Vị trí địa lý
Đắk Nông nằm ở phía Tây Nguyên, cuối dãy Trường Sơn, được xem như cửa ngõ phía Tây Nam của vùng Tây Nguyên. Tọa độ địa lý của Đắk Nông nằm trong khoảng từ 11°45 đến 12°50 vĩ độ bắc và từ 107°12 đến 108°07 kinh độ đông. Thành phố Gia Nghĩa đóng vai trò là trung tâm của tỉnh, nằm cách thành phố Buôn Ma Thuột 125 km theo đường quốc lộ 14, cách TP. Hồ Chí Minh 250 km về phía Nam, Đà Nẵng 689 km về phía Bắc, và Hà Nội 1358 km về phía Bắc. Đắk Nông giáp tỉnh Đắk Lắk về phía Đông và Bắc, tỉnh Bình Phước và tỉnh Mondulkiri của Vương quốc Campuchia về phía Tây với tiền biên giới dài khoảng 141 km, và tỉnh Lâm Đồng về phía Nam và Đông Nam.
Các điểm cực của Đắk Nông
- Điểm cực Đông: xã Đăk Plao, huyện Đắk Glong
- Điểm cực Tây: xã Quảng Trực, huyện Tuy Đức
- Điểm cực Nam: xã Hưng Bình, huyện Đắk R’lấp
- Điểm cực Bắc: xã Ea Po, huyện Cư Jút
Trên địa bàn tỉnh Đắk Nông, có 2 cửa khẩu quốc tế với Vương quốc Campuchia là cửa khẩu Đăk Per thuộc huyện Đắk Mil và Bup’rang thuộc địa phận Tuy Đức.
Điều kiện tự nhiên
Đắk Nông nằm trên cao nguyên M’Nông, với độ cao trung bình từ 600 mét đến 700 mét so với mặt nước biển, điểm cao nhất là Tà Đùng với độ cao lên đến 1.982 mét. Địa hình của Đắk Nông chạy dài từ đông sang tây, đa dạng và phong phú. Có sự xen kẽ giữa các núi cao, các cao nguyên rộng lớn, đồi dốc thoải, mặt đất bằng phẳng xen kẽ với các dải đồng bằng thấp trũng.
Khí hậu ở Đắk Nông chuyển tiếp giữa hai tiểu vùng khí hậu Tây Nguyên và Đông Nam Bộ. Với đặc điểm của khí hậu nhiệt đới gió mùa cận xích đạo và khí hậu cao nguyên nhiệt đới ẩm, Đắk Nông có hai mùa rõ rệt: mùa mưa kéo dài từ tháng 4 đến tháng 11 và mùa khô từ tháng 12 đến tháng 3 năm sau. Lượng mưa trung bình hàng năm là 2.513mm. Với khí hậu thuận lợi như vậy, Đắk Nông là nơi lý tưởng để phát triển các loại cây trồng nhiệt đới lâu năm. Tuy nhiên, khí hậu ở Đắk Nông cũng có một số khó khăn như sự mất cân đối về lượng mưa và biên độ nhiệt độ trong ngày và theo mùa, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt hàng ngày của người dân.
Đắk Nông có mạng lưới sông suối, hồ, đập khá phong phú và đa dạng. Điều này thuận lợi cho việc khai thác nguồn nước phục vụ cho sản xuất nông nghiệp, công nghiệp và xây dựng các công trình thủy điện. Đất đai Đắk Nông cũng rất phong phú và đa dạng, được chia thành 5 nhóm đất chính gồm đất xám, đất đỏ bazan và đất đen bồi tụ. Diện tích đất nông nghiệp chiếm 47% tổng diện tích tự nhiên của tỉnh, trong đó đất trồng cây công nghiệp lâu năm chiếm phần lớn diện tích.
Hành chính
Đắk Nông có 8 đơn vị hành chính cấp huyện, bao gồm 1 thành phố và 7 huyện, với tổng cộng 71 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 6 phường, 5 thị trấn và 60 xã.
Lịch sử
Đắk Nông từng là một phần của vùng cao nguyên Trung phần do người Pháp cai trị trong thời kỳ thực dân ở Đông Dương. Trong thời gian từ năm 1912 đến năm 1936, tại khu vực cao nguyên M’Nông diễn ra cuộc khởi nghĩa chống lại thực dân Pháp do người dân tộc M’Nông dẫn đầu. Năm 1940, Pháp xây dựng Ngục Đăk Mil (nay thuộc huyện Đắk Mil) gần nhà tù Buôn Ma Thuột.
Sau đó, Đắk Nông thuộc Xứ Thượng Nam Đông Dương và sau đó là Hoàng triều Cương thổ trước khi trở thành một phần của Việt Nam Cộng hòa. Trong giai đoạn này, Đắk Nông được chia thành tỉnh Quảng Đức và sau đó lại bị giải thể vào năm 1962. Năm 1975, tỉnh Quảng Đức được tái lập, nhưng sau đó sáp nhập vào tỉnh Đắk Lắk và cuối cùng, vào năm 2003, tỉnh Đắk Nông được thành lập từ việc chia tỉnh Đắk Lắk.
Kinh tế
Trong năm 2022, Đắk Nông đã hoàn thành và đạt vượt 11/11 chỉ tiêu kinh tế – xã hội đã đề ra. Tốc độ tăng trưởng GRDP đạt 7,59%, thu ngân sách Nhà nước đạt 3.475 tỷ đồng, tổng vốn đầu tư toàn xã hội đạt 19.280 tỷ đồng, GRDP bình quân đầu người đạt 59,61 triệu đồng, tỷ lệ hộ nghèo giảm trên 3%, tỷ lệ hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ giảm trên 5%, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ đạt 19.312 tỷ đồng, tổng lượt khách du lịch đến Đắk Nông đạt 480.000 lượt. Đắk Nông cũng đạt được mục tiêu về bảo vệ môi trường, cải cách hành chính và đảm bảo an sinh xã hội.
Giáo dục
Đắk Nông có mạng lưới giáo dục gồm 367 cơ sở giáo dục, trong đó có 41 cơ sở giáo dục tư thục. Trong số đó, 179 trường Mầm non – Phổ thông công lập đạt chuẩn quốc gia, chiếm 56,65% tổng số trường. Tỉ lệ giáo dục mầm non đạt 45,5%, tiểu học đạt 61,53%, trung học cơ sở đạt 67,53%. Ngoài ra, còn có 8 trung tâm giáo dục thường xuyên và 2 trung tâm giáo dục hòa nhập.
Y tế
Hệ thống y tế của Đắk Nông gồm 14 đơn vị, trong đó có Bệnh viện Đa khoa tỉnh và 7 trung tâm y tế huyện/thành phố. Tổng số cán bộ y tế là hơn 2.000 người, trong đó có 507 bác sĩ. Bệnh viện Đa khoa tỉnh có 380 giường bệnh và 411 cán bộ y tế, trong đó có 119 bác sĩ. Trung tâm y tế huyện/thành phố có tổng cộng 915 giường bệnh và 991 cán bộ y tế. Các xã và phường có 561 cán bộ y tế. Hệ thống y tế của Đắk Nông đảm bảo đủ và chất lượng để phục vụ nhân dân.
Thông tin chi tiết về Đắk Nông có thể được tìm thấy tại đây.
