Hầu hết chúng ta đã nghe qua thuật ngữ “chỉ số điều chỉnh GDP” hoặc “chỉ số giảm phát GDP”. Nhưng bạn đã hiểu chính xác nó có nghĩa là gì không? Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về chỉ số điều chỉnh GDP và cách tính toán nó.
Chỉ số điều chỉnh GDP
Khái niệm
Chỉ số điều chỉnh GDP, hay còn được gọi là GDP deflator trong tiếng Anh, đo lường mức giá trung bình của tất cả mọi hàng hóa và dịch vụ được tính vào GDP. Nó phản ánh mức giá hiện hành so với mức giá của năm cơ sở. Chỉ số điều chỉnh GDP không cho biết sự tăng trưởng của GDP thực tế, mà chỉ cho biết sự thay đổi sản lượng do giá thay đổi.
Công thức tính
Để tính chỉ số điều chỉnh GDP, chúng ta có công thức sau:
D(GDP) = (GDPn / GDPr) x 100
Trong đó:
- D(GDP): Chỉ số điều chỉnh GDP
- GDPn: GDP danh nghĩa
- GDPr: GDP thực tế
Thực tế, GDP thực tế luôn bằng 1 ở năm cơ sở, vì GDP danh nghĩa phải bằng GDP thực tế theo định nghĩa. Tuy nhiên, để tiện lợi, các nhà thống kê kinh tế thường thể hiện giá trị của chỉ số điều chỉnh GDP ở năm cơ sở là 100 thay vì 1. Vì vậy, chúng ta có thể đọc chỉ số điều chỉnh GDP của năm 2004 là 196,9 dễ hơn là 1,969 (so với năm cơ sở là 1994).
Ví dụ về cách xác định giá trị chỉ số điều chỉnh GDP
Giờ chúng ta sẽ xem một ví dụ đơn giản về việc xác định giá trị của chỉ số điều chỉnh GDP. Ta sẽ nghiên cứu một nền kinh tế tưởng tượng chỉ sản xuất hai hàng hóa cuối cùng là gạo và nước mắm.
Đối với mặt hàng gạo, đơn vị đo lường về lượng được tính bằng kg và giá được tính theo đơn vị nghìn đồng một kg. Về mặt hàng nước mắm, đơn vị đo lường về lượng được tính bằng lít và giá được tính theo nghìn đồng một lít.
Chúng ta sẽ tìm hiểu cách các nhà thống kê kinh tế tính toán các chỉ số về GDP danh nghĩa, GDP thực tế, chỉ số điều chỉnh GDP, và tỉ lệ tăng trưởng GDP hàng năm (g).
Dựa theo các công thức đã nêu và chọn năm 2002 là năm cơ sở, chúng ta có các chỉ số sau:
- GDP danh nghĩa: 6.225
- GDP thực tế: 4.930
- Chỉ số điều chỉnh GDP: 126,3
Kết quả tính toán cho thấy GDP danh nghĩa và GDP thực tế bằng nhau và bằng 4.260 trong năm cơ sở là năm 2002. Vì vậy, chỉ số điều chỉnh GDP bằng 100.
Trên thực tế, chỉ số điều chỉnh GDP giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tình hình kinh tế và sự thay đổi giá cả trong một quốc gia. Điều này có thể ảnh hưởng đến quyết định đầu tư, dự báo tăng trưởng kinh tế và cung cầu hàng hóa.
(Tài liệu tham khảo: Đo lường các biến số kinh tế vĩ mô cơ bản, Tổ hợp Công nghệ Giáo dục Topica)
Chú ý: Bài viết đã được chỉnh sửa bởi dnulib.edu.vn ở cuối mỗi bài viết.
