Bạn có bao giờ tự hỏi về giá bán và tầm quan trọng của nó trong kinh doanh? Giá bán không chỉ đơn thuần là con số, mà nó còn mang ý nghĩa quyết định lợi nhuận và sự lựa chọn của khách hàng. Giá bán được ảnh hưởng rất nhiều bởi các yếu tố khác nhau và có thể khác nhau giữa các cơ sở kinh doanh và buôn bán. Vậy, giá bán là gì? Yếu tố nào ảnh hưởng đến giá bán? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
1. Giá bán là gì?
Giá bán có thể hiểu là mức giá chuẩn cho mỗi loại hàng hóa, dựa vào đối tượng khách hàng và các chiết khấu để tính ra giá bán cuối cùng. Công thức tính giá bán cuối cùng, hay Ps như sau:
Ps = Po – CK1 – CK2 – CK3 – CK4 – CK5
Trong đó:
- Po là giá bán lẻ trên thị trường.
- CK1 là chiết khấu 1, do có lợi thế thương mại 1. Tương tự với CK2, CK3, …
2. Các yếu tố ảnh hưởng đến định giá bán
Sản phẩm phổ thông hay sản phẩm có sự khác biệt
Nếu bạn bán sản phẩm phổ thông, thì khả năng định giá khác thị trường sẽ không nhiều. Đối với mặt hàng phổ thông, sự khác biệt về giá được quyết định bởi chất lượng và mức độ khan hiếm của sản phẩm. Ví dụ, trong lĩnh vực thực phẩm, bạn bán trứng và giá bán của bạn sẽ được định giá khác nhau dựa trên chủng loại hay chất lượng của trứng (gà ta, gà tây) hay độ lớn của quả trứng. Nếu sản phẩm của bạn không phải là hàng hóa phổ thông, bạn có thể tìm ra những cách làm khác biệt hoặc những yếu tố đặc thù từng lĩnh vực kinh doanh để tạo sự độc đáo cho sản phẩm của mình.
Mức độ co giãn của cầu
Từ quan điểm kinh tế học, nếu bạn giảm giá sản phẩm mà nhu cầu tăng lên, điều này có nghĩa là có sự co giãn của cầu. Điểm quan trọng của lý thuyết này là nếu sản phẩm giảm giá thì số lượng bán sẽ tăng lên. Tuy nhiên, việc giảm giá không phải lúc nào cũng đem lại lợi nhuận cao hơn. Điều này phụ thuộc vào mức độ co giãn của cầu, mà lại bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau như thu nhập, tình hình kinh tế, tâm lý tiêu dùng… Với các ngành hàng mới, độ co giãn của cầu thường nhiều hơn so với các sản phẩm đã bão hòa. Trong khi đó, đối với các ngành hàng đã bão hòa, cách duy nhất để tăng nhu cầu là chiếm thị phần của đối thủ cạnh tranh, điều này cũng không dễ dàng gì. Doanh nghiệp thường sử dụng việc áp dụng tỉ lệ chiết khấu cao hơn cho kênh phân phối để khuyến khích họ bán và dự trữ hàng hơn.
Thị phần so sánh
Nếu sản phẩm của bạn có thị phần thấp, việc giảm giá sẽ tăng thị phần và đây là một chiến lược hợp lý để tăng trưởng. Ví dụ như Samsung trong lĩnh vực máy in hay AMD trong lĩnh vực bộ vi xử lý máy tính. Trái lại, nếu thị phần của bạn cao, mục tiêu của bạn là giữ vững thị phần khỏi các đối thủ nhỏ hơn. Nếu thị phần của bạn gấp 3-5 lần đối thủ gần nhất, bạn là người dẫn đầu thị trường, việc giảm giá sẽ làm giảm doanh thu và lợi nhuận và đối thủ sẽ giảm giá theo bạn ngay tức thì.
Khả năng duy trì định giá cao cho sản phẩm
Khả năng định giá tuỳ thuộc vào mức độ khách hàng muốn trả giá cho một sản phẩm. Nếu sản phẩm của bạn khác biệt, thương hiệu cao cấp, chất lượng tuyệt vời, trải nghiệm khách hàng tốt… thì bạn hoàn toàn có thể đặt một chính sách giá cao cho sản phẩm. Một số thương hiệu đã sử dụng chính sách giá cao thành công như Apple trong lĩnh vực máy tính, Ferrari trong lĩnh vực xe hơi hay Vuitton trong lĩnh vực thời trang. Điều này cũng đúng cho trường hợp ngược lại, nếu sản phẩm của bạn không có gì khác biệt nổi trội thì bạn phải sử dụng chính sách giá thấp, ví dụ như trường hợp của xe hơi KIA, Daewoo…
Khả năng thay đổi “cấu hình” của sản phẩm
Thông thường, một số sản phẩm công nghệ cao có thể thay đổi cấu hình và giá cả sẽ được định theo từng cấu hình khác nhau. Vì vậy, việc xác định giá xuất phát phù hợp cho sản phẩm là điều quan trọng. Giá xuất phát để khách hàng chấp nhận sản phẩm với một số tính năng nhất định, nếu khách hàng có nhu cầu cao hơn thì có thể lựa chọn cấu hình khác hoặc thay đổi một vài thiết bị trong sản phẩm. Ví dụ cho trường hợp này là trong lĩnh vực máy tính hoặc xe hơi. Với cùng một mẫu mã, máy tính có nhiều cấu hình khác nhau với giá khác nhau.
Định giá theo mặt bằng của thị trường
Với cách thức này, bạn cần có mức giá trung bình của thị trường và mức giá của đối thủ cạnh tranh trực tiếp. Từ đó, bạn có thể xác định một chính sách giá tương đương so với giá trị sản phẩm.
Lưu ý rằng với cùng một loại sản phẩm, thị trường sẽ có nhiều khung giá khác nhau, việc định giá cũng cần cân nhắc điều này. Ví dụ, doanh nghiệp sản xuất xe gắn máy và thị trường có 2 phân khúc giá chính là giá dưới 20 triệu đồng và giá trên 20 triệu đồng, thị phần tương ứng của 2 phân khúc này là 50%.
Việc định giá sản phẩm là một vấn đề nan giải và mang tính chiến lược. Vì vậy, chiến lược giá phải được đưa ra dựa trên sự nghiên cứu toàn bộ các yếu tố ảnh hưởng. Ngoài ra, chiến lược giá còn phải gắn kết trực tiếp với các mục tiêu tiếp thị như doanh số, thị phần, lợi nhuận…
3. Quy trình định giá bán sản phẩm
Bước 1: Tính giá vốn (giá gốc) cho sản phẩm của bạn
Giá vốn (giá gốc) của sản phẩm (hay còn gọi là Cost of goods sold – COGS) là tổng chi phí bao gồm phí sản xuất hoặc nhập sản phẩm (hay còn được gọi là giá thành của sản phẩm) và bất kỳ chi phí bổ sung nào cần thiết, chẳng hạn như phí nhân công, vận chuyển, xử lý, marketing,… để hàng đến tay khách hàng. Một cách đơn giản hơn là giá vốn (giá gốc) của sản phẩm có thể được tính như sau:
Giá gốc (giá vốn) = Giá thành sản phẩm (Chi phí sản xuất/nhập sản phẩm) + Chi phí phát sinh khác (nếu có)
Bước 2: Nghiên cứu thị trường, phân khúc khách hàng của bạn
Trước khi định giá bán cho sản phẩm, hãy xác định rõ phân khúc thị trường mà bạn đang nhắm đến. Ví dụ: hàng của bạn thuộc lĩnh vực nào, là hàng cao cấp, hướng đến khách hàng giàu có? Hay hàng của bạn là hàng bình dân, phù hợp với khách hàng có thu nhập trung bình – khá?
Bước 3: Xác định mức lợi nhuận mà bạn mong muốn
Có một mẹo nhỏ và đơn giản mà có lẽ ai cũng thường áp dụng vào công thức định giá sản phẩm. Đó chính là bắt đầu lấy từ giá gốc của bạn rồi nhân gấp đôi lên để ra giá bán. Đây là cách làm an toàn và phổ biến nhất. Nó đảm bảo mức lợi nhuận bán hàng của bạn luôn thu về được 100%.
Bước 4: Đặt giá bán lẻ (giá niêm yết)
Ở bước này, sau khi xác định được lợi nhuận mong muốn, bạn sẽ tính ra giá bán sau cùng với công thức cụ thể như sau:
Giá bán lẻ = [Giá gốc/vốn + (Giá gốc X % lợi nhuận mong muốn)]
Ví dụ, nếu sản phẩm của bạn có giá gốc là 50.000 VND và bạn muốn thu lợi nhuận 100%, vậy thì bạn sẽ có giá bán là: [50.000 + (50.000 X 100%)] = 100.000 VND
Chú ý là đừng nhầm lẫn giá gốc (giá vốn) với giá thành để tính ra giá bán. Đã có nhiều trường hợp, chủ kinh doanh dùng giá thành nhân lên gấp đôi, gấp 3 hoặc gấp 4 lần để ra giá bán. Họ nghĩ rằng mình đang có mức lợi nhuận rất “khủng”. Tuy nhiên, đó chỉ là sự ngộ nhận. Trên thực tế, sau khi trừ đi các khoản chi phí khác, doanh thu bán hàng không đem lại lợi nhuận như bạn tưởng.
Bước 5: Đặt giá bán sỉ
Nếu bạn không chỉ bán lẻ mà còn bán sỉ, thì ở bước này bạn sẽ định giá sỉ sao cho không ảnh hưởng đến lợi nhuận của giá bán lẻ và không tạo xung đột lợi ích với các đối tác bán lẻ khác đang bán sản phẩm của bạn trên thị trường.
Đây là các nội dung giải đáp về giá bán và cách định giá sản phẩm. Qua bài viết này, các thắc mắc về giá bán cũng như các vấn đề liên quan đã được giải đáp. Trong quá trình tìm hiểu, nếu bạn cần hướng dẫn về các vấn đề pháp lý, vui lòng liên hệ với Dnulib để được tư vấn.
Được chỉnh sửa bởi Dnulib – nền tảng thư viện trực tuyến hàng đầu tại Việt Nam.
