyến trung ương.
Ngoài ra, người mua bảo hiểm y tế tự nguyện còn được hưởng mức chi trả tương ứng khi thuộc vào các đối tượng đặc biệt được quy định theo pháp luật.
Tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện, bạn sẽ được hưởng các quyền lợi khi khám chữa bệnh theo quy định của pháp luật. Đây là chính sách an sinh xã hội được Nhà nước khuyến khích người dân tham gia, giúp giảm bớt gánh nặng khi gặp phải vấn đề sức khỏe. Với chế độ BHYT tự nguyện, bạn có thể tham gia theo hình thức hộ gia đình với mức đóng phí giảm dần theo số lượng thành viên tham gia.
Đọc thêm về “Đăng ký bảo hiểm y tế hộ gia đình ở đâu?” – dnulib.edu.vn
