I – Vị trí thờ cúng ông táo ở bếp hay trên bàn thờ gia tiên
– Tại sao chọn vị trí thờ cúng ông táo quan trọng?
Người Việt từ lâu đã xây dựng không gian thờ cúng như một biểu tượng thiêng liêng, thể hiện lòng thành kính và tôn trọng đối với tổ tiên. Đồng thời, việc thờ cúng còn đặt hy vọng vào sự bảo vệ của các vị thần linh và mang lại may mắn cho gia đình. Khi chuyển đến một nơi mới hoặc thay đổi vị trí, việc lựa chọn vị trí thờ cúng ông táo phù hợp là điều cần thiết. Chúng ta nên hiểu và sắp xếp một cách hợp lý để tạo điểm tài vận và thu hút nhiều tài lộc đến với gia đình.
- Khi cúng ông táo, nếu gia đình không có bàn thờ Táo quân riêng, thì nên thắp hương ở khu vực bàn thờ thần linh hoặc bàn thờ gia tiên thay vì trong bếp.
Ngày xưa, cúng ông Công ông Táo là một phong tục dân gian, là một phần trong văn hóa tâm linh của người Việt, do đó không có tài liệu cụ thể quy định vị trí cúng ông táo ở đâu trong nhà. Nhiều người thắc mắc liệu cúng ông Công ông Táo có nên thực hiện trong nhà hay dưới bếp. Theo nhà nghiên cứu văn hóa PGS.TS Trần Lâm Biền, mâm cỗ cúng ông Công ông Táo nên được đặt ở một nơi riêng. Các gia đình có thể tiến hành lễ cúng Táo quân trong nhà, dưới bếp, ngoài khu vực vỉa hè, tuỳ thuộc vào phong tục của từng vùng miền. Chuyên gia phong thủy Phạm Cương cũng cho biết, trong lễ cúng ông Công ông Táo, nếu nhà bạn có bàn thờ Táo quân (thường đặt gần bếp) thì nên thắp hương ở bàn thờ này. Trường hợp không có bàn thờ Táo quân riêng, thì nên thắp hương ở bàn thờ thần linh hoặc gia tiên thay vì làm lễ trong bếp. Theo quan niệm từ xưa đến nay, bàn thờ luôn được coi là cầu nối giao tiếp giữa hai thế giới âm dương, giữa người sống và thần linh.
II – Ngày đưa ông táo về trời
Theo phong tục văn hóa của người Việt, ngày 23 tháng Chạp là ngày mọi người tổ chức lễ cúng để tiễn ông Táo về trời, cầu mong ông báo cáo với Ngọc Hoàng về những điều tốt đẹp trong gia đình trong năm qua.
III – Lễ vật thờ cúng ông Công ông Táo gồm những gì?
Lễ vật thờ cúng ông Công ông Táo bao gồm:
-
Mũ ông Công và Táo bà: Hai chiếc mũ ông Công và một chiếc mũ Táo bà. Mũ ông Công có hai cánh chuồn, trong khi mũ Táo bà không có cánh chuồn. Nhiều người chỉ cúng một chiếc mũ ông Công (có hai cánh chuồn) để tượng trưng.
-
1 bộ áo quan, đôi hia, áo mũ bằng giấy
-
Tiền vàng, bạc mã
-
Các đồ cúng khác: hương, đèn nến, lọ hoa tươi, đĩa ngũ quả tươi.
-
Cá chép: Tượng trưng cho phương tiện di chuyển của ông Công, ông Táo. Bạn có thể sử dụng cá chép giấy hoặc thật để thả vào sông, hồ. Ở miền Bắc, người ta thường cúng một con cá chép sống thả trong chậu nước để biểu trưng “cá chép hóa rồng”, trong khi ở Nam Bộ thì thường dùng cá chép giấy nhiều hơn.
thả cá chép đưa ông táo về trời
IV – Mâm cúng ông táo đơn giản
– Mâm cúng đưa ông táo về trời gồm những gì?
- 1 mâm cúng (tuỳ vùng miền và văn hoá địa phương).
Mâm cúng ông Táo cơ bản bao gồm:
-
Thịt heo luộc hoặc gà luộc
-
Đĩa rau xào
-
Hành muối
-
Xôi gấc
-
Giò heo
-
Canh mọc
-
Cá chép nướng hoặc cá chép xôi gấc
-
Trái cây tươi, trà, rượu, cau trầu,…
Mâm cúng ông táo đơn giản
V – Bài cúng đưa ông táo về trời:
Bài cúng đưa ông táo về trời số 1 (Dẫn theo cuốn Văn khấn cổ truyền Việt Nam, NXB Văn hóa Thông tin)
Nam mô a di đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
Con kính lạy Ngài đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Tín chủ (chúng) con là: …………..
Ngụ tại: …………..
Hôm nay, ngày 23 tháng Chạp, tín chủ chúng con thành tâm sắp sửa hương hoa phẩm luật, xiêm hài áo mũ, kính dâng tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái.
Chúng con kính mời Ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân hiển linh trước án hưởng thụ lễ vật.
Cúi xin Tôn thần gia ân xá tội cho mọi lỗi lầm trong năm qua gia chủ chúng con sai phạm.
Xin Tôn thần ban phước lộc, phù hộ toàn gia chúng con, trai gái, già trẻ sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng, vạn sự tốt lành.
Chúng con lễ bạc tâm thành, kính lễ cầu xin, mong Tôn thần phù hộ độ trì.
Nam mô A di đà Phật! (3 lần)
Bài cúng đưa ông táo về trời số 2
Nam Mô A Di Đà Phật!
Kính lạy Ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân!
Tín chủ con là: …………..
Ngụ tại: …………..
Nhằm ngày 23 tháng Chạp, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, xiêm hài áo mũ, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén Tâm Hương dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời:
Ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Phỏng theo lệ cũ, Ngài là vị chủ, Ngũ Tự Gia Thần, soi xét lòng trần, Táo Quân chứng giám.
Trong năm sai phạm, các tội lỗi lầm, cúi xin Tôn Thần, gia ân châm chước. Ban lộc, ban phước, phù hộ toàn gia, trai gái trẻ già, an ninh khang thái.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo.
VI – Một số lưu ý khi cúng ông Công ông Táo
Sắm sửa lễ vật và bài cúng ông Công ông Táo chỉ là bước đầu, khi tiến hành lễ cúng Táo quân, cần chú ý những điều sau:
-
Lễ cúng nên được tiến hành trước 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp.
-
Không bày mâm cúng dưới khu vực bếp.
-
Không xin tài lộc hoặc sung túc trong khi cúng.
-
Không ném hay thả cá chép từ trên cao xuống.
Những lưu ý khi cúng ông Công ông Táo
Biên tập: dnulib.edu.vn
Để biết thêm thông tin chi tiết về lễ cúng ông táo và lịch sử, bạn có thể truy cập trang web dnulib.edu.vn.
