Ngày lễ Giáng Sinh và nguồn gốc của chúng hết sức thú vị
Lễ Giáng Sinh thường được tổ chức vào ngày 25.12, nhưng thường thì mọi người đã bắt đầu ăn mừng từ tối 24.12. Theo lịch Do Thái, một ngày mới bắt đầu vào hoàng hôn, chứ không phải nửa đêm. Vì vậy, lễ 24.12 được gọi là “lễ vọng” và lễ chính ngày 25.12 được gọi là “lễ chính ngày”.
Nguồn gốc của chữ “Noel”, “Christmas” và “Xmas”
Từ “Noel” (tiếng Anh) đã xuất hiện từ cuối thế kỷ 14, ban đầu là “nowel” hoặc “nouel” (lễ Giáng Sinh, lễ Chúa Giáng Sinh). Từ này bắt nguồn từ “Noël” (tiếng Pháp), một biến thể của từ “Naël”. “Naël” lại có nguồn gốc từ từ “nātālis (diēs)” trong tiếng Latin, có nghĩa là “(ngày) sinh”, được sử dụng trong giáo hội Thiên Chúa La Mã để chỉ ngày sinh của Chúa. Một ý kiến khác cho rằng “Noel” xuất phát từ từ “Emmanuel” trong tiếng Hy Lạp, một từ có gốc từ “Immanu’el” trong tiếng Hebrew, có nghĩa là “Thiên Chúa ở cùng chúng ta”.
“Christmas” có nghĩa là “Lễ hội nhà thờ được tổ chức hằng năm để tưởng nhớ sự ra đời của Chúa Kitô”. “Christmas” bắt nguồn từ cụm từ “Christ’s Mass” (lễ tiệc ly của Chúa Giêsu), một cụm từ có nguồn gốc từ chữ “Cristemasse” trong tiếng Anh trung cổ (từ cuối thế kỷ 12 đến cuối thế kỷ 15). Chữ “Cristemasse” lại xuất phát từ chữ “Crīstesmæsse” được ghi chép lần đầu vào năm 1038 trong tiếng Anh thượng cổ (từ giữa thế kỷ 5 đến đầu thế kỷ 12).
Tổng quát lại, “Christmas” là một từ ghép, bao gồm hai phần: “Christ” (phiên âm là Ki-tô hoặc Cơ-đốc trong tiếng Việt), có nghĩa là Đấng được xức dầu, một tước hiệu của Chúa Giê-su; và “Mass” có nghĩa là thánh lễ. Từ ghép này được sử dụng từ giữa thế kỷ 14. Người ta hiểu “Christmas” như một động từ với nghĩa “ăn mừng Giáng Sinh” xuất hiện từ những năm 1590. Cụm từ “Father Christmas” (Ông già Noel) đã được chứng thực qua một bài hát mừng của Richard Smart từ năm 1435 – 1477. Thuật ngữ “Christmas-tree” (cây thông Noel) theo nghĩa hiện đại đã được chứng thực vào năm 1835 bằng tiếng Anh của người Mỹ, và được dịch sang tiếng Đức là “Weihnachtsbaum”. Vào năm 1843, người ta đã thiết kế lần đầu tiên thiệp Giáng Sinh, và cụm từ “Christmas-card” (thiệp Giáng Sinh) xuất hiện vào năm 1850. Bắt đầu từ những năm 1860, loại thiệp này trở nên phổ biến. Khái niệm “Christmas present” (quà Giáng Sinh) xuất hiện từ năm 1769; và thuật ngữ “Christmas Eve” (Đêm vọng lễ Giáng Sinh) bắt nguồn từ hai chữ “Cristenmesse Even” trong tiếng Anh trung cổ (khoảng năm 1300). Tóm lại, để có từ “Christmas” như ngày nay đòi hỏi một quá trình phát triển dài và vận động của tiếng Anh.
Tắt gọn chữ “Christmas” thành “Xmas”
“Xmas” là một cách viết tắt của chữ “Christmas” được sử dụng phổ biến trong văn bản in, dựa vào mẫu tự đầu “X” (chi) của chữ “Khrīstos” (Χριστός) trong tiếng Hy Lạp (Khrīstos có nghĩa là Christ). Tuy nhiên, mặc dù hình thức giống nhau, chữ “X” trong tiếng Anh không cùng ý nghĩa âm thanh với chữ “chi” trong tiếng Hy Lạp.
Cách viết tắt “Xmas” đã được chứng thực từ năm 1755, trước đó là dạng “X’temmas” (1551). Riêng cách viết tắt “Xp-” hoặc “Xr-” (tương ứng với “Chr-” trong tiếng Hy Lạp Χριστος), và cách viết “Xres mæsse” cho từ “Christmas” xuất hiện trong Biên niên sử Anglo-Saxon (khoảng năm 1100).
Tóm lại, từ “Xmas” cũng được tạo nên từ hai phần: “X” (Chúa Kitô) + “-mas” (kỳ nghỉ hay thánh lễ). Thuật ngữ này được sử dụng rộng rãi từ cuối thế kỷ 19, tuy nhiên, không khuyến khích sử dụng trong ngữ cảnh trang trọng. Vào cuối thế kỷ 20, một số người Cơ Đốc cho rằng cách viết tắt “Xmas” không tôn trọng, vì không có từ “Christ”.
Hãy truy cập dnulib.edu.vn để tìm hiểu thêm thông tin về nguồn gốc và lịch sử của các ngày lễ truyền thống khác!
