Chủ nghĩa duy vật biện chứng là gì? Nội dung cơ bản và ví dụ?

0
55
Rate this post

Chủ nghĩa duy vật biện chứng là gì? Nội dung cơ bản và ví dụ?

Liên hệ luật trực tuyến miễn phí qua tổng đài điện thoại: 1900.6568

1. Chủ nghĩa duy vật biện chứng là gì?

Chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm là hai trường phái triết học lớn trong lịch sử triết học. Chủ nghĩa duy vật biện chứng là hình thức cơ bản thứ ba của chủ nghĩa duy vật. Được xây dựng bởi C.Mác và Ph.Ăngghen vào những năm 40 của thế kỷ XIX, sau đó được V.I.Lênin phát triển. Chủ nghĩa duy vật biện chứng đã giúp khắc phục các hạn chế của các hình thức chủ nghĩa duy vật trước đó và trở thành đỉnh cao trong sự phát triển của chủ nghĩa duy vật.

Theo quan điểm duy vật, nguồn gốc, bản chất và tính thống nhất của thế giới là vật chất. Trái lại, theo quan điểm duy tâm, ý thức là nguồn gốc của thế giới. Chủ nghĩa duy vật biện chứng không chỉ phản ánh hiện thực đúng như nó tồn tại mà còn là công cụ giúp cải tạo hiện thực đó.

Chủ nghĩa duy vật biện chứng xem xét một sự vật hay hiện tượng trong trạng thái luôn phát triển và trong mối quan hệ với các sự vật và hiện tượng khác. Đây cũng là cơ sở lý luận của thế giới quan khoa học, nghiên cứu về quy luật sự vận động và phát triển trong tự nhiên, xã hội và tư duy.

2. Chủ nghĩa duy vật biện chứng trong tiếng Anh là gì?

Chủ nghĩa duy vật biện chứng trong tiếng Anh được gọi là Dialectical materialism.

3. Quá trình hình thành và phát triển của chủ nghĩa duy vật biện chứng

Quá trình hình thành chủ nghĩa duy vật biện chứng đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển. Chủ nghĩa duy vật đã tồn tại từ thời kỳ cổ đại, từ chủ nghĩa duy vật chất phác thời cổ đại đến chủ nghĩa duy vật siêu hình thời cận đại. Chủ nghĩa duy vật biện chứng do C.Mác và Ph.Ăngghen sáng lập đã đưa chủ nghĩa duy vật lên một tầm cao mới.

Phép biện chứng cũng xuất hiện từ thời cổ đại và từng trải qua nhiều giai đoạn phát triển. Từ phép biện chứng của triết học Ấn Độ cổ đại, triết học Trung Quốc cổ đại và triết học Hy Lạp cổ đại đến phép biện chứng trong thời kỳ cận đại. Karl Marx đã đưa ra nhận xét về tư tưởng của Hegel là phép biện chứng lộn sâu xuống đất.

4. Nội dung của chủ nghĩa duy vật biện chứng

Chủ nghĩa duy vật biện chứng có ba quy luật cơ bản. Quy luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập, quy luật chuyển hóa những thay đổi về lượng thành những thay đổi về chất và ngược lại, quy luật phủ định của phủ định.

Các quy luật và phạm trù cơ bản của phép biện chứng đều có ý nghĩa phương pháp luận và thực tiễn trong việc giải thích, nhận thức và cải tạo thế giới.

5. Ví dụ về chủ nghĩa duy vật biện chứng

Ví dụ về phép duy vật biện chứng theo quy luật phủ định của phủ định là sự phân biệt của con rắn giống cái và quả trứng. Khi con rắn giống cái đẻ trứng, quả trứng được coi là cái phủ định của rắn giống cái. Quả trứng sau đó sẽ nở ra con rắn con, và con rắn con lại được coi là cái phủ định của phủ định, trở thành cái khẳng định. Quy luật phủ định của phủ định này diễn ra liên tục và có tính chu kỳ.

Ví dụ khác về chủ nghĩa duy vật biện chứng theo quy luật chuyển hóa những thay đổi về lượng thành những thay đổi về chất và ngược lại là quãng đường mà X đi xe máy từ cơ quan đến nhà. Quãng đường này có sự thay đổi về lượng, từ khi X bắt đầu đi đến trước khi về đến nhà. Khi X về đến nhà, quãng đường đã trải qua sự thay đổi về chất. Sự thay đổi về lượng đã dẫn đến sự thay đổi về chất trong trường hợp này.

Thông tin được chỉnh sửa bởi dnulib.edu.vn