Bạn đã bao giờ nghe đến thuật ngữ “lãi suất tái chiết khấu” chưa? Đây là một khái niệm khá trừu tượng, khiến cho nhiều người cảm thấy khó hiểu. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về lãi suất tái chiết khấu – một trong những cơ chế điều hành lãi suất của ngân hàng nhà nước để ổn định thị trường tiền tệ.
Cơ sở pháp lý và quy định
- Luật ngân hàng Nhà nước Việt Nam năm 2010;
- Luật các tổ chức tín dụng năm 2010;
- Luật sư tư vấn pháp luật miễn phí qua điện thoại 24/7: 1900.6568
1. Khái niệm lãi suất tái chiết khấu là gì?
Lãi suất tái chiết khấu là lãi suất tính trên số tiền ghi trên thương phiếu hoặc giấy tờ có giá trước khi đến hạn thanh toán. Đây chính là giá trị dịch vụ mua, bán thương phiếu, giấy tờ có giá. Lãi suất tái chiết khấu được áp dụng cho các nghiệp vụ chiết khấu, tái chiết khấu thương phiếu và các giấy tờ có giá khác như tín phiếu kho bạc, chứng chỉ tiền gửi.
Với lãi suất tái chiết khấu, các ngân hàng sẽ chấp nhận trả tiền cho người cầm (hoặc sở hữu các giấy đó) để đổi lại một khoản lời mà ta gọi là lãi suất chiết khấu. Khi các giấy tờ này chưa đến hạn thanh toán, các ngân hàng sẽ bán lại cho Ngân hàng Nhà nước để đổi lấy tiền mặt và bớt lại cho ngân hàng nhà nước một khoản, ta gọi đó là lãi suất tái chiết khấu.
2. Tính chất của lãi suất tái chiết khấu
Lãi suất tái chiết khấu là lãi suất cho vay ngắn hạn của Ngân hàng Trung ương đối với các ngân hàng thương mại và tổ chức tín dụng khác dưới hình thức tái chiết khấu các giấy tờ có giá chưa đến thời hạn thanh toán. Điều này được thực hiện để kiểm soát và điều tiết sự biến động lãi suất trên thị trường.
3. Tác động của lãi suất tái chiết khấu đối với các ngân hàng
Lãi suất tái chiết khấu có tác động tích cực đến các ngân hàng. Việc giảm lãi suất tái chiết khấu sẽ làm tăng vốn khả dụng của các ngân hàng thương mại. Điều này kích thích các ngân hàng vay ngân hàng dùng các giấy tờ có giá chiết khấu lấy tiền tại ngân hàng Nhà Nước. Đồng thời, lượng cung tiền sẽ tăng lên dựa vào nhu cầu của các ngân hàng thương mại và tài sản của họ.
Với các ngân hàng sở hữu lượng lớn trái phiếu chính phủ và giấy tờ có giá, việc chỉ giảm 0.25% lãi suất cũng có thể giúp giảm lãi hàng trăm tỷ mỗi năm. Hành động này cũng kích thích các ngân hàng thực hiện nghiệp vụ chiết khấu và tái chiết khấu trong bối cảnh huy động cạnh tranh mạnh. Điều này làm tăng cung tiền và kích thích nền kinh tế.
4. Các nhân tố ảnh hưởng đến lãi suất tái chiết khấu
4.1. Mức cung cầu về tiền tệ trên thị trường
Mức cung tiền tệ và cầu tiền tệ trên thị trường đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành lãi suất tái chiết khấu. Nếu mức cung tiền tệ tăng so với cầu tiền tệ, lãi suất giảm và ngược lại.
4.2. Chính sách tiền tệ của chính phủ
Chính sách tiền tệ của chính phủ thông qua Ngân hàng Nhà nước Trung ương có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh lãi suất. Khi lãi suất tăng, nhu cầu vay tiền giảm, Ngân hàng Nhà nước sẽ áp dụng giảm lãi suất tái chiết khấu.
4.3. Lạm phát
Lạm phát cũng ảnh hưởng đến lãi suất tái chiết khấu. Khi dự tính lạm phát tăng, lãi suất cũng sẽ tăng. Vì vậy, quản lý lạm phát là một trong những yếu tố quan trọng để duy trì sự ổn định của lãi suất tái chiết khấu.
4.4. Rủi ro tín dụng
Rủi ro tín dụng cũng có ảnh hưởng đáng kể đến lãi suất tái chiết khấu. Đối với ngân hàng, rủi ro tín dụng sẽ làm giảm uy tín và khả năng thanh toán. Đối với nền kinh tế chung, rủi ro tín dụng có thể dẫn đến tình trạng rút tiền gấp và chấm dứt quan hệ tín dụng.
Ngoài ra, lãi suất tái chiết khấu còn chịu ảnh hưởng của các nhân tố khác như sự ổn định về tình hình kinh tế-chính trị, các thể chế tài chính trung gian, tỷ giá hối đoái, tình hình cân đối ngân sách và chính sách tài khóa của Nhà nước, tình hình tài chính quốc tế.
Qua bài viết này, chúng ta hy vọng đã hiểu hơn về khái niệm lãi suất tái chiết khấu và tác động của nó đến ngân hàng và thị trường tiền tệ. Để tìm hiểu thêm thông tin hữu ích về ngân hàng, vui lòng truy cập Dnulib.
