Trong văn học Việt Nam, tuỳ bút đã từ lâu được biết đến như một thể loại văn chương đặc biệt. Tuỳ bút đã góp phần quan trọng vào sự phát triển của văn học Việt Nam với những tác phẩm tuyệt vời từ các tác giả tiêu biểu như Hoàng Phủ Ngọc Tường, Nguyễn Tuân và Thạch Lam. Trên trang web Dnulib, chúng ta hãy cùng tìm hiểu thêm về tuỳ bút là gì và một số đặc điểm của thể loại này.
Tuỳ bút là gì và tầm quan trọng của nó
Theo giới thiệu trong sách giáo trình ngữ văn lớp 7, tuỳ bút là một thể loại văn học hình ký. Những tác phẩm tuỳ bút là những tác phẩm mà tác giả đã ghi chép lại các sự kiện, con người mà họ đã quan sát, trải qua, suy ngẫm và nhận xét một cách trung thực.
Tuỳ bút được coi là “lối chơi độc tấu của cái tôi trữ tình”. Tác giả viết tuỳ bút dựa trên cảm hứng của mình. Mỗi từ và câu được truyền đạt qua những cảm xúc chân thành và trải nghiệm đích thực của nhà văn, tạo nên những câu từ dồn dập chất thơ.
Nghệ thuật trong tuỳ bút
Như đã đề cập, tuỳ bút là một thể loại văn học tuỳ hứng. Chính vì điều này, mỗi tác phẩm tuỳ bút đều mang trong nó một phong cách nghệ thuật tự do, phóng khoáng và trữ tình.
- Tuỳ bút là những tác phẩm văn học đậm chất báo chí.
- Chất văn trong tuỳ bút thể hiện qua cảm xúc trữ tình của nhân vật. Đôi khi, tác phẩm có những cảm xúc lãng mạn, bay bổng. Đôi khi những từ này mang đến sự sâu sắc, đa chiều ghi dấu ấn sâu đậm trong tâm trí độc giả.
- Câu từ trong tuỳ bút được trau chuốt, tinh tế thể hiện sự kỹ lưỡng và tài nghệ xuất chúng của các nhà văn.
- Nội dung tuỳ bút cập nhật nhanh chóng, thể hiện những sự kiện hàng ngày trong cuộc sống với tinh thần báo chí. Tuỳ bút miêu tả và nói về những thực tế, việc làm thực tế diễn ra trong đời sống.
Một tác phẩm tuỳ bút không chỉ cần có từ ngữ và câu văn tinh tế, mà còn cần thể hiện được cảm xúc trữ tình của nhân vật. Mạch văn và câu chữ trong tuỳ bút cũng phải thể hiện những tư tưởng suy ngẫm của nhân vật một cách mạch lạc và liên tục.
Tính đa dạng và tinh tế trong tuỳ bút
Trong phần trước, chúng ta đã tìm hiểu về định nghĩa và nghệ thuật trong tuỳ bút. Tiếp theo, chúng ta sẽ tìm hiểu về những yếu tố có trong một tác phẩm tuỳ bút.
Đề tài
Tuỳ bút có thể có đề tài rất đa dạng. Tác giả có thể chọn bất cứ khía cạnh nào trong cuộc sống xã hội, văn hoá, lịch sử hoặc những vấn đề nóng trong thời sự và đời sống cá nhân để viết một tác phẩm tuỳ bút.
Lời văn và giọng điệu
Giọng điệu của các tác phẩm tuỳ bút luôn đi theo lối văn uyển, linh hoạt và đầy sáng tạo, bất ngờ của nhân vật trữ tình. Lời văn kết hợp kỹ thuật trần thuật và chất thơ trong văn bản để mang lại cho độc giả cảm giác mềm mại và thoải mái khi đọc.
Người viết tuỳ bút phải thực sự là một nhà văn xuất chúng, được coi là “bậc thầy ngôn từ”, với lối viết độc tấu và sự trau chuốt từng từ ngữ, câu văn. Giọng điệu luôn chậm rãi, như thủ thỉ tâm tình. Người kể chuyện trong tuỳ bút, hóa thân thành nhân vật trữ tình, là người dẫn dắt mạch cảm xúc cho toàn bài tuỳ bút.
Kết cấu
Tùy bút không tập trung vào diễn biến, trình tự và cốt truyện như các thể loại truyện ngắn hay tiểu thuyết khác. Thay vào đó, tùy bút tập trung vào việc thể hiện những cảm xúc của nhân vật trữ tình.
Nếu truyện ngắn hoặc tiểu thuyết kể về hành trình cuộc sống của nhân vật, thì tùy bút tập trung vào việc tạo nên hình ảnh con người trong một khoảnh khắc, đôi khi chỉ là một cắt trong cuộc sống. Qua đó, tùy bút xen kẽ các suy tư, bình phẩm hoặc ca ngợi con người, tạo nên sự nổi bật của con người (chủ nghĩa anh hùng).
Tự phê bình và những tác phẩm tuỳ bút tiêu biểu
Tự phê bình là một thể loại văn học hình ký khác. Một tác phẩm tự phê bình thường có quy mô tương tự truyện ngắn, nhưng không sử dụng các yếu tố hư cấu trong nội dung như truyện ngắn.
Tự phê bình gần giống tuỳ bút vì cả hai đều ghi lại những sự việc, con người mà tác giả đã tìm hiểu và nghiên cứu. Tuy nhiên, tác phẩm tự phê bình là sự phản ánh và ghi lại cảm nhận của tác giả về các hiện tượng, tư tưởng, sự việc hoặc con người trong cuộc sống. Một tác phẩm tự phê bình có thể được coi là một tác phẩm văn học hoặc một tác phẩm báo chí, tùy thuộc vào mức độ sử dụng các biện pháp nghệ thuật và tác động của nó đến công chúng.
Dnulib tự hào là một trang web giáo dục, cung cấp kiến thức và thông tin uy tín. Mời bạn đọc tiếp tục khám phá thêm nhiều kiến thức hữu ích khác tại Dnulib.
Được chỉnh sửa bởi: Dnulib
