Hỏi Đáp

Bài 3: Cấu trúc chương trình

Cập nhật lúc: 6 Tháng Chín, 2023

Rate this post

Một chương trình viết bằng ngôn ngữ lập trình bậc cao thường bao gồm hai phần:
[ < Phần khai báo > ]
< Phần thân >
Các diễn giải bằng ngôn ngữ tự nhiên được đặt trong cặp dấu < và >
Phần khai báo có thể có hoặc không được đặt trong cặp dấu [ và ]
Phần khai báo: Bao gồm khai báo tên chương trình, thư viện sử dụng, hằng, biến và chương trình con
Phần thân chương trình: Gồm dãy các lệnh được đặt trong dấu mở đầu và kết thúc

Phần khai báo

a. Khai báo tên chương trình

Trong ngôn ngữ Pascal, cách khai báo như sau:
Program Ten_Chuong_trinh;

Trong đó: Tên chương trình là tên do người lập trình đặt theo quy định về tên
Ví dụ: Program Tinh_tong;

b. Khai báo thư viện

Mỗi ngôn ngữ lập trình thường có những thư viện cung cấp chương trình thông dụng đã được viết sẵn
Cách khai báo thư viện trong chương trình:
Uses < Danh sách thư viện >;

Trong đó:

Uses là từ khóa
Tên các thư viện được viết cách nhau bởi dấu phẩy

Ví dụ:

Trong ngôn ngữ Pascal:
Uses crt;
Thư viện CRT cung cấp các chương trình có sẵn để làm việc với màn hình văn bản và bàn phím.
Trong C++:

c. Khai báo hằng

Khai báo hằng thường được sử dụng cho những giá trị xuất hiện nhiều lần trong chương trình
Phần khai báo hằng có dạng:
CONST < Tên hằng > = < Giá trị của hằng >;

Ví dụ:

dnulib.edu.vn

d. Khai báo biến

Mọi biến được sử dụng trong chương trình cần được đặt tên và khai báo để lưu trữ và xử lí
Biến chỉ nhận một giá trị tại mỗi thời điểm và được gọi là biến đơn

Ví dụ:

Giải phương trình bậc hai ax2 + bx + c = 0 (với các hệ số a, b, c bất kì)

a, b, c: các biến cần nhập
Delta, x1, x2: các biến cần tính
Với Pascal, phần khai báo biến có dạng: Var < Danh sách biến >:< kiểu dữ liệu >;

Phần thân chương trình

Phần thân chương trình được tạo bởi dãy lệnh trong phạm vi được xác định bởi cặp dấu hiệu BEGIN (mở đầu) và END (kết thúc), sau END có dấu chấm.

Ví dụ:
Phần thân trong chương trình Pascal:

Begin
[ &lt; Dãy lệnh &gt; ];
End.

Xét một vài ví dụ về chương trình đơn giản:

Ví dụ 1:
Chương trình sau đưa ra thông báo “Xin chào các bạn!”

Ví dụ 2:
Chương trình Pascal đưa ra thông báo “Xin chào các bạn!” và “Mời các bạn làm quen với Pascal!”

begin
writeln('Xin chào các bạn!');
writeln('Mời các bạn làm quen với Pascal');
end.

Câu 1:
Trong chương trình sau, phần khai báo, phần thân và có thể khai báo lại các biến như sau:

Program Giai_PTB2;
Uses crt;
Var a, b: real;
 c: real;
 D: real;
 x1, x2: real;
begin
 clrscr;
 write ('Nhập a, b, c'); readln(a, b, c);
 D:= b*b - 4* a*c;
 If D < 0 then write ('PT vô nghiệm')
 Else if D = 0 then write ('Nghiệm kép x = ', -b/ (a*2));
 Else
 Write('x1 = ', x1:8:3, 'x2 = ', x2:8:3);
 Readln;
End.

Gợi ý trả lời: