Ketones là gì?
Khi bạn bị bệnh (như cảm lạnh hoặc cúm) hoặc mức đường trong máu cao hơn 240mg/dL, Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ khuyến nghị người bệnh tiểu đường kiểm tra chỉ số Ketones sau mỗi 4 – 6 giờ. Vậy Ketones là gì chứ? Mức độ quan trọng của chỉ số Ketones trong nước tiểu như thế nào?
Ketones là chất cơ thể tạo ra khi phân hủy chất béo, được sử dụng để cung cấp năng lượng. Khi lượng Ketones tích tụ quá nhiều trong cơ thể, máu trở nên axit hơn.
Glucose thường là nguồn năng lượng chính của cơ thể. Tuy nhiên, nếu bạn có mức độ insulin thấp, các tế bào trong cơ thể sẽ không thể sử dụng glucose để tạo năng lượng, và thay vào đó sẽ phân hủy chất béo, tạo ra Ketones. Nếu mức độ Ketones trong cơ thể quá cao, nguy cơ nhiễm toan Ketones do tiểu đường sẽ tăng, và điều này có thể ảnh hưởng đến tính mạng.
Ý nghĩa của chỉ số Ketones trong nước tiểu
Đối với người bệnh tiểu đường, việc kiểm tra chỉ số Ketones trong nước tiểu sẽ giúp phát hiện sớm mức độ Ketones cao, từ đó sớm điều trị. Có một số tình huống có thể làm tăng mức độ Ketones, như:
- Nhiễm toan Ketones do tiểu đường (DKA) với mức độ Ketones cao.
- Nôn mửa hoặc tiêu chảy kéo dài.
- Rối loạn sử dụng rượu.
- Rối loạn ăn uống, đói.
- Một số bệnh tiêu hóa.
- Ăn ít carbohydrate (thực phẩm cung cấp glucose để tạo năng lượng).
- Tập thể dục quá sức trong một thời gian dài.
- Mang thai.
Có nên kiểm tra Ketones không?
Có. Việc kiểm tra Ketones có vai trò quan trọng đối với người bệnh tiểu đường tuyến tính, giúp ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm do nhiễm toan Ketones. Nếu bạn là người bệnh tiểu đường tuyến tính, hãy tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để kiểm tra Ketones. Việc kiểm tra Ketones cũng hữu ích đối với những người bệnh tiểu đường phụ thuộc vào insulin.
Khi nào cần kiểm tra Ketones trong nước tiểu?
Người bệnh sẽ được yêu cầu kiểm tra Ketones trong nước tiểu nếu họ bị bệnh tiểu đường hoặc trong những tình huống có thể làm tăng nguy cơ phát triển mức Ketones cao. Bạn cũng nên kiểm tra nếu có các triệu chứng nhiễm toan Ketones như buồn nôn, đau bụng, lú lẫn, khó thở, mệt mỏi hoặc buồn ngủ.
Cách thức thực hiện kiểm tra Ketones
Có hai cách để kiểm tra mức độ Ketones – qua nước tiểu hoặc qua máu.
1. Kiểm tra Ketones qua nước tiểu
Sử dụng bộ xét nghiệm Ketones gồm một cốc nhựa, một lọ que thử và hướng dẫn sử dụng. Trước khi thực hiện kiểm tra, hãy kiểm tra ngày hết hạn của bộ xét nghiệm để đảm bảo rằng sản phẩm vẫn còn hiệu lực. Thực hiện kiểm tra theo hướng dẫn có sẵn trong bộ xét nghiệm Ketones. Các bước kiểm tra bao gồm:
-
Đi tiểu vào cốc nhựa trong bộ xét nghiệm, sau đó nhúng que thử vào nước tiểu. Hướng dẫn sẽ cho bạn biết thời gian giữ que thử trong dòng nước tiểu.
-
Sau đó, lấy que thử ra và đặt vào máy xét nghiệm Ketones để đo mức độ Ketones. Dựa vào kết quả, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Nếu bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường, hãy kiểm tra mức độ Ketones 1-2 lần mỗi ngày. Kết quả Ketones được chia thành:
- Mức Ketones nhỏ: dưới 20 mg/dL.
- Mức Ketones vừa phải: 30-40 mg/dL.
- Mức Ketones cao: trên 80 mg/ngày, cần cấp cứu ngay.
2. Kiểm tra Ketones qua máu
Để kiểm tra Ketones qua máu, bác sĩ sẽ lấy mẫu máu từ tĩnh mạch trên cánh tay của bạn bằng một kim nhỏ. Máu lấy ra sẽ được đưa vào ống nghiệm để thực hiện xét nghiệm.
Nếu bạn muốn tự kiểm tra Ketones qua máu tại nhà, hãy sử dụng máy đo đường huyết và que thử Ketones. Hướng dẫn sử dụng máy dùng để chích ngón tay và lấy một giọt máu để đưa vào que thử Ketones. Máy sẽ hiển thị mức độ Ketones trong máu. Hãy tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và hướng dẫn sử dụng máy đo đường huyết. Kết quả Ketones sẽ được chia thành:
- 0,6 mmol/L hoặc thấp hơn là bình thường.
- 0,6 – 1,5 mmol/L: có Ketones trong máu. Bác sĩ sẽ có kế hoạch điều trị và theo dõi.
- 1,6 mmol/L trở lên: nguy cơ cao nhiễm toan Ketones đái tháo đường. Bác sĩ sẽ đưa ra biện pháp điều trị ngay lập tức.
Làm thế nào khi chỉ số Ketones trong nước tiểu cao?
Nếu chỉ số Ketones trong nước tiểu của bạn cao, bác sĩ sẽ chỉ định các biện pháp sau để cải thiện tình trạng:
- Truyền tĩnh mạch thay thế: Triệu chứng của nhiễm toan Ketones do tiểu đường (DKA) là tiểu nhiều, dẫn đến mất nước. Việc bù nước bằng chất lỏng tiêm sẽ giúp làm loãng lượng glucose dư thừa trong máu.
- Bổ sung chất điện giải: Khi nhiễm toan Ketones, mức độ chất điện giải (kali, natri, clorua) sẽ thấp hơn mức bình thường. Nếu mất quá nhiều chất điện giải này sẽ ảnh hưởng xấu đến chức năng tim và cơ bắp.
- Tiêm insulin: Trong tình huống khẩn cấp, bạn sẽ được bổ sung insulin để cải thiện khả năng sử dụng glucose dư thừa trong máu. Tuy nhiên, bạn cần kiểm tra mức độ glucose hàng giờ. Khi mức độ Ketones và axit trong máu trở lại bình thường, bạn cần tiếp tục chế độ điều trị bằng insulin ở liều lượng bình thường.
Cách phòng ngừa tăng mức độ Ketones
Có một số cách để phòng ngừa tăng mức độ Ketones. Bạn nên kiểm soát sức khỏe thường xuyên bằng cách:
- Kiểm tra lượng đường trong máu thường xuyên: Nên đo lượng đường trong máu mỗi ngày và khi cảm thấy mức đường đang tăng, có triệu chứng đường huyết cao hoặc thấp.
- Thực hiện kế hoạch ăn uống lành mạnh: Người bệnh tiểu đường nên kiểm soát lượng carbohydrate tiêu thụ và liều insulin sử dụng để kiểm soát bệnh an toàn. Hãy tham khảo ý kiến chuyên gia nội tiết – tiểu đường để có chế độ ăn uống hợp lý, bao gồm ăn nhiều rau củ và hạn chế thực phẩm giàu dầu mỡ, đường và chất béo có hại.
Bài viết đã được chỉnh sửa bởi Dnulib. Dnulib là một trang web chuyên cung cấp thông tin y tế chính xác và đáng tin cậy.
