Rệp sáp, còn được gọi là rệp sáp hại cam quýt, là một loài rệp có nguồn gốc từ châu Á. Hiện nay, chúng đã lan rộng và gây hại tại nhiều vùng trên thế giới như Châu Âu, Châu Mỹ và Châu Đại Dương.
Đặc điểm và vòng đời của rệp sáp
Rệp sáp cái trưởng thành có kích thước từ 2,5 – 4 mm và không có cánh. Chúng có thân hình bầu dục, mềm và được bao phủ bởi một lớp sáp mịn. Trên cơ thể của chúng có màu vàng nhạt đến hồng và có một sọc dọc. Rệp sáp có 18 cặp que sáp quanh rìa cơ thể và hai sợi đuôi dài phía trên đầu. Vòng đời của rệp cái khoảng 115 ngày.
Rệp đực nhỏ hơn rệp cái, chỉ khoảng 1 mm, có hai đôi cánh và hai sợi đuôi dài. Vòng đời của rệp đực ngắn hơn rệp cái, chỉ khoảng 27 ngày. Nhiệm vụ duy nhất của rệp đực là thụ tinh cho các con rệp cái. Rệp sáp sinh sản rất nhanh, mỗi lần đẻ trứng mỗi con có thể đẻ từ 200 – 250 trứng. Sau khi trứng đẻ xong, con cái sẽ teo tóp và chết. Những con rệp mới sinh ra sẽ tìm kiếm nơi mới để kiếm ăn và có khả năng di chuyển nhanh trên cây. Rệp đực mới sinh thường bám chặt vào cây, trong khi rệp cái vẫn di chuyển trong suốt quá trình phát triển. Một thời gian sau, rệp đực mới nở phát triển nhanh hơn và có màu nâu sẫm bên trong một cái kén bông màu trắng. Con cái ít thay đổi về hình thức, sau khi trải qua 2 giai đoạn thì chúng trưởng thành về mặt giới tính. Ngay sau khi trưởng thành, con cái bắt đầu tiết ra pheromone giới tính để thu hút con đực và con đực thường chỉ bay vào sáng sớm.
Triệu chứng cây bị rệp sáp tấn công
Rệp sáp gây hại tất cả các bộ phận của cây, chủ yếu là rễ, tán lá và trái. Khi rệp sáp tấn công vùng rễ, lá cây bị héo vàng, úa và có thể bị khám một lớp nấm màu trắng xanh và còi cọc.
Khi tấn công lá non, rệp sáp làm cho lá non vàng và quăn. Cây phát triển còi cọc và quả rụng sớm. Các lá già ít có khuynh hướng bị biến dạng hơn.
Rệp sáp gây hại cây trồng theo nhiều cách khác nhau
Rệp sáp tiết dịch ngọt khi hút nhựa cây. Điều này làm cho cây phát triển còi cọc, biến dạng vàng lá và đôi khi dẫn đến rụng lá. Dịch ngọt cũng làm cho các mô trên cây trở nên nhớt dính và dễ bị các loại vi khuẩn và nấm mốc gây nhiễm. Khi bị rệp sáp tấn công, quả cây có thể bị biến dạng hoặc bị dịch sáp của rệp bao phủ toàn bộ. Dịch ngọt của rệp thu hút kiến, khiến chúng có thể lan truyền rệp sang các cây khác và làm giảm năng suất cây trồng.
Biện pháp sinh học phòng trừ rệp sáp
Sử dụng thiên địch để phòng trừ rệp sáp
Rệp sáp có những kẻ thù tự nhiên và những loài côn trùng này có thể kiểm soát rệp rất hiệu quả. Hút những con bọ có ích như bọ rùa, bọ cánh đen và kiến vàng đến vườn là một cách để phòng trừ rệp sáp hại cây.
Sử dụng chế phẩm sinh học
Sử dụng các sản phẩm tự nhiên như xà phòng, dầu ăn, cồn, nước tỏi, gừng, ớt hoặc sản phẩm đã kết hợp sẵn như Neem Chili. Neem Chili là một sản phẩm sinh học hoàn hảo, có chứa 3 hoạt chất được chiết xuất từ thảo mộc thân thiện với môi trường và an toàn cho người sử dụng. Sản phẩm này hiệu quả trong việc kiểm soát rệp sáp, rầy mềm, bọ trĩ, nhện đỏ và các loài sâu ăn lá.
Sử dụng vi sinh trừ sâu
Sử dụng các loại thuốc trừ sâu vi sinh chứa các chủng vi sinh như Bacillus thuringiensis, Bacillus sphaericus và các loại nấm xanh, nấm trắng. Những loại vi sinh này có khả năng ngăn chặn sự phát triển của nhiều loại sâu bệnh.
Để hạn chế rệp sáp tấn công, cần cắt tỉa, tạo tán để vườn được thoáng sau mỗi lần thu hoạch và trước khi ra đợt trái mới. Ngoài ra, cần dọn sạch cỏ rác, lá cây mục tủ ở xung quanh gốc để phá vỡ nơi trú ngụ của kiến. Rệp sáp có thể bị rửa trôi bằng cách sử dụng nước áp lực cao.
Dnulib.edu.vn sẽ cung cấp thêm thông tin về cách phòng trừ rệp sáp và các loài côn trùng hại khác.
