Trong văn hóa Việt Nam, nghi lễ cúng bái là một phần không thể thiếu, bao gồm cả cúng tổ tiên và cúng các vị thần linh. Những nghi thức này được thực hiện theo các quy trình, trang phục và văn hóa đặc trưng của từng vùng miền. Điều này chứng tỏ sự trọng yếu của nghi lễ cúng bái trong đời sống người Việt.
Tuế thứ niên nguyệt nhật thời là gì?
Tuế thứ niên nguyệt nhật thời là một trong những nghi thức cúng quan trọng ở Việt Nam. Cụ thể, “tuế” tượng trưng cho năm, “nguyệt” biểu thị tháng và “nhật” đại diện cho ngày.
Niên (năm)
Năm được tính theo niên đại quốc gia, tính từ năm 1945, khi nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa được thành lập, đến năm 2013 đã là 68 năm. Trong các nghi lễ, ta đọc theo âm Hán là “đẹ lục thập bát niên”.
Năm được tính theo lịch Âm Dương hoặc lịch Can Chi. Ví dụ, năm 2013 là năm Quý Tỵ, do đó ta đọc là “tuế thứ quý tỵ niên”. Các năm tiếp theo cũng được tính tương tự.
2014: Tuế thứ giáp ngọ niên
2015: Tuế thứ ất mùi niên
2016: Tuế thứ bính thân niên
2017: Tuế thứ đinh dậu niên
2018: Tuế thứ mậu tuất
2019: Tuế thứ kỷ hợi
2020: Tuế thứ canh tý
2021: Tuế thứ tân sửu
Nguyệt (tháng)
Một năm dương lịch bình thường có 12 tháng, nhưng nếu là năm nhuận thì sẽ có 13 tháng. Trong các ngày lễ tết, tháng nhuận sẽ được đọc theo tháng trước đó. Ví dụ, trong năm 2009 nhuận 2 tháng 5, khi làm lễ ta sẽ đọc “ngũ nguyệt dư”. Ngoài ra, trong lịch âm, các tháng cũng được xác định dựa trên vị trí của Mặt Trăng. Do đó, năm âm lịch cũng có thể khác với năm dương lịch và thời điểm các ngày lễ cũng sẽ khác nhau.
Các tháng còn lại ta đọc thứ tự như sau:
- Tháng Chính nguyệt hay Sơ nguyệt
- Tháng Nhị Nguyệt
- Tháng Tam Nguyệt
- Tháng Tứ Nguyệt
- Tháng Ngũ Nguyệt
- Tháng Lục Nguyệt
- Tháng Thất Nguyệt
- Tháng Bát Nguyệt
- Tháng Cửu Nguyệt
- Tháng Thập Nguyệt
- Tháng Thập nhất Nguyệt
- Tháng Thập nhị Nguyệt
Nhật (ngày)
Trong nghi lễ cúng bái, nhật thể hiện ngày trong tháng.
Cúng thần và cúng ông bà tổ tiên
Cúng thần và cúng ông bà tổ tiên là hai nghi thức quan trọng trong văn hóa cúng bái ở Việt Nam. Các nghi lễ này đòi hỏi sự chuẩn bị cẩn thận và trang trọng.
Trong cúng thần, bàn lễ vật được sắp xếp chỉn chu và trang trọng. Sau đó, người cúng thắp hương và đèn trên bàn thờ. Tiếp theo, người cúng cúi đầu lạy 3 bái và đặt những cây hương lên bàn thờ. Đảm bảo trang trọng, chỉ rót rượu tuần nhứt là 1 ly giữa.
Trong khi đó, cúng ông bà tổ tiên có các nghi thức khác nhau. Rượu được dùng để cúng thần linh, và quan khách tham dự cần phải mang theo rượu để cúng. Đồng thời, không hạn chế ly tách khi cúng.
Để đảm bảo sự trang nghiêm trong lễ cúng, việc phủ phục được coi là rất quan trọng. Người cúng đứng dậy bái 3 bái lần 3 rồi bước ra. Khi rót trà, cần lạy 4 lạy rồi mới đốt giấy.
Sơ lược về thần thánh và tiền tổ
Thần thánh và tiền tổ là những nhân vật quan trọng trong truyền thống văn minh Việt Nam. Theo truyền thống, người ta tin rằng con người và các loài vật được sinh ra từ đất, và các thần thánh tiền tổ là những người đã tạo ra thế giới và phát triển văn minh.
Truyền thuyết kể rằng Lạc Long Quân và Âu Cơ đã sinh ra 100 trứng và nở ra 100 con đầu tiên. Tuy nhiên, chỉ có 100 họ được biết đến hiện nay. Có nhiều điều chưa rõ ràng về nguồn gốc và lịch sử của các dòng họ.
Vua chúa và quan viên triều chính thường kế thừa dòng họ theo hệ cha. Tuy nhiên, nếu có dòng họ nào vi phạm pháp luật, họ sẽ bị xóa tên khỏi dòng họ và phải thay đổi danh tính.
Các thần thánh tiền tổ đã đóng góp vào việc phát triển các ngành nghề như nông nghiệp, công nghiệp, thương nghiệp và sĩ nghệ, giúp con người có một cuộc sống tốt đẹp hơn. Vì vậy, họ được coi là những bậc tiền sử có công với đất nước và luôn được tôn trọng và kính ngưỡng.
Ví dụ về văn cúng
Dưới đây là một bài văn khấn cúng cô hồn ngày rằm tháng 7 ngoài trời:
“Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con lạy Đức Phật Di Đà
Con lạy Bồ Tát Quan Âm.
Con lạy Táo Phủ Thần Quân Chinh thần.
Tiết tháng 7 sắp thu phân
Ngày rằm xá tội vong nhân hải hà
Âm cung mở cửa ngục ra
Vong linh không cửa không nhà
Đại Thánh Khảo giáo - A Nan Đà Tôn giả
Tiếp chúng sinh không mả, không mồ bốn phương
Gốc cây xó chợ đầu đường
Không nơi nương tựa đêm ngày lang thang
Quanh năm đói rét cơ hàn
Không manh áo mỏng - che làn heo may
Cô hồn nam, bắc, đông, tây
Trẻ già trai gái về đây hợp đoàn
Nay nghe tín chủ thỉnh mời
Lai lâm nhận hưởng mọi lời trước sau
Cơm canh cháo nẻ trầu cau
Tiền vàng quần áo đủ màu đỏ xanh
Gạo muối quả thực hoa đăng
Mang theo một chút để dành ngày mai
Phù hộ tín chủ lộc tài
An khang thịnh vượng hòa hài gia trung
Nhớ ngày xá tội vong nhân
Lại về tín chủ thành tâm thỉnh mời
Bây giờ nhận hưởng xong rồi
Dắt nhau già trẻ về nơi âm phần
Tín chủ thiêu hóa kim ngân
Cùng với quần áo đã được phân chia
Kính cáo Tôn thần
Chứng minh công đức
Cho tín chủ con
Tên là:………………………………
Vợ/Chồng:…………………………
Con trai:……………………………
Con gái:…………………………….
Ngụ tại:……………………………..”Như vậy, bài viết đã giải đáp câu hỏi về Tuế thứ niên nguyệt nhật thời là gì và cung cấp thông tin về cách đọc niên nguyệt nhật trong nghi thức cúng bái tổ tiên của văn hóa Việt Nam. Hy vọng bạn đã tìm hiểu thêm về nghi thức này từ bài viết này.
Được chỉnh sửa bởi Dnulib
