Sỏi thận và cơn đau quặn thận
Cơn đau quặn thận hay còn gọi là “cơn đau bão thận” là cảm giác đau dữ dội do sỏi thận gây ra. Đây là loại đau đặc biệt khó kiểm soát, đột ngột và không báo trước. Vậy liệu có những cách giảm đau sỏi thận tại nhà hiệu quả không?
Cơn đau do sỏi thận là gì?
Cơn đau do sỏi thận được miêu tả là cơn đau dữ dội và lan từ trong ra ngoài. Người bệnh thường vật vã và lăn lộn để tìm vị trí giảm đau nhưng không thành công. Cơn đau này xuất hiện đột ngột và không báo trước. Đây chỉ là cách cơ thể thông báo rõ ràng về sự có sỏi trong hệ tiết niệu. Phần lớn trường hợp đau thận do sỏi thận gây ra, chỉ có ít trường hợp do lao thận hoặc ung thư thận.
Vị trí đau sỏi thận
Sỏi thận có thể bị tắc lại ở một vị trí nào đó trên đường niệu trong quá trình di chuyển từ thận qua niệu quản, bàng quang và niệu đạo rồi ra ngoài cùng với nước tiểu. Cơn đau sỏi thận được sinh ra bởi hệ thống đài bể thận đột ngột bị áp lực tăng cao, làm thận đau và căng cứng. Khi đó, thần kinh giao cảm ở vùng vỏ thận bị kích thích gây ra cơn đau.
Nhận biết cơn đau sỏi thận
Cơn đau sỏi thận không phụ thuộc vào số lượng sỏi trong hệ tiết niệu mà tùy thuộc vào vị trí tắc nghẽn và tính chất của sỏi. Cơn đau sỏi thận có thể có các biểu hiện sau:
Đau âm ỉ mãn tính
Hơn 80% trường hợp sỏi thận và niệu quản gây ra cơn đau âm ỉ vùng thắt lưng. Nguyên nhân có thể là do viêm không đặc hiệu hoặc sự tắc nghẽn nước tiểu ở thận và niệu quản. Cảm giác đau âm ỉ sẽ tăng lên sau những hoạt động gắng sức.
Cơn đau quặn thận
Cơn đau này khởi phát từ vùng mạn sườn thắt lưng, lan xuống hông và phía trước, và kéo dài khoảng 20 phút, đôi khi cả vài giờ. Người bệnh có cảm giác đau bị bóp chặt, tương tự như bị dao đâm. Cơn đau sỏi thận có vị trí đau cao hơn so với cơn đau do sỏi niệu quản.
Đau vùng hạ vị
Cơn đau này do sỏi trong bàng quang gây ra, có xuất phát tại vùng hạ vị – vị trí của bàng quang. Tuy không phổ biến, nhưng khi xảy ra đau, bệnh nhân có thể bị bí tiểu cấp tính.
Chẩn đoán cơn đau sỏi thận
Phân biệt với các cơn đau cấp tính khác
- Viêm ruột thừa: Cơn đau ở vùng hố chậu phải, không đi đại tiểu có máu.
- Cơn đau quặn gan: Cơn đau ở vùng hạ sườn phải, hướng lên vai.
- Thai ngoài tử cung: Chậm kinh, kiểm tra thai dương tính, ra máu âm đạo.
- Vỡ phình động mạch chủ bụng: Tăng huyết áp, khối phồng đập theo mạch, đái tháo đường.
- Đau dạ dày cấp tính và đau loét dạ dày: Thường đau ở vùng thượng vị.
- Đau tắc ruột, bán tắc ruột, đại tràng cấp tính: Đau bụng và buồn nôn, kèm triệu chứng bí đại tiện, trung tiện.
Chẩn đoán hình ảnh
- X-quang: Phát hiện sỏi cản quang dựa trên chụp X-quang. Phương pháp này không áp dụng cho bệnh nhân nữ mang thai hoặc ở tuổi đẻ, cần xét nghiệm thai kỳ trước khi chụp. Đối với những trường hợp này, siêu âm tiết niệu là phương pháp tốt nhất.
- Siêu âm tiết niệu: Phương pháp phổ biến nhất để phát hiện sỏi trong hệ tiết niệu.
- Chụp CT sỏi tiết niệu không cản quang: Phương pháp tốt nhất để xác định kích thước và vị trí của sỏi.
Xét nghiệm nước tiểu
- Tổng phân tích nước tiểu: Kiểm tra hồng cầu có trong nước tiểu. Một số trường hợp không có hồng cầu nhưng vẫn có khả năng mắc sỏi thận, cần xem xét các phương pháp chẩn đoán khác.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Cơn đau quặn thận là tình huống cần cấp cứu tại bệnh viện. Bên cạnh giảm đau và điều trị kịp thời, việc phân biệt chính xác nguyên nhân đau là rất quan trọng để xác định liệu đau có phải do sỏi thận hay do nguyên nhân bệnh lý khác. Cần thực hiện các xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh tại các cơ sở y tế chuyên môn và hiện đại.
Cách làm giảm cơn đau sỏi thận
Điều trị cơn đau sỏi thận chủ yếu là giảm đau và xử lý điểm tắc nghẽn trong đường tiết niệu. Bác sĩ sẽ kê đơn các loại thuốc sau:
- Thuốc giảm đau chống viêm không steroid: Có thể tiêm bắp, truyền tĩnh mạch hoặc đặt hậu môn.
- Thuốc chống co thắt, giãn cơ.
- Nếu không hiệu quả, có thể sử dụng morfin tiêm tĩnh mạch để giảm đau.
- Trong trường hợp nhiễm khuẩn đường tiết niệu, sốt hoặc bạch cầu niệu, cần điều trị bằng thuốc kháng sinh.
- Trong trường hợp sỏi thận nhỏ và có thể tiết niệu qua đường thông thường, có thể sử dụng thuốc lợi tiểu.
- Trường hợp không giải quyết được bằng điều trị nội khoa, bác sĩ có thể chỉ định can thiệp phẫu thuật.
Lưu ý khi giảm đau sỏi thận tại nhà
Cơn đau sỏi thận là một tình huống cần được cấp cứu tại bệnh viện để giảm đau và điều trị kịp thời. Tự ý thực hiện giảm đau sỏi thận tại nhà là không an toàn cho bệnh nhân. Các xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh cần được thực hiện tại cơ sở y tế chuyên môn.
Nếu bác sĩ không đề xuất can thiệp phẫu thuật, bệnh nhân có thể tự điều trị sỏi thận tại nhà bằng thuốc theo đơn và chỉ dẫn của bác sĩ. Uống nhiều nước để tăng khả năng đào thải tự nhiên của sỏi.
“Mổ nội soi sỏi thận là phương pháp điều trị hiện đại giúp giảm biến chứng hậu phẫu, rút ngắn thời gian phục hồi và tiến trình thực hiện nhanh chóng.”
Lưu ý rằng sỏi thận có thể tái phát dù đã được xử lý sạch. Bệnh nhân cần tuân thủ lối sống lành mạnh và chế độ ăn uống hợp lý khi mắc sỏi thận. Sỏi cản trở đường niệu có thể gây hại cho chức năng thận và gây nhiễm trùng. Vì vậy, mặc dù cơn đau sỏi thận kinh khủng, nhưng mối nguy hiểm lớn nhất không phải là cơn đau mà là các biến chứng: suy thận và nhiễm trùng.
Dnulib
Để biết thêm thông tin chi tiết, hãy truy cập Dnulib.
