Creatinin máu là một chỉ số quan trọng để đánh giá chức năng lọc của thận. Nó phản ánh mức độ hoạt động của thận trong việc loại bỏ chất thải khỏi cơ thể. Creatinin là một sản phẩm cặn bã được tạo ra từ quá trình thoái biến creatinphosphate, một chất có mặt trong gan và cơ. Creatinphosphate được vận chuyển qua máu đến cơ và sử dụng trong quá trình co cơ. Khi creatinphosphate bị thoái biến, nó tạo ra creatinin, một chất cặn bã được đào thải qua thận. Vì vậy, hàm lượng creatinin máu được định lượng để đo chức năng lọc của thận.
Creatinin máu là gì?
Creatinin máu là chỉ số đo lường hàm lượng creatinin có trong máu. Chỉ số này được sử dụng để chẩn đoán và đánh giá chức năng lọc của thận. Ở người bình thường, chỉ số creatinin máu nằm trong khoảng từ 62-120 micromol/lít ở nam giới và từ 53-100 micromol/lít ở nữ giới. Khi chỉ số creatinin bắt đầu vượt ngưỡng bình thường, chức năng thận có thể bị giảm và chỉ số creatinin càng tăng cao, chứng suy thận càng nặng. Khi creatinin máu tăng trên 170 micromol/lít, chức năng thận đã giảm 50%. Khi kết hợp với việc urê máu tăng và creatinin máu tăng trên 200 micromol/lít, thận bị suy ở mức độ nặng.
Creatinin máu và các bệnh lý liên quan đến thận
Việc định lượng chỉ số creatinin máu cũng có thể phản ánh các bệnh lý liên quan đến thận. Khi chỉ số creatinin trong máu vượt quá mức cho phép, bạn cần lưu ý những bệnh lý sau đây:
Creatinin máu tăng cao trong các trường hợp
- Suy thận do nguồn gốc trước thận: Suy tim mất bù, mất nước, xuất huyết, hẹp động mạch thận, dùng thuốc lợi tiểu hay thuốc hạ áp.
- Suy thận do nguồn gốc tại thận: Tổn thương cầu thận, viêm cầu thận, bệnh lupus ban đỏ hệ thống, lắng đọng IgA tại cầu thận, tổn thương ống thận, sỏi thận, tăng acid uric máu, nhiễm độc thận.
- Suy thận do nguồn gốc sau thận: Sỏi thận, ung thư tiền liệt tuyến, các khối u bàng quang, khối u tử cung, xơ hóa sau phúc mạc.
Creatinin máu giảm trong các trường hợp
- Hòa loãng máu.
- Hội chứng tiết hormon ADH không thích hợp.
- Có thai.
- Tình trạng suy dinh dưỡng nặng.
- Một số bệnh cơ gây teo mô cơ.
Làm gì khi creatinin máu tăng cao?
Sự tăng cao của chỉ số creatinin máu thường phản ánh chức năng thận kém. Để duy trì chỉ số creatinin máu ổn định và tránh nguy cơ mắc các bệnh thận nguy hiểm như suy thận, bạn cần thăm khám với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Ngoài ra, bạn cần xây dựng cho mình một thói quen ăn uống khoa học và thể dục đều đặn. Bạn nên ăn các loại thức ăn như khoai củ, đường, dầu thực vật, sữa, trứng, thịt gà, thịt lợn nạc, thịt bò, cá tôm, quả ngọt và rau xanh có ít đạm. Trong khi đó, bạn nên hạn chế ăn các loại thức ăn giàu protein, chua, mặn và các loại chất kích thích. Hơn nữa, kết hợp với việc tập luyện thể dục thể thao đều đặn và thăm khám sức khỏe định kỳ sẽ giúp bạn duy trì chỉ số creatinin máu ở mức ổn định và cơ thể khỏe mạnh hơn.
Nếu bạn có thắc mắc hoặc muốn đặt lịch thăm khám tầm soát với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa tại Dnulib, vui lòng liên hệ Dnulib để được tư vấn và đặt lịch khám sớm nhất.
