Brake là gì? Câu hỏi này có lẽ không xa lạ với những người am hiểu về kỹ thuật và xe hơi, nhưng vẫn còn khá xa lạ với một số người. Đôi khi, khi lái xe, chúng ta có thể bối rối khi đèn báo brake hiện lên trên bảng đèn nhưng lại không biết xử lý như thế nào. Vậy brake là gì?
Brake là một thiết bị cơ khí có tác dụng để hãm hoặc ngăn cản chuyển động bằng cách hấp thụ năng lượng từ một hệ thống chuyển động. Trên tiếng Việt, brake được gọi là “phanh” hoặc “thắng”. Nó được sử dụng để làm chậm hoặc dừng một phương tiện đang chuyển động, bánh xe, trục xe hoặc để ngăn cản chuyển động của nó, thường được thực hiện bằng lực ma sát.
Brake không chỉ là một phần quan trọng đối với xe hơi, mà còn đảm bảo an toàn cho cả phương tiện và người lái. Hiện nay, có hai loại phanh phổ biến được sử dụng cho ô tô, xe tải, xe máy và xe đạp là phanh tang trống và phanh đĩa.
Hệ Thống Phanh và Cơ Chế Hoạt Động
Ngay từ khi phương tiện vận chuyển xuất hiện, một câu hỏi đã nảy ra: làm thế nào để giảm tốc độ quay của nó và làm cho quá trình này diễn ra trơn tru nhất có thể? Cơ chế phanh đầu tiên trông rất thô sơ – một khối gỗ gắn với hệ thống đòn bẩy. Khi khối gỗ tiếp xúc với bề mặt của bánh xe, ma sát sẽ tạo ra lực phanh và làm cho bánh xe dừng lại. Lực phanh phụ thuộc vào áp lực chân của người lái – càng nhấn mạnh, xe dừng càng nhanh.
Qua nhiều thập kỷ, cơ chế này đã được cải tiến: khối gỗ được bọc bằng da, hình dạng và vị trí gần bánh xe đã được thay đổi. Vào đầu những năm 1900, hệ thống phanh ô tô hiệu quả đầu tiên đã xuất hiện, mặc dù rất ồn ào. Một phiên bản cải tiến hơn của cơ chế đã được Louis Renault đề xuất trong cùng một thập kỷ.
Ứng Dụng Của Brake
Phanh không chỉ được áp dụng cho bánh xe, mà còn có thể có các dạng khác như bề mặt chất lỏng di chuyển (như cánh đảo gió được triển khai vào nước hoặc không khí). Một số phương tiện sử dụng các cơ chế kết hợp, chẳng hạn như xe đua kéo có cả phanh bánh và dù, hoặc máy bay có cả phanh bánh và cánh kéo nâng lên không trung khi hạ cánh.
Hầu hết tất cả các loại xe bánh lốp đều có phanh. Thậm chí, xe đẩy hành lý và xe mua hàng cũng có thể được trang bị phanh để sử dụng trên đoạn đường di chuyển. Hầu hết các máy bay cánh cố định đều được trang bị phanh bánh xe ở phần gầm. Một số máy bay cũng có hệ thống phanh hơi được thiết kế để giảm tốc độ khi bay.
Những Lưu Ý Khi Sử Dụng Phanh
Để sử dụng phanh lâu bền hơn, chúng ta nên thường xuyên vệ sinh, lau rữa đĩa phanh và má phanh, đặc biệt sau khi đi trong điều kiện thời tiết xấu như mưa, đường sình lầy hoặc nhiều bụi bẩn. Sỏi, cát hoặc các vật cứng khác bám vào má phanh hoặc đĩa phanh sẽ gây mòn hệ thống phanh, giảm hiệu suất và tuổi thọ của phanh.
Khi đèn báo brake trên bảng điều khiển sáng lên, chúng ta cần chú ý đặc biệt. Lý do có thể là xe ở chế độ phanh đỗ và chúng ta phải hạ phanh đỗ xuống để xe chạy tiếp. Hoặc hệ thống phanh có thể gặp lỗi và chúng ta cần dừng xe lại an toàn và kiểm tra ngay lập tức.
Cấu Tạo Của Phanh
Phanh đĩa bao gồm: Piston, thước kẹp, má phanh, đĩa phanh. Phanh tang trống gồm: trống phanh, xi lanh phanh, má phanh, guốc phanh.
Các Loại Brake (Phanh) Thông Dụng
Phanh có thể được chia thành nhiều loại khác nhau, và việc hiểu rõ về các loại phanh này có thể giúp chúng ta quản lý và bảo dưỡng phanh một cách hiệu quả. Có hai loại phanh chính dừng xe khi đang lái: phanh đĩa và phanh tang trống. Ngoài ra, hầu hết các phương tiện còn có phanh khẩn cấp và hệ thống chống bó cứng phanh ABS.
Tùy thuộc vào loại xe bạn đang sử dụng, có các loại hệ thống phanh khác nhau như phanh cơ học, phanh thủy lực, phanh áp suất, phanh điện và nhiều hệ thống khác.
Các Thuật Ngữ Thông Dụng
- Auxiliary brake lights: đèn phanh phụ
- Band brake: đai phanh (thắng)
- Brake adjusting spanner: khóa điều chỉnh phanh
- Brake bleeder: dụng cụ xả gió phanh
- Brake cable: cáp phanh
- Wedge brake: phanh nêm
- Winch brake: phanh bện
Thông qua bài viết này, hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về khái niệm “brake là gì” cũng như nguyên lý hoạt động và cấu tạo của nó. Để biết thêm thông tin chi tiết, hãy truy cập trang web của chúng tôi tại Dnulib.
