Thể loại nhạc Rap đang trở thành một trong những từ khoá hot được cộng đồng mạng tìm kiếm nhiều nhất trong năm nay. Những tên tuổi mới nổi gần đây như Ricky Star, Dế Choắt, Lăng LD, Tlinh… đang trở nên hot hơn bao giờ hết. Thể loại nhạc Rap cũng trở nên thịnh hành hơn trong làng âm nhạc. Và nếu bạn cũng là một fan cuồng của thể loại âm nhạc đường phố đầy hấp dẫn này, thì chắc chắn bạn không thể bỏ qua bài viết này.
1. Rap là gì?
Rap là viết tắt của 3 từ Rhythm – And – Poetry, là một hình thức nghệ thuật trong văn hoá Hip hop của người Âu Mỹ từ rất lâu. Cách thể hiện của thể loại Rap khá độc đáo và mang những đặc trưng riêng biệt, bằng cách trình diễn thông qua lời nói hoặc hô vang ca từ, lời bài hát theo vần điệu, kết hợp với tạo hình thu hút và bắt mắt.
Nhịp điệu của Rap không chỉ phụ thuộc vào cách đọc nhanh hay chậm tuỳ ý của Rapper, mà còn mang sự đặc trưng và riêng biệt của từng nghệ sĩ.
2. Nguồn gốc ra đời của Rap
· Rap bắt nguồn từ nước nào
Không ai biết chính xác về sự ra đời của nhạc Rap. Tuy nhiên, có một nguồn gốc về nhạc Rap được khá nhiều người công nhận. Đó là Rap được khai sinh từ nhiều thế kỉ trước tại vùng đất ở Tây Phi. Trong lịch sử của người Tây Phi, tồn tại những nhà lịch sử học kể câu chuyện của vùng đất họ với những nhịp trống đơn giản. Phong cách này gần giống như nhạc rap như chúng ta biết ngày nay.
Sau đó, khi người châu Phi bị đưa đến châu Mỹ và bị ép làm nô lệ, một cách để họ đương đầu với cuộc sống khổ cực của chế độ nô lệ là hát. Cụ thể, chúng đã bắt đầu trở nên phổ biến tại khu ghetto tại Hoa Kì. Đây là khu tập trung nhiều người nghèo, nô lệ, người da màu bị miệt thị và các tệ nạn xã hội, băng đảng. Sống dưới sự bất công và phân biệt chủng tộc của Mỹ thời bấy giờ, Rap được xem là linh hồn giúp người dân nơi đây nói lên tiếng lòng của mình. Đồng thời, đây cũng là thứ duy nhất giúp họ quên đi thực tại về cuộc sống nghèo hèn, bần cùng của mình.
· Sự ra đời của nhịp lặp trong rap
Dần dần, Rap trở nên phổ biến hơn ở Mỹ. Chúng bắt đầu được chơi rộng rãi khi có DJ ở New York lấy các bộ gõ từ nhạc disco, soul hay funk để tạo ra được nhịp nền lặp đi lặp lại. Từ đó, nhiều người công nhận rằng DJ Kool Herc được coi là người khởi xướng ra thể loại này. Bởi trong những buổi tiệc tùng học sinh của ông vào những năm 1970, ông đã sử dụng hai bàn đĩa xoay đĩa của mình để tạo ra các vòng lặp, chơi nhịp lặp đi lặp lại và kéo dài phần nhạc đệm của bài nhạc ra. Trong buổi tiệc đó, ông cũng nhận ra cần một người giữ cho đám đông luôn phấn khích và nhiệt huyết, ông đã mời người bạn của mình là Coke La Rock làm việc đó. Và đây chính thức là lúc mà nhịp lặp của Rap được ra đời.
· Xu hướng Rap bắt đầu phát triển
Ở quận Bronx, tiểu bang New York, làn sóng yêu thích Hip hop không dừng lại. Những năm 1970 sở hữu những cái tên DJ huyền thoại như Afrika Bambaataa và Grandmaster Flash. Trong suốt khoảng thời gian đó, DJ đã trở thành hiện tượng mới trong âm nhạc. Cũng trong khoảng thời gian này, rất nhiều nghệ sĩ và nhóm nghệ sĩ ra đời. Có thể kể đến như Kutis Blow, nghệ sĩ nhạc rap đầu tiên kí với Mercury Records vào năm 1979. Và hai nhóm nhạc The Fatback và Sugar Hill Gang cũng phát hành những album chính thức, luôn nằm trong top 40 Billboard trong suốt những năm sau đó.
Vào những năm 80, DJ Grand Wizard Theodore bất ngờ sáng kiến ra hành động “cào cấu” và kĩ thuật thả kim (needle drop) không những đưa rap lên tầm cao mới mà còn tạo ra sáng kiến mới cho DJ chơi nhạc.
3. Đặc trưng của Rap
Rap làm nên khác biệt lớn so với tất cả các dòng nhạc khác có lẽ chính là nguồn gốc xuất phát của nó là ước vọng khác khao, là thể hiện bản chất cá nhân mạnh mẽ. Do đó, đối với rap, nguồn từ sử dụng thường rất phóng khoáng và không bị gò bó ở một giới hạn nào cả. Chính vì lẽ đó, nhiều khi người sáng tác cũng thêm vào vài câu chửi thề hay ho.
Khi biểu diễn, các rapper phải thể hiện được các kĩ thuật trong câu từ một cách nhuần nhuyễn và chất riêng biệt của họ. Và đặc biệt, phải chú ý tới nhạc lí nhiều hơn để hoà thanh của bài không thể phá vỡ, hay bị ngang phè phè, nghe không bắt tai. Thông thường các rapper sẽ sử dụng một số các cách sử dụng câu chữ điêu luyện như sử dụng lối chơi chữ, so sánh, ấn dụ, gieo vần, dùng từ đồng âm, chửi tục ác ý, bẻ gãy ca từ trong battle/dissing và thể hiện theo cách flow.
4. Rap và Hip hop có gì khác biệt?
Trên thực tế, Rap và Hip hop là hai khái niệm hoàn toàn khác biệt. Hip hop là một nền văn hoá và Rap là một phần của văn hoá đó. Văn hoá Hip hop bao gồm lời nói (MC), nhịp (DJ), điệu nhảy đường phố (breakdance) và nghệ thuật tranh phun sơn (graffiti art). Còn rap bao gồm lời nói (MC), nhịp (DJ) và sự truyền tải (giọng điệu và tốc độ trong những điều được nói ra). Có thể nói Rap là một phần không thể thiếu của văn hoá Hip hop. Do đó, việc mọi người nhầm lẫn và đánh đồng hai khái niệm này là điều có thể hiểu được.
5. Các huyền thoại Rap trên thế giới
· 2Pac
Không thực sự nổi tiếng toàn cầu, nhưng bất cứ ai nghe Rap Mỹ đều biết đến 2Pac. Không thể phủ nhận rằng anh là Rapper số một và là một trong những người có công lớn trong việc đem nhạc Rap đến toàn thế giới. Trong thời kì chia rẽ, 2Pac là trụ cột bờ Tây, quê hương của Gangsta Rap, đối lập với Notorious B.I.G là trụ cột bờ Đông. Trong sự nghiệp của mình, anh đã có hơn 75 triệu album bán được trên toàn thế giới và được xếp thứ 86 trong danh sách những nghệ sĩ vĩ đại nhất mọi thời đại của tạp chí Rolling Stone.
· Notorious B.I.G
Đối đầu với 2Pac, là Notorious B.I.G, người trụ cột bờ Đông. Trong quá khứ, hai nghệ sĩ từng là bạn thân thiết. Trong cuộc chiến, 2Pac và Notorious B.I.G đã liên tục đấu qua đấu lại bằng các bài Rap. Sau này, việc cả hai cùng bị ám sát đã giúp các Rapper hai bên nhìn nhận lại sự mất mát vô bờ của cuộc chiến và bắt đầu có xu hướng làm hoà.
· Eminem
Về tên tuổi, chắc chắn Eminem hiện tại đang là Rapper được biết đến nhiều nhất và được gọi là “Ông vua nhạc Rap”. Anh đã bán được trên 172 triệu album trên toàn thế giới và là một trong những nghệ sĩ bán đĩa chạy nhất mọi thời đại.
· Snoop Dogg
Snoop Dogg là một trong những Rapper chơi ngông nhất làng nhạc Rap. Anh là một trong những Rapper lão làng cùng thời với 2Pac và là một Rapper bờ Tây rất hăng hái trong cuộc chiến.
· Kanye West
Sự nghiệp của Kanye West khởi đầu với hãng đĩa Roc – A – Fella của Jay – Z. Anh cũng là một trong những nghệ sĩ tiêu thụ được nhiều bản kĩ thuật số nhất mọi thời đại.
6. Nhạc rap tại Việt Nam
Các nghệ sĩ nhạc Rap tại Việt Nam được phân thành các thế hệ như sau:
· Thế hệ F1: 1997 – 2005
Lịch sử rap VN bắt đầu từ việc khai sinh với track Vietnamese Gang – Thai Viet G x Khanh Nhỏ. Trước đó các bài hát do nhóm Heart2Exit với những đường flow tuy đơn giản nhưng hiệu quả chính xác trên nền nhạc beat đã khởi đầu cho việc rap xuất hiện. Năm 2005 Khanh Nhỏ đã mang Vietnamese Gang đi thi trong cuộc thi rappers trẻ thế giới và được đánh giá cao về flow và cả chất nhạc.
· Thế hệ F2: 2006 – 2008
Trong khoảng thời gian này, văn hóa Hip hop du nhập trở nên không còn xa lạ với giới trẻ Việt Nam. Trong playlist của các bạn trẻ, không chỉ có các bản nhạc pop mà còn có những tracks rap như Tuyết Yêu Thương – Young Uno, Tiểu Thuyết Tình Yêu – Andree x Lee7 x It’s Lee. Trong giới Underground, nhiều rappers mới đã bắt đầu lộ diện và hình thành những tổ chức rap mới.
· Thế hệ F3: 2009 – 2012
Nổi tiếng nhất trong thế hệ này là nhóm Joker’s Rule (Mr. A, JayTee, Mr. T, Elli’an, Bueno, Rin) từ nhóm X4 band.
· Thế hệ F4: 2013 – 2016
Trong giai đoạn này rap VN đón chào nhiều nhóm rap mới hoạt động mạnh như Hazard Clique, Sài Gòn Smoking Gangz, DC GanG + SG Prider và SK Family ở Hà Nội.
· Thế hệ F5: 2017 – nay
Trong những năm gần đây, sân chơi dành cho các rapper Việt ngày càng được mở rộng. Có rất nhiều tài năng trẻ xuất hiện với một cái nhìn và phong cách mới, đem lại sự mới mẻ cho thị trường rap Việt.
Rap dần dần trở thành một phần của đời sống âm nhạc Việt với chất phóng khoáng và tự do. Nhưng để rap Việt chiếm thế trên thị trường và thay đổi thị hiếu âm nhạc của cộng đồng, cần sự xuất hiện của nhiều thế hệ trẻ tài năng và bản lĩnh. Thật tuyệt vời nếu rap Việt có thể mang một cái nhìn riêng, đậm chất “Việt” và trở thành một trong những thể loại âm nhạc yêu thích nhất trên thế giới.
Sửa đổi bởi: dnulib.edu.vn
