Blockchain đã trở thành một khái niệm quen thuộc trong thế giới công nghệ, đặc biệt trong lĩnh vực tiền điện tử. Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ này, nhiều thuật ngữ mới cũng xuất hiện. Trong đó, “Node” là một thuật ngữ quan trọng trong mạng lưới blockchain. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Node và vai trò của nó trong hệ thống blockchain.
Node là gì?
Node, hay “nút” trong tiếng Việt, chỉ những thiết bị phân phối, giao tiếp thông tin trong mạng lưới máy tính hoặc viễn thông. Trong mạng lưới blockchain, Node là thiết bị được kết nối với mạng và thực hiện các chức năng nhất định để tạo thành cơ sở hạ tầng của hệ thống. Node có thể là bất kỳ loại thiết bị nào từ PC, Laptop đến các máy chủ.
Phân loại Node trong Blockchain
Trong mạng lưới blockchain, có rất nhiều loại Node khác nhau. Dưới đây là một số loại phổ biến:
Full Node (Nút đầy đủ)
Full Node được coi là xương sống của một blockchain. Đây là những Node chứa toàn bộ lịch sử và thông tin của tất cả các block trong hệ thống. Chúng đảm nhiệm vai trò duy trì sự đồng thuận giữa các Node trong mạng lưới, đồng thời xác minh giao dịch và các block. Full Node thường là các máy tính hay máy chủ có cấu hình và khả năng xử lý mạnh mẽ.
Lightweight Node (Nút nhẹ)
Lightweight Node chỉ chứa thông tin về một số block cụ thể mà nó đã kết nối trước đó, không lưu trữ thông tin đầy đủ của tất cả các block. Thông tin đó được lưu trữ trong block header (tiêu đề khối). Đặc điểm riêng biệt của Lightweight Node là nó không cần phải chạy liên tục. Thông thường, khi được yêu cầu, các Node này mới kết nối với Full Node để cập nhật thông tin cơ bản và block header mới nhất. Nhờ hoạt động nhẹ nhàng, Lightweight Node không đòi hỏi nhiều dung lượng và tài nguyên để duy trì hoạt động. Bạn có thể chạy một Node nhẹ ngay trên điện thoại di động của mình.
Super Node
Super Node kết nối với Full Node để đảm bảo truyền thông tin chính xác trên toàn mạng lưới. Chúng đóng vai trò đảm bảo tất cả các Node nhận được dữ liệu chính xác. Ngoài các chức năng nằm trong chuỗi, Super Node còn có thể chịu trách nhiệm xác thực, ủy quyền, gateway service…
Lighting Node
Lightning Node là một loại Node trên mạng riêng, gọi là lightning network. Mặc dù tách biệt hoàn toàn với mạng lưới blockchain chính, nhưng Lightning Node vẫn có khả năng tương tác với các Node khác trong mạng lưới này. Giao dịch được đẩy từ mạng chính lên lightning network sẽ được xử lý ngay lập tức, giúp giảm tải cho hệ thống và giảm chi phí giao dịch.
Ngoài ra, còn một số loại Node khác như authority node, pruned node, master node và mining node. Các Node cũng có thể được phân loại dựa trên tính khả dụng của chúng. Node online (nút trực tuyến) là những Node hoạt động liên tục và gửi các bản cập nhật cho mạng. Ngược lại, Node offline (nút ngoại tuyến) không kết nối liên tục với mạng. Khi kết nối, Node offline sẽ được yêu cầu tải xuống và cập nhật dữ liệu để duy trì đồng bộ với mạng.
Hình ảnh: Cốt lõi của Blockchain dựa trên nguyên tắc của mạng P2P (Peer to Peer)
Node hoạt động như thế nào trong Blockchain?
Khi một thợ đào hay người xác thực (Validator) cố gắng thêm một block giao dịch mới vào blockchain, họ sẽ truyền block đó tới tất cả các Node trên mạng. Dựa trên tính hợp pháp của block (chữ ký và giao dịch hợp lệ), các Node có thể chấp nhận hoặc từ chối. Khi chấp nhận, Node sẽ lưu trữ block giao dịch mới đó và xác định vị trí của nó trong chuỗi block. Nhìn chung, những gì các Node cần làm trong blockchain là kiểm tra tính hợp lệ của block, lưu trữ lịch sử giao dịch và phát và lan truyền lịch sử này đến các Node khác để cập nhật về lịch sử giao dịch.
Vai trò của Node trong blockchain
Node đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của mạng blockchain. Chúng giúp duy trì bản sao của blockchain và xử lý các giao dịch. Thậm chí, Node còn được dùng để khai thác tiền điện tử trong một số trường hợp. Với những lợi ích mà nó mang lại, việc chạy Node có thể được coi là một cách kiếm tiền thụ động tốt nhất trong lĩnh vực tiền điện tử.
Việc chạy Node có thể mang lại nhiều lợi ích, như tạo ra thu nhập thụ động trong khi tiền điện tử vẫn có giá trị. Điểm khác biệt so với việc “đào coin” là chạy Node đòi hỏi ít vốn đầu tư và tiết kiệm năng lượng. Tuy nhiên, để chạy Node thành công, bạn cần có kiến thức và kỹ năng máy tính.
Hình ảnh: Chạy Node là một cách kiếm tiền thụ động tốt nhất chừng nào đồng tiền số đó còn giá trị
Bạn có thể chạy Blockchain Node không?
Lý thuyết, bất kỳ ai cũng có thể chạy một blockchain Node. Tuy nhiên, điều này phụ thuộc vào thuật toán đồng thuận của blockchain và một số yêu cầu nhất định. Dưới đây là một số ví dụ:
Thuật toán đồng thuận PoA (Proof of Authority)
Có một số blockchain sử dụng thuật toán Proof of Authority (PoA) như BSC, HECO, OKexchain… Để chạy Node cho những blockchain này, bạn phải được công nhận là người có danh tiếng trong cộng đồng đó, đây không phải là lựa chọn phổ biến cho người dùng phổ thông.
Thuật toán đồng thuận DPoS (Delegated Proof of Stake)
DPoS là thuật toán dựa trên số token người dùng nắm giữ. Điều này có nghĩa là chỉ những người sở hữu số lượng token lớn nhất mới có quyền chạy Node trên blockchain sử dụng thuật toán này. Tương tự như PoA, việc chạy Node theo DPoS cũng không dành cho phần đông người dùng phổ thông.
Ethereum Full Node
Ethereum là blockchain phân quyền hơn và có giới hạn gia nhập thấp hơn. Người dùng được khuyến khích tự chạy Node riêng để sử dụng Ethereum một cách riêng tư và đáng tin cậy, đồng thời vẫn hỗ trợ hệ sinh thái của Ethereum.
Một số lợi ích khi tự chạy Ethereum Full Node:
- Node của bạn sẽ tự xác minh tất cả các giao dịch theo các quy tắc đồng thuận, không phụ thuộc vào các Node khác trong mạng.
- Bạn không cần lo lắng về việc rò rỉ địa chỉ và số dư ví của mình cho các Node ngẫu nhiên trong mạng.
- DApp của bạn cũng an toàn và riêng tư hơn nếu bạn sử dụng Node riêng.
- Bạn có thể tùy chỉnh lập trình các RPC endpoints.
Một số lợi ích mang lại cho Ethereum Network:
- Một tập hợp các Node đa dạng đóng vai trò rất quan trọng đối với sự bảo mật và khả năng phục hồi hoạt động mạng lưới.
- Full Node cung cấp quyền truy cập dữ liệu blockchain cho Lightweight Node phụ thuộc vào nó.
Cách thiết lập Node cơ bản cho người mới
Thiết lập Node có thể là một quá trình phức tạp đối với những người không quen với công nghệ blockchain. Dưới đây là một số bước cơ bản để bạn bắt đầu:
- Thuê VPS: Một VPS (Virtual Private Server) sẽ là nơi chạy Node của bạn. Bạn có thể thuê VPS từ các nhà cung cấp dịch vụ uy tín như Contabo.
- Nhận email thông tin đăng nhập và đổi mật khẩu: Sau khi thuê VPS thành công, bạn sẽ nhận được email chứa thông tin đăng nhập. Hãy đảm bảo đổi mật khẩu ngay sau khi đăng nhập để bảo vệ tài khoản của bạn.
- Đăng nhập vào VPS: Sử dụng Terminal trên máy tính của bạn để đăng nhập vào VPS bằng địa chỉ IP và mật khẩu đã nhận.
- Cài đặt tmux: Tmux là một hàm giúp chạy Node trong môi trường VPS mà không bị ảnh hưởng khi tắt máy tính. Bạn có thể cài đặt tmux bằng lệnh
apt install tmux. - Chạy Node: Tiếp theo, bạn chỉ cần chạy Node trên VPS của mình và Node sẽ hoạt động vĩnh viễn.
Với những bước trên đây, bạn đã có thể thiết lập một Node cơ bản và bắt đầu khám phá thế giới blockchain.
Đọc thêm: Dnulib
Được chỉnh sửa bởi: Dnulib
