Tự nhiên và ảnh hưởng
Việt Nam có nhiều điều kiện tự nhiên thuận lợi cho phát triển nông nghiệp nhiệt đới đa dạng.
a. Tài nguyên đất:
- Đất là tài nguyên quý giá và không thể thay thế trong ngành nông nghiệp.
- Tài nguyên đất được chia thành hai nhóm chính là đất phù sa và đất feralit.
- Đất phù sa tập trung chủ yếu tại các đồng bằng và thích hợp cho trồng cây lúa nước và cây ngắn ngày.
- Đất feralit có diện tích trên 6 triệu ha, tập trung chủ yếu ở vùng núi và cao nguyên, thích hợp cho trồng cây công nghiệp lâu năm (cà phê, cao su, cây ăn quả) và một số cây ngắn ngày.
- Diện tích đất nông nghiệp hiện nay là hơn 9 triệu ha và sử dụng hợp lý tài nguyên đất đóng vai trò to lớn trong phát triển nông nghiệp Việt Nam.
- Cơ cấu cây trồng đa dạng và đất tập trung để hình thành các vùng chuyên môn hóa.
- Tuy nhiên, diện tích đất nông nghiệp dần thu hẹp và cần cải tạo đất ngập mặn, nhiễm mặn, nhiễm phèn.
b. Tài nguyên khí hậu: - Việt Nam có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, phân hoá rõ rệt theo chiều bắc – nam, theo mùa và theo độ cao.
- Cây trồng phát triển quanh năm và có cơ cấu cây trồng đa dạng với cây nhiệt đới, cận nhiệt và ôn đới.
- Tuy nhiên, sâu bệnh phát sinh dễ dàng và khó khăn trong thu hoạch do gây ngập úng, sương muối, rét hại và hạn hán.
c. Tài nguyên nước: - Việt Nam có nguồn nước phong phú và có giá trị về thủy lợi với mạng lưới sông ngòi, ao hồ dày đặc và nước ngầm dồi dào.
- Nước cung cấp cho việc trồng lúa và tưới cây là rất quan trọng.
- Tuy nhiên, lũ lụt vào mùa mưa và hạn hán vào mùa khô cần xây dựng hệ thống thủy lợi hợp lí.
Tác động kinh tế – xã hội
Các điều kiện kinh tế – xã hội ngày càng được cải thiện và đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển nông nghiệp.
a. Dân cư và lao động nông thôn:
- Lao động tập trung chủ yếu trong ngành nông nghiệp, chiếm khoảng 60% (năm 2003).
- Lao động nông thôn giàu kinh nghiệm, gắn bó với đất đai và lao động siêng năng, sáng tạo.
b. Cơ sở vật chất – kỹ thuật: - Cơ sở vật chất – kỹ thuật ngày càng được hoàn thiện.
- Công nghiệp chế biến nông sản phát triển và góp phần tăng giá trị và cạnh tranh trong nông nghiệp, nâng cao hiệu quả sản xuất và phát triển các vùng chuyên canh.
c. Chính sách phát triển nông nghiệp: - Chính sách phát triển nông nghiệp là động lực để nông dân phát triển và thúc đẩy sự phát triển nông nghiệp.
- Ví dụ như phát triển kinh tế hộ gia đình, kinh tế trang trại và nông nghiệp xuất khẩu.
d. Thị trường trong và ngoài nước: - Mở rộng thị trường thúc đẩy sản xuất và đa dạng hóa cơ cấu cây trồng.
- Tuy nhiên, sức mua trong nước còn hạn chế và biến động thị trường xuất khẩu ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển một số cây trồng và vật nuôi quan trọng.
Hình ảnh: Kênh mương nội đồng đã được kiên cố hóa
Sơ đồ hệ thống hóa cơ sở vật chất – kỹ thuật trong nông nghiệp
Thông qua cải thiện các điều kiện tự nhiên và kinh tế – xã hội, nông nghiệp Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn. Để biết thêm thông tin, truy cập Dnulib.
