Trách nhiệm hình sự là một khía cạnh quan trọng trong hệ thống pháp luật của một quốc gia. Nhưng bạn có biết trách nhiệm hình sự là gì và người từ đủ bao nhiêu tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về vấn đề này.
I. Trách nhiệm hình sự là gì?
1. Định nghĩa trách nhiệm hình sự
Trách nhiệm hình sự là trách nhiệm pháp lý mà người phạm tội phải chịu trước Nhà nước do việc người đó thực hiện hành vi phạm tội. Nó được thể hiện thông qua bản án kết tội của Tòa án có hiệu lực pháp luật, hình phạt và một số biện pháp cưỡng chế hình sự khác do luật hình sự quy định.
Trách nhiệm hình sự có một số đặc điểm cơ bản sau đây:
-
Trách nhiệm hình sự là “hậu quả pháp lý của việc phạm tội thể hiện ở chỗ người đã gây tội phải chịu trách nhiệm trước Nhà nước”.
-
Trách nhiệm hình sự là một dạng trách nhiệm pháp lý. Đây là trách nhiệm của người khi thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội, được quy định trong pháp luật hình sự và có hậu quả bất lợi do Tòa án áp dụng tùy thuộc vào tính chất và mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội.
-
Trách nhiệm hình sự là hậu quả pháp lý của việc thực hiện tội phạm và được thể hiện thông qua việc áp dụng các biện pháp cưỡng chế hình sự của Nhà nước do luật hình sự quy định.
-
Trách nhiệm hình sự là một dạng trách nhiệm pháp lý, bao gồm nghĩa vụ chịu sự tác động của hoạt động truy cứu trách nhiệm hình sự, chịu bị kết tội, chịu các biện pháp cưỡng chế của trách nhiệm hình sự (hình phạt, biện pháp tư pháp) và mang án tích.
2. Cơ sở của trách nhiệm hình sự
Cơ sở của trách nhiệm hình sự được quy định tại Điều 2 của Bộ luật hình sự. Theo đó:
-
Chỉ người nào phạm một tội đã được Bộ luật hình sự quy định mới phải chịu trách nhiệm hình sự.
-
Chỉ pháp nhận thương mại nào phạm một tội đã được quy định tại Điều 76 của Bộ luật này mới phải chịu trách nhiệm hình sự.
Việc quy định tại điều 2 có ý nghĩa rất lớn, bởi nó đảm bảo nguyên tắc pháp chế trong luật hình sự và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
Về mặt khách quan, trách nhiệm hình sự phát sinh khi người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội. Hành vi là cách cư xử của con người trong thực tế và có thể gây thiệt hại hoặc nguy cơ gây thiệt hại cho xã hội.
Về mặt chủ quan, trách nhiệm hình sự dựa trên yếu tố “lỗi” của người phạm tội khi thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội. Lỗi được xác định dựa trên quan điểm chủ quan của người phạm tội.
Về mặt khách thể, trách nhiệm hình sự phát sinh khi hành vi phạm tội xâm hại đến quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ. Điều này là điều kiện bắt buộc để xác định cấu thành tội phạm. Ngoài ra, còn có các dấu hiệu không bắt buộc như đối tượng của tội phạm và người bị hại.
Về mặt chủ thể, chủ thể của tội phạm là người có năng lực trách nhiệm hình sự. Điều này ám chỉ rằng người đó khi thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội có khả năng nhận thức và điều khiển hành vi của mình. Người đó phải đủ độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 12 của Bộ luật hình sự.
II. Độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo quy định pháp luật
Theo quy định của pháp luật hình sự hiện nay, người phải chịu trách nhiệm hình sự từ đủ 14 tuổi trở lên. Chi tiết quy định này được ghi tại Điều 12 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.
-
Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.
-
Người từ đủ 14 tuổi trở lên, nhưng chưa đủ 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về một số tội phạm nghiêm trọng như giết người, gây thương tích, hiếp dâm, cưỡng dâm, cướp tài sản, bắt cóc, và một số tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
Đây là một số quy định về trách nhiệm hình sự và độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo pháp luật. Nếu bạn cần tư vấn cụ thể hoặc thông tin chi tiết hơn, hãy liên hệ với Dnulib – một trang web chuyên cung cấp thông tin chính xác, uy tín về các vấn đề pháp luật và hình sự.
Trên đây là bài viết tư vấn với nhiều năm kinh nghiệm từ đội ngũ luật sư tại FBLAW. Chúng tôi luôn sẵn sàng cung cấp các dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực hình sự và tố tụng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bị can, bị cáo.
Mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ với chúng tôi theo thông tin sau:
- Hotline: 038.595.3737
- Email: tuvanfblaw@gmail.com
- Fanpage: Công ty Luật FBLAW
- Địa chỉ: 45 Đàm Văn Lễ, phường Trường Thi, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An.
Trân trọng./.
Được chỉnh sửa bởi: Dnulib