Grit là gì?
Gần đây, người ta thường nhắc đến “grit” khi nói đến việc nuôi dưỡng tiềm năng của trẻ. Theo tâm lý học Angela Duckworth từ Đại học Pennsylvania, “grit” được định nghĩa là “sự kiên trì, bền bỉ và đam mê dành cho những mục tiêu dài hạn”. Đó là chỉ báo quan trọng cho khả năng đạt được thành công và hạnh phúc trong tương lai, vượt trội hơn cả chỉ số IQ hay tài năng.
Cụ thể, “grit” là sự kết hợp rõ ràng của niềm đam mê, chịu đựng thử thách, khả năng phục hồi sau thất bại, ý chí quyết tâm và sự tập trung. Điều này cho phép một người duy trì kỷ luật và tinh thần lạc quan để theo đuổi mục tiêu của mình bất chấp mọi khó khăn, phản đối và thiếu tiến bộ rõ rệt trong nhiều năm hoặc hàng chục năm.
Vì sao sự kiên gan, bền chí quan trọng đến vậy?
Nghiên cứu gần đây về sự kiên gan, bền chí đã cho thấy rằng khả năng làm việc chăm chỉ, chịu đựng khó khăn, thử thách, thất bại và cố gắng hơn có thể là yếu tố quyết định sự thành công và hạnh phúc lâu dài của trẻ.
Khi chúng ta theo đuổi một mục tiêu lớn, chúng ta không biết chúng ta có thể thành công hay không cho đến khi chúng ta bắt tay vào thực hiện. Nhưng thông qua các nghiên cứu quy mô lớn, Angela Duckworth và nhóm nghiên cứu của mình đã chứng minh rằng người có sự kiên gan, bền chí là những người thành công. Điều này áp dụng cho các lĩnh vực khác nhau như cuộc thi đánh vần quốc gia, học viên Học viện Quân sự West Point, nhân viên kinh doanh và giáo viên giỏi.
Ví dụ, một nghiên cứu tại Học viện Quân sự West Point đã cho thấy điểm số về sự kiên gan, bền chí và khả năng tự kiểm soát bản thân của học viên trước mùa hè đầu tiên là yếu tố quan trọng trong việc dự đoán khả năng họ vượt qua khoá học mùa hè thành công hơn so với các chỉ số khác. Sự kiên gan, bền chí càng cao, khả năng học viên vượt qua thử thách mùa hè càng tốt.
Làm thế nào để nuôi dưỡng phẩm chất kiên gan, bền chí ở trẻ?
Với vai trò là cha mẹ, chúng ta có nhiệm vụ khai phá sự tự tin và tinh thần lạc quan trong con cái, giúp trẻ có đủ sức mạnh để vượt qua những khó khăn. Theo bà mẹ hai con Angela Duckworth, “trẻ không thể trở thành những người kiên gan, bền chí nếu không được hỗ trợ”.
Dưới đây là một số cách để nuôi dưỡng phẩm chất kiên gan, bền chí ở trẻ:
Tìm ra niềm đam mê
Hãy khám phá sự thích thú và tìm ra một hoạt động cuốn hút trẻ. Điều này giúp trẻ xác định đam mê của mình và nhận ra rằng, việc luyện tập chăm chỉ, kiên trì là cách để đạt được thành công. Mỗi người trong gia đình nên chọn một hoạt động khó khăn và theo đuổi nó trong một khoảng thời gian nhất định.
Nhìn nhận sự thất bại và rèn luyện
Hãy cho trẻ biết rằng sự thất bại, hoang mang và việc rèn luyện là một phần của quá trình vươn tới mục tiêu cuối cùng. Những người có tinh thần kiên gan và bền chí luôn tin rằng công sức và kiên nhẫn sẽ đem lại giá trị xứng đáng, vượt xa những người thiếu lòng lạc quan dù có tài năng hơn.
Chấp nhận rủi ro
Sự kiên gan, bền chí không thể thiếu tinh thần chấp nhận rủi ro. Những người thành công luôn sẵn sàng bước ra khỏi vùng an toàn để đối mặt với thất bại tiềm ẩn, để học hỏi điều mới mẻ và theo đuổi mục tiêu lâu dài. Hãy cho trẻ thấy rằng thất bại không phải là điểm kết thúc, mà là một phần của quá trình học tập và phát triển.
Dạy trẻ sự kiên trì qua ví dụ
Hãy chia sẻ với trẻ những câu chuyện về những người nổi tiếng và những thành công của họ. Kể về những khó khăn, nỗ lực và thất bại mà họ đã trải qua để đạt được thành công. Điều này giúp trẻ hiểu rằng việc rèn luyện và vượt qua khó khăn là không thể thiếu trên con đường đạt được mục tiêu.
Cho trẻ thấy sự cần thiết của việc thất bại
Hãy cho trẻ thấy rằng thất bại không phải là kết thúc. Hãy chia sẻ những trường hợp nổi tiếng như James Dyson, Stephen King và Nick Woodman để truyền cảm hứng cho trẻ về ý chí và lòng kiên nhẫn. Hãy đảm bảo rằng trẻ không sợ thất bại mà hiểu rằng thất bại là cơ hội để học hỏi và tiến bộ.
Kế hoạch hành động dành cho cha mẹ
- Trao đổi với chồng/vợ về cách nhìn nhận rủi ro và thất bại.
- Phê phán những khía cạnh tiêu cực trong tinh thần lạc quan và lòng nhụt chí.
- Thực hiện bài kiểm tra về sự kiên gan, bền chí và nhớ rằng điểm số có thể thay đổi dựa trên nỗ lực.
- Áp dụng quy tắc của gia đình nhà tâm lý học Angela Duckworth, mỗi người trong gia đình thực hiện một việc khó khăn.
- Trò chuyện với trẻ về trở ngại, khó khăn và kế hoạch B, C khi cần thiết.
- Chia sẻ cảm nhận và niềm vui khi vượt qua các nhiệm vụ khó khăn.
- Trò chuyện thường xuyên với trẻ về thất bại của chính bản thân và cách đã vượt qua.
- Khích lệ trẻ không bỏ cuộc khi gặp khó khăn và tự chủ trong việc tìm giải pháp.
Đối với cha mẹ, điều quan trọng là không bảo hộ trẻ mà để trẻ trải nghiệm thực tế của việc đối mặt với thất bại. Thất bại là một phần của hành trình và là cơ hội học hỏi để trẻ có thể vượt qua.
