Ca trù là gì?
Ca trù bắt nguồn từ chữ nôm “歌籌” được biểu diễn bằng âm giai nhạc thính phòng. Đây là một trong những dòng nghệ thuật dân gian được UNESCO công nhận và là di sản văn hoá của nhân loại. Ca trù là sự kết hợp đỉnh cao của thơ ca và âm nhạc.
Nguồn gốc ca trù – nghệ thuật dân gian Việt Nam
Là loại hình nghệ thuật dân gian lâu đời, không ai biết nguồn gốc chính xác của hát ca trù. Theo truyền thuyết, ca trù được khai sinh bởi Đinh Dự – con của công thần Lam Sơn và công chúa Đường Hoa. Nghệ thuật ca trù có nguồn linh thiêng và cao quý.
Đặc điểm của ca trù là gì?
Ca trù gắn liền với văn hoá nước nhà và mang tính dân tộc cao. Nghệ thuật này được biểu diễn bởi các nghệ nhân chủ yếu gồm một cô đào, một nhạc công và một người thưởng ngoạn. Ca trù thường biểu diễn trong không gian nhỏ, sân khấu được gói gọn trên 1 chiếc chiếu.
Những nghệ nhân hát ca trù nổi tiếng
Các nghệ sĩ hát ca trù nổi tiếng phải kể đến như NSND, danh ca Quách Thị Hồ, nghệ nhân dân gian Nguyễn Thị Khướu, nghệ sĩ ưu tú, danh ca Lê Thị Bạch Vân, NS Nguyễn Thị Phúc, nghệ nhân Nguyễn Thị Thiệp, nghệ nhân Nguyễn Văn Khôi, nghệ nhân Phạm Thị Mùi, NSND, danh ca Phó Thị Kim Đức, nghệ sĩ Nguyễn Thị Chúc, kép đàn Đinh Khắc Ban, kép đàn Nguyễn Phú Đẹ, kép đàn Nguyễn Văn Khuê, nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Sinh, đào nương Trần Thị Gia, và đào nương Nguyễn Phương Trà My.
Giá trị của nghệ thuật biểu diễn ca trù
Ca trù là một trong những di sản văn hoá của nhân loại được UNESCO công nhận. Nghệ thuật ca trù mang đậm giá trị nghệ thuật, giải trí và xã hội. Chúng kén khách và thưởng được dòng nghệ thuật này không hề dễ dàng, đòi hỏi khán giả phải có tìm hiểu, hiểu biểu hoặc niềm yêu thích tìm tòi đối với ca trù. Ca trù còn mang giá trị văn hoá, giáo dục và tín ngưỡng.
Những bài hát ca trù hay nhất
Một số tác phẩm ca trù nổi tiếng bao gồm “Tự tình”, “Hơn nhau một chữ thì”, “Phận hồng nhan có mong manh”, “Nhân sinh thấm thoắt” của Cao Bá Quát, “Hồng Hồng, Tuyết Tuyết” tức “Gặp đào Hồng đào Tuyết” của Dương Khuê, “Hỏi gió”, “Gặp xuân”, “Xuân tình”, “Chưa say”, “Trần ai tri kỷ”, “Đời đáng chán” của Tản Đà, và “Hát cô đầu” của Trần Tế Xương.
Nghệ thuật hát ca trù ngày nay
Sau khi bị cấm biểu diễn trong suốt thời gian chiến tranh, ca trù đã lấy lại được chỗ đứng trong âm nhạc nước nhà. Hiện nay, nghệ thuật hát ca trù không giới hạn về giới tính của người biểu diễn. Người nghe có thể tận hưởng ca trù thông qua các câu lạc bộ, lễ hội hoặc nhà hát chuyên biểu diễn.
Một số thú vị về nghệ thuật ca trù Việt Nam
Nghe ca trù hiện nay không phổ biến như trước đây, tuy nhiên, bạn có thể nghe ca trù qua dàn âm thanh gia đình hoặc dàn karaoke. Nghệ thuật biểu diễn ca trù có sự đa dạng về giới tính và các vai trò trong chiếu trù.
