Dnulib.edu.vn đã giúp tôi hiểu rõ hơn về dầu mỏ là gì và chúng ta sẽ khám phá thông tin này cùng nhau. Dầu mỏ và dầu thô có khác nhau hay không? Thành phần hóa học và trạng thái tự nhiên của dầu mỏ ra sao? Làm thế nào để khai thác và chế biến dầu mỏ? Và dầu mỏ có những ứng dụng nào? Tất cả những câu hỏi này sẽ được giải đáp trong bài viết này.
I. Khám phá dầu mỏ
Dầu mỏ, còn được gọi là dầu thô, là một chất lỏng sánh đặc có màu nâu đen, nhẹ hơn nước và không tan trong nước. Đây là một tài nguyên quý giá và hữu hạn, mang ý nghĩa sống còn cho cuộc sống và sản xuất của chúng ta.
Dầu mỏ là một hỗn hợp đa dạng gồm nhiều hợp chất hữu cơ lỏng. Hầu hết chúng là hydrocacbon, một loại nhiên liệu hóa thạch không thể tái tạo như than bùn và khí thiên nhiên.
Ảnh: Yeuhoadoc.com
1. Dầu mỏ có xuất hiện ở đâu?
Trên Trái Đất, dầu mỏ tồn tại dưới các lớp đất đá ở một số vùng. Nó được tìm thấy sâu trong lòng đất, tập trung thành những khu vực lớn gọi là các mỏ dầu. Một mỏ dầu thường gồm ba lớp:
-
Lớp trên: là lớp khí, chủ yếu là khí metan, còn được gọi là khí mỏ dầu hay khí đồng hành.
-
Lớp giữa: là lớp dầu lỏng có chứa khí hòa tan. Đây là một hỗn hợp phức tạp của hydrocacbon và các hợp chất khác nhau.
-
Lớp đáy: là lớp nước mặn.
2. Thành phần hóa học của dầu mỏ
Dầu mỏ là một hỗn hợp chất hữu cơ, chủ yếu là các hydrocacbon, bao gồm các dạng alkan, cycloalkan và các hydrocacbon thơm khác nhau. Ngoài ra, nó cũng chứa một số lượng nhỏ các chất hữu cơ khác có chứa N, S, O… Tỷ lệ các thành phần này khác nhau tùy thuộc vào các mỏ dầu.
Các thành phần của dầu mỏ được tách từ tháp chưng cất bằng phương pháp chưng cất phân đoạn.
II. Khai thác dầu mỏ
Bạn đã bao giờ tự hỏi làm thế nào để khai thác dầu mỏ chưa? Hiện nay, phương pháp khai thác dầu mỏ là khoan xuống lớp dầu lỏng, còn được gọi là giếng dầu. Ban đầu, dầu sẽ tự phun lên do sự chênh lệch áp suất. Sau đó, khi áp suất cân bằng, máy bơm nước hoặc khí được sử dụng để bơm đẩy dầu lên mặt.
1. Các sản phẩm từ chưng cất dầu mỏ
Hiện nay, dầu mỏ được sử dụng chủ yếu để sản xuất dầu hỏa, xăng nhiên liệu và dầu diesel. Ngoài ra, nó cũng là nguyên liệu quan trọng để sản xuất các sản phẩm hóa dầu khác như dung môi, thuốc trừ sâu, phân bón hóa học và nhựa đường.
Các sản phẩm từ dầu mỏ được tách riêng qua quá trình chưng cất phân đoạn trong tháp chưng cất. Sản phẩm được tách ra ở các nhiệt độ khác nhau. Xăng nhiên liệu chiếm một lượng nhỏ trong dầu mỏ. Để tăng lượng xăng, phương pháp cracking (bẻ gãy phân tử) được sử dụng để tách các phân tử mạch dài thành xăng và các sản phẩm có giá trị cao khác như metan và etilen.
Lượng xăng chiếm khoảng 40% khối lượng dầu mỏ nhờ vào phương pháp cracking.
Dưới đây là nhiệt độ sôi của các sản phẩm dầu mỏ chưng cất trong điều kiện áp suất khí quyển:
Ảnh: Yeuhoadoc.com
- Xăng ete: 40 – 70 °C (dùng như dung môi)
- Xăng nhẹ: 60 – 100 °C (dùng cho máy bay)
- Xăng nặng: 100 – 150 °C (nhiên liệu ô tô, xe máy)
- Dầu hỏa nhẹ: 120 – 150 °C (nhiên liệu và dung môi gia đình)
- Dầu hỏa: 150 – 300 °C (nhiên liệu)
- Dầu diesel: 250 – 350 °C (nhiên liệu cho động cơ diesel, dầu sưởi)
- Dầu bôi trơn: > 300 °C (dầu bôi trơn)
- Ngoài ra, còn có hắc ín và nhựa đường.
2. Các nước có trữ lượng dầu mỏ lớn
Trên thế giới, có nhiều nước có trữ lượng dầu mỏ lớn như Venezuela, Ả Rập Xê Út, Canada, Iran, Iraq, Kuwait, Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE), Nga, Libya, Nigeria…
Venezuela là quốc gia có trữ lượng dầu thô lớn nhất thế giới với khoảng 297.570 triệu thùng. Ả Rập Xê Út xếp thứ hai với 267.910 triệu thùng. Việt Nam cũng có trữ lượng dầu thô đáng kể với khoảng 4.400 triệu thùng, xếp thứ 28 trên thế giới. Điều này cho thấy dầu mỏ là một nguồn tài nguyên quan trọng và là động lực cho sự phát triển kinh tế của đất nước.
Lời kết
Chúng ta đã tìm hiểu được ý nghĩa của dầu mỏ thông qua bài viết này. Không thể phủ nhận rằng dầu mỏ đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của các quốc gia giàu tài nguyên. Tuy nhiên, trong thế giới ngày nay, nó trở thành một vũ khí mềm trong cuộc chiến kinh tế giữa các quốc gia. Dầu mỏ là một tài nguyên quý giá nhưng có hạn. Trong tương lai, chúng ta sẽ đối mặt với tình trạng cạn kiệt năng lượng từ dầu mỏ, than đá và khí đốt. Vì vậy, năng lượng và nguồn nhiên liệu mới đang ngày càng thay thế cho dầu mỏ.
Đọc thêm tại Dnulib
