Cuối tháng 5 năm 2016, tại Bệnh viện Đa khoa Singapore, đã diễn ra Hội thảo về chẩn đoán và điều trị ung thư phổi. Hội thảo này tập trung vào chủ đề “Xét nghiệm sinh học phân tử trong chẩn đoán và điều trị đích ung thư phổi không tế bào nhỏ”. Ung thư phổi là bệnh ung thư phổ biến nhất trên toàn cầu và ở Việt Nam. Chẩn đoán và điều trị ung thư phổi đã được cải thiện đáng kể nhờ những tiến bộ trong công nghệ sinh học. Xét nghiệm sinh học phân tử đóng vai trò quan trọng trong việc dự báo phản ứng điều trị và lựa chọn phương pháp điều trị đích.
Xét nghiệm sinh học phân tử trong ung thư phổi không tế bào nhỏ
Xét nghiệm sinh học phân tử trong ung thư phổi không tế bào nhỏ giúp xác định các dấu ấn sinh học (biomarker) đặc hiệu. Các biomarker này có thể được xác định bằng kỹ thuật hóa mô miễn dịch hoặc kỹ thuật sinh học phân tử. Chúng giúp xác định thể mô bệnh học và dự báo phản ứng với liệu pháp điều trị miễn dịch.
Với xét nghiệm hóa mô miễn dịch, các dấu ấn sinh học như TTF-1, CK7, Napsin A, mucin, CK5/6, p63, SOX2, p40 được sử dụng để xác định mô bệnh học/ tế bào học của ung thư phổi không tế bào nhỏ. Ngoài ra, xét nghiệm sinh học phân tử cũng có thể xác định các đột biến gen đặc hiệu như KRAS, EGFR, ALK, HER2, MET, ROS-1. Các xét nghiệm này giúp dự báo khả năng đáp ứng hoặc kháng thuốc với liệu pháp điều trị đích.
Điều trị đích ung thư phổi không tế bào nhỏ
Hiện nay, điều trị đích ung thư phổi không tế bào nhỏ đã đạt được những tiến bộ đáng kể. Các thuốc EGFR-TKI như Gefitinib, Erlotinib, và Afatinib đã chứng minh hiệu quả cao trong điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ với đột biến gen EGFR. Ngoài ra, các thuốc kháng ALK như Crizotinib, Ceritinib, và Alectinib cũng đã chứng minh hiệu quả đối với bệnh nhân có chuyển đoạn ALK.
Thuốc điều trị theo cơ chế miễn dịch như Nivolumab và Pembrolizumab cũng đã được phê chuẩn điều trị cho bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ với thụ thể PD-1 dương tính. Các loại thuốc này giúp tăng cường hoạt động của hệ miễn dịch trong việc tiêu diệt tế bào ung thư.
Vấn đề kháng thuốc trong điều trị đích ung thư phổi không tế bào nhỏ
Tuy điều trị đích ung thư phổi không tế bào nhỏ mang lại hiệu quả cao, nhưng vấn đề kháng thuốc vẫn là một thách thức đối với điều trị ung thư. Các bệnh nhân thường phải đối mặt với kháng thuốc sau khoảng 1 năm sử dụng thuốc EGFR-TKI hoặc thuốc kháng ALK. Hiện tượng kháng thuốc có thể do yếu tố dược lý hoặc yếu tố sinh học. Việc xác định cơ chế phân tử của hiện tượng kháng thuốc sẽ giúp áp dụng đúng phác đồ điều trị cá nhân hóa cho bệnh nhân.
Kết luận
Xét nghiệm sinh học phân tử trong ung thư phổi không tế bào nhỏ là một công cụ quan trọng để lựa chọn phác đồ điều trị phù hợp và dự báo phản ứng điều trị. Việc xác định các dấu ấn sinh học đặc hiệu và kháng thuốc sẽ giúp cải thiện hiệu quả điều trị và chất lượng sống cho bệnh nhân.
Được chỉnh sửa bởi dnulib.edu.vn. Xem thêm tại Dnulib.
