Bạn đã bao giờ nghe về ballast là gì? Bạn đã hiểu được phân loại, nguyên lý hoạt động và vai trò của ballast trong hệ thống đèn chưa? Đừng lo, bài viết này sẽ tổng hợp và giải đáp mọi thắc mắc của bạn.
1. Ballast là gì?
1.1 Khái niệm về Ballast
- Ballast, hay còn được gọi là chấn lưu, tăng phô, là một thiết bị quan trọng trong đèn. Nó cung cấp lượng điện chính xác để khởi động và duy trì công suất hoạt động ổn định cho đèn.
- Hiện có hai loại chấn lưu phổ biến: chấn lưu điện tử và chấn lưu từ.
>> Tham khảo thêm: Chấn lưu điện tử là gì?
1.2 Ballast trong đèn huỳnh quang
- Đèn huỳnh quang không có trở kháng, do đó cần một bộ chấn lưu để đảm bảo hoạt động ổn định.
- Ballast điện tử cho đèn huỳnh quang cần đáp ứng các tiêu chuẩn sau:
- Quang năng trên đèn phải đạt mức 14000 / 1200mm.
- Hiệu suất của đèn phải lớn hơn 90%.
- Nhiệt độ khi hoạt động không vượt quá 55 độ C.
1.3 Ballast trong đèn xenon
- Điểm khác biệt lớn giữa ballast của đèn xenon và chấn lưu thông thường là chức năng chuyển đổi từ nguồn điện DC sang AC.
- Khi khởi động, đèn xenon cần một nguồn điện cao áp (lên đến 23000V) để tạo ra ánh sáng trong môi trường không khí trơ.
- Ballast cũng đảm bảo dòng điện ổn định cho đèn xenon và điều chỉnh điện áp để đảm bảo ánh sáng luôn đạt mức tốt nhất.
2. Phân loại Ballast (chấn lưu)
2.1 Ballast điện
- Loại này sử dụng công nghệ cũ và có hai phương thức khởi động khác nhau.
- Giá thành rẻ là đặc điểm nổi bật của chấn lưu điện.
- Thường được sử dụng trong các loại đèn cao áp Sodium.
- Nhược điểm của loại ballast này là khi sử dụng sẽ có hiện tượng nhấp nháy.
2.2 Ballast điện tử
- Ballast điện tử bao gồm một cuộn dây nhỏ và các linh kiện điện tử.
- Đây là sản phẩm công nghệ mới, hoạt động yên tĩnh, không gây nhấp nháy như ballast điện từ và tiết kiệm năng lượng.
- Loại chấn lưu này khởi động ngay lập tức, cho phép đèn khởi động nhanh hơn.
- Chú ý không nên tắt/bật liên tục để kéo dài tuổi thọ cho đèn.
2.3 Ballast từ
- Ballast từ có cấu tạo đơn giản, chỉ bao gồm lá sắt được cuộn bằng dây đồng hoặc nhôm có lớp cách điện.
- Đây là loại chấn lưu được chọn nhiều do giá thành rẻ và được phát triển dựa trên công nghệ cũ.
3. Nguyên lý hoạt động của Ballast như thế nào?
- Ballast là một mạch chỉnh lưu và nghịch lưu tạo ra xung điện xoay chiều với tần số từ 20 – 50 KHz được đặt lên hai đầu của đèn.
4. Vai trò của Ballast trong hệ thống chiếu sáng
- Ballast được sử dụng để đảm bảo hoạt động ổn định của đèn. Việc sử dụng ballast trong hệ thống chiếu sáng không chỉ tăng tuổi thọ của đèn mà còn giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa và bảo dưỡng khi gặp sự cố.
- Việc lắp đặt ballast đơn giản và dễ dàng, đồng thời mang lại rất nhiều lợi ích, là lựa chọn hàng đầu cho hệ thống chiếu sáng.
>> Tham khảo thêm: Chấn lưu có tác dụng gì?
5. Ứng dụng của ballast điện tử
Ballast điện tử có các ứng dụng sau:
- Cung cấp điện thế để đèn phát sáng.
- Điện thế khởi động lớn hơn điện thế làm việc để đảm bảo đèn chiếu sáng.
- Ballast hợp điện thế ở nguồn với giá trị điện thế làm việc.
- Giảm thiểu hư hỏng đèn, tránh hiện tượng nhấp nháy, kéo dài tuổi thọ đèn.
6. Đèn LED có cần sử dụng Ballast không?
- Đèn LED không cần chấn lưu bởi vì đèn LED được cấp sẵn điện một chiều phù hợp với nó. Trình điều khiển của đèn LED có chức năng và cấu tạo khác biệt so với đèn huỳnh quang.
- Một số mẫu đèn LED sử dụng Driver, trong khi một số khác không cần bởi nhà sản xuất tích hợp sẵn trong mạch điều khiển hoặc có thể tách rời với một trình điều khiển bên ngoài.
7. Tuổi thọ của Ballast
- Tuổi thọ của ballast đèn LED không phụ thuộc vào số lần bật/tắt như các loại bóng đèn thông thường.
- Nếu thường xuyên bật/tắt, tuổi thọ của đèn sẽ bị ảnh hưởng vì ballast phải khởi động lại nhiều lần.
- Khi hiệu suất của ballast giảm, chất lượng của ánh sáng cũng giảm, dẫn đến đèn mờ, nhấp nháy.
8. Khi nào cần thay Ballast?
- Sau khoảng 3 năm sử dụng, hiệu suất của ballast sẽ giảm.
- Ballast càng lâu, sẽ có những vấn đề nhỏ xảy ra và đèn sẽ tắt dần.
- Có thể nhận biết ballast hỏng qua một số dấu hiệu như: đèn khởi động chậm, nhấp nháy liên tục, màu sắc của ánh sáng thay đổi,…
>> Tham khảo thêm: TOP 3 chấn lưu đèn cao áp 250w thường thấy hiện nay
9. Cách lắp đặt và kiểm tra ballast điện tử
9.1 Lắp đặt ballast cho đèn tuýp LED
Bước 1: Tắt nguồn điện để đảm bảo an toàn.
Bước 2: Kết nối hai đầu của ballast với hai đầu của bóng đèn, sau đó kết nối bốn sợi dây còn lại với hai đầu của tăng phô.
Bước 3: Kết nối hai dây còn lại của tăng phô và công tắc.
Bước 4: Gắn bóng đèn LED vào và kiểm tra độ sáng trước khi cắm nguồn điện và hoàn thành.
9.2 Lắp đặt ballast cho đèn huỳnh quang
Bước 1: Tắt nguồn điện tổng để đảm bảo an toàn khi lắp đèn.
Bước 2: Nối cực số 1 với cực số 3 thông qua tắc te.
Bước 3: Nối cực số 2 với cực số 1 của ballast, sau đó nối đầu còn lại của ballast với dây nguồn.
Bước 4: Nối cực số 4 của ballast với dây nguồn của bóng đèn.
Bước 5: Gắn bóng đèn vào máng, kiểm tra lại và cắm nguồn điện để kiểm tra hoạt động.
Như vậy, bài viết trên đã tổng hợp tất cả thông tin về ballast là gì, nguyên lý hoạt động và các loại ballast phổ biến trên thị trường mà bạn cần biết khi sử dụng.
Được chỉnh sửa bởi: Dnulib
