Trong lĩnh vực kinh tế quốc tế, nguyên tắc đối xử tối huệ quốc (Most Favoured Nation – MFN) đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự công bằng và cạnh tranh trong quan hệ thương mại giữa các quốc gia. MFN yêu cầu các nước thành viên phải đối xử với nhau theo những điều kiện ưu đãi không kém hơn những điều kiện ưu đãi mà mình dành cho các nước khác.
Nguyên Tắc Đối Xử Tối Huệ Quốc (MFN)
Mục Đích của MFN
Nguyên tắc đối xử tối huệ quốc – MFN trong hệ thống thương mại đa phương tạo ra sự bình đẳng về cơ hội cạnh tranh giữa các thành viên khi cùng vào thị trường của một thành viên nào đó. Điều này đảm bảo rằng các quốc gia không thể thiết lập những chiến lược kinh doanh không công bằng hoặc ưu đãi riêng chỉ dành cho một số quốc gia nhất định.
Nội Dung của MFN
- Mỗi nước thành viên phải đảm bảo rằng các hàng hóa và dịch vụ từ một nước thành viên khác sẽ nhận được đối xử không kém phần thuận lợi so với hàng hóa và dịch vụ có xuất xứ từ nước mình.
- MFN chỉ áp dụng đối với các hàng hóa “giống hệt nhau” hoặc “tương tự nhau”.
- Hàng hóa “giống hệt nhau” nếu chúng giống nhau về mọi mặt, kể cả đặc tính vật lí, chất lượng và danh tiếng.
- Hàng hóa “tương tự nhau” nếu chúng gần giống với hàng hóa đang được xác định trị giá về thành phần, vật liệu và các đặc điểm; bên cạnh đó chúng có thể thực hiện những chức năng giống nhau và có thể thay thế nhau về mặt thương mại. Việc xác định hàng hóa “tương tự nhau” thường rất khó khăn và gây tranh cãi giữa các bên.
Những Ngoại Lệ của MFN
Khi gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), các nước thành viên phải tuân thủ quy chế MFN một cách không điều kiện. Tuy nhiên, MFN vẫn có những ngoại lệ cho phép các nước áp dụng những biện pháp thương mại khác biệt với những nước khác:
-
Ngoại lệ dành cho tất cả thành viên:
- Các thành viên WTO không bắt buộc phải dành các ưu đãi được hưởng từ các khu vực thương mại tự do hoặc các liên minh hải quan cho các nước thành viên không thuộc cùng một tổ chức.
- Các thành viên có thể từ chối áp dụng quyền lợi từ hiệp định cho một thành viên mới.
- Các thành viên có thể sử dụng quyền miễn trừ để đối xử thuận lợi hơn đối với một số thành viên khác.
-
Ngoại lệ dành cho các thành viên có nền kinh tế đang phát triển:
- Ngoại lệ loại trừ yêu sách đặc quyền cho các nước đang phát triển, không yêu cầu các thành viên có nền kinh tế đang phát triển phải dành những đặc quyền thương mại cho các nước khác.
- Chế độ thuế quan ưu đãi phổ cập (Generalized System of Preference – GSP) cho phép các nước đang phát triển xuất khẩu hàng hóa sang các nước có nền kinh tế phát triển với thuế suất rất thấp hoặc bằng 0%.
- Ưu quyền “Nam – Nam” cho phép các nước đang phát triển trao đổi ưu đãi về thuế quan cho nhau mà không bị ràng buộc dành cho các nước khác.
-
Ngoại lệ dành cho các thành viên có nền kinh tế phát triển:
- Các thành viên có nền kinh tế phát triển có quyền hạn chế nhập khẩu từ các thành viên đang phát triển nếu việc nhập khẩu gây nguy hại đến thị trường trong nước.
Trên đây là một số điểm cơ bản về đối xử tối huệ quốc (Most Favoured Nation – MFN) và những ngoại lệ của nó. Nắm vững nguyên tắc này sẽ giúp các doanh nghiệp và các quốc gia hiểu rõ hơn về qui chế thương mại quốc tế và xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp.
Edited by: Dnulib
