Đầu sọ khỉ sau ót là một triệu chứng thường thấy ở trẻ sơ sinh. Nhiều bậc phụ huynh cho rằng triệu chứng này chỉ gây mất thẩm mỹ và không có hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, liệu điều đó có đúng không? Hãy cùng dnulib.edu.vn tìm hiểu chi tiết về đầu sọ khỉ sau ót, nguyên nhân gây ra, và cách phòng ngừa trong bài viết dưới đây!
Hội Chứng Đầu Phẳng và Đầu Sọ Khỉ Sau Ót là Gì?
Đầu phẳng là tình trạng biến dạng hình dạng đầu của trẻ do áp lực làm biến dạng hộp sọ. Kể từ khi khuyến nghị nằm ngửa khi ngủ nhằm giảm nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh, ta đã chứng kiến sự gia tăng ngẫu nhiên của tình trạng biến dạng đầu sọ. Tình trạng này được gọi là hội chứng đầu phẳng hoặc đầu sọ khỉ sau ót.
Các Dạng Của Tật Đầu Phẳng – Đầu Sọ Khỉ Sau Ót là Gì?
Có hai dạng chính của tật đầu phẳng, dạng phổ biến hơn là hình dạng đầu hình bình hành. Trong dạng này, vùng sau đầu bị dẹp. Đồng thời, tai phía tương ứng cũng bị lệch về phía trước, tạo thành tật đầu méo (plagiocephaly). Dạng hiếm hơn là hình dạng đầu với vùng sau đầu bị dẹp đối xứng, gọi là tật đầu phẳng (brachycephalic).
Tỷ lệ mắc tật đầu phẳng cao nhất là khi trẻ được 6 tuần tuổi, với đỉnh điểm vào 4 tháng tuổi. Tỷ lệ này sau đó giảm dần trong 2 năm tiếp theo, khi hầu hết các trường hợp đã được xử lý trong khoảng thời gian này. Các triệu chứng của hội chứng đầu phẳng có thể nhận ra dễ dàng qua các phương pháp kiểm tra sau:
Nhìn từ trên xuống:
– Đầu phía sau có vẻ bị dẹp hoặc méo.
– Tai cùng phía với vùng đầu dẹp có thể bị đẩy về phía trước.
– Trán cùng phía bên cũng có thể bị nhô ra so với phía bên kia.
Nhìn nghiêng:
– Đầu phía sau có vẻ bị dẹp hoặc méo.
Nguyên Nhân Gây Ra Hội Chứng Đầu Phẳng là Gì?
Nguyên nhân chủ yếu nhất là tư thế ngủ của trẻ. Trẻ sơ sinh thường ngủ nằm ngửa nhiều giờ mỗi ngày, dẫn đến một vùng đầu bị lệch. Tình trạng này không chỉ xảy ra khi trẻ đang ngủ mà còn khi trẻ ngồi trên ghế xe ô tô, xe đẩy, xích đu và ghế xếp. Trẻ sinh non có nguy cơ cao hơn bị biến dạng đầu vì hộp sọ của chúng còn mềm hơn hộp sọ của trẻ sinh đủ tháng. Đặc biệt, những trẻ sinh non có thể được buộc phải nằm ngửa mà không được nhấc bế hoặc di chuyển do yêu cầu chăm sóc y tế, chẳng hạn như ở phòng chăm sóc đặc biệt dành cho trẻ sơ sinh (NICU).
Hội chứng đầu phẳng cũng có thể bắt đầu từ khi trong tử cung. Áp lực từ xương chậu của người mẹ có thể làm biến dạng hộp sọ của em bé. Đa thai hoặc trường hợp sinh song đều có nguy cơ cao bị hội chứng đầu phẳng. Chứng vẹo cổ cũng có thể gây ra hội chứng đầu phẳng, khiến trẻ không thể quay đầu và giữ đầu ở cùng một vị trí khi nằm.
Các Biểu Hiện và Triệu Chứng Của Hội Chứng Đầu Phẳng là Gì?
Cha mẹ thường có thể nhận ra hội chứng đầu phẳng dựa vào hình dáng của đầu trẻ. Vùng đầu phía sau thường bị dẹp hơn ở một bên và có ít tóc hơn. Khi nhìn từ trên xuống, tai phía tương ứng với vùng đầu bị dẹp có thể bị đẩy về phía trước. Thậm chí trán cùng phía bên cũng có thể có chúc ít nhô ra so với bên kia.
Hội Chứng Đầu Phẳng được Chẩn Đoán Như Thế Nào?
Thường thì bác sĩ có thể chẩn đoán hội chứng đầu phẳng chỉ bằng cách nhìn vào đầu của trẻ. Để kiểm tra tình trạng vẹo cổ, bác sĩ cũng có thể quan sát cách trẻ cử động đầu và cổ. Thường không cần thiết phải tiến hành các xét nghiệm y tế. Hình chụp X-quang hộp sọ chỉ cần thiết khi có nghi ngờ về dị tật nằm ngay từ khi trẻ mới sinh (craniosynostosis) hoặc khi hình dạng đầu trở nên xấu đi ở độ tuổi mong đợi sẽ tự cải thiện.
Sự hiện diện của hội chứng đầu phẳng không làm giảm sự cần thiết của việc đo kích thước vòng đầu để theo dõi sự phát triển của trẻ.
Hội Chứng Đầu Phẳng Có Nguy Hiểm Không?
Đa số các trường hợp hội chứng đầu phẳng không gây ra hậu quả nghiêm trọng. Tình trạng này thường không ảnh hưởng đến não và hình dáng đầu theo thời gian. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đầu phẳng mức độ trung bình đến nặng, có thể gây ra một số vấn đề về sức khỏe như:
- Loạn thị
- Tăng trưởng chậm
- Vấn đề ăn uống, học tập và nói
- Mất tầm nhìn
- Rủi ro tiềm ẩn về thính lực
- Rối loạn vận động hàm dướ
- Động kinh
- Vẹo cột sống
Những vấn đề này ảnh hưởng đến cấu trúc hộp sọ, nhưng không ảnh hưởng đến trí tuệ và sự thông minh của trẻ. Tuy nhiên, một số biến chứng của động kinh có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của trẻ.
Cách Phòng Ngừa Hội Chứng Đầu Phẳng Như Thế Nào?
Việc thay đổi tư thế khi ngủ và thực hành “tummy time” là những giải pháp quan trọng để ngăn ngừa hội chứng đầu phẳng.
– Đặt trẻ nằm với đầu ngả về phía bên phải hoặc bên trái xen kẽ trong ngày. Đặt giường ngủ sao cho trẻ có thể nhìn vào trong phòng với đầu hướng vào chân giường hoặc đầu giường.
– Thực hiện “tummy time” (thời gian nằm sấp) ít nhất ba lần mỗi ngày, mỗi lần 10-15 phút. Tuy nhiên, không cần phải thực hiện thời gian nằm sấp khi trẻ đang ngủ. Thời gian nằm sấp giúp trẻ phát triển cơ cổ và học cách đẩy trên cánh tay.
Cách Điều Trị Đầu Sọ Khỉ Sau Ót là Gì?
Nguy cơ mắc tật đầu phẳng có thể được kiểm soát bằng cách thay đổi tư thế khi trẻ ngủ và tăng thời gian “tummy time” khi trẻ thức.
Trong trường hợp biến dạng đầu phẳng đã bắt đầu, liệu pháp vật lý và các bài tập giúp điều chỉnh tư thế và điều trị chứng vẹo cổ là phương pháp hiệu quả. Những bài tập này thường được kết hợp với tư vấn thay đổi tư thế và không nhất thiết phải sử dụng liệu pháp vật lý đội mũ bảo hiểm.
Việc đặt trẻ nằm ngửa khi ngủ để ngăn ngừa nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh là rất quan trọng. Ngoài ra, tránh sử dụng xích đu, ghế xe ô tô, ghế nhún và các thiết bị khác để đảm bảo an toàn cho giấc ngủ của trẻ. Thay đổi vị trí đầu của trẻ khi nằm ngửa, thay đổi vị trí trẻ trong nôi hoặc giường và thay đổi vị trí đầu khi trẻ ngủ là những biện pháp hữu ích trong việc điều trị và ngăn ngừa hội chứng đầu phẳng.
Có một số bằng chứng cho thấy liệu pháp đội mũ bảo hiểm có thể cải thiện tình trạng đầu phẳng ban đầu. Tuy nhiên, hiện chưa có bằng chứng rõ ràng về tác dụng của phương pháp này đối với trẻ mắc chứng méo đầu vừa hoặc nặng. Sử dụng mũ bảo hiểm có thể gây tranh cãi ở một số nước vì không phải lúc nào cũng được bảo hiểm chi trả và tiềm ẩn các tác dụng phụ như viêm da tiếp xúc và kích ứng da tại chỗ.
Việc sử dụng mũ bảo hiểm là một phương pháp điều trị kỹ thuật, yêu cầu trẻ đội mũ lên đến 23 giờ mỗi ngày. Phương pháp này có thể xem xét đối với trẻ mắc chứng đầu phẳng nghiêm trọng, và độ tuổi tối đa để điều trị bằng mũ bảo hiểm là 8 tháng. Sự hỗ trợ và chẩn đoán chính xác từ bác sĩ là cần thiết.
Với thông tin tổng hợp trên, bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi “Đầu Sọ Khỉ Sau Ót Là Gì?”. và hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây ra và cách phòng ngừa hội chứng đầu phẳng. Hãy tiếp tục theo dõi dnulib.edu.vn để có thêm nhiều thông tin hữu ích khác nhé!
Được biên soạn bởi: Dnulib
