Miễn nhiệm, bãi nhiệm và cách chức là những khái niệm thường gặp trong việc đình chỉ chức vụ của cán bộ công chức. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ sự khác nhau giữa chúng. Qua bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu rõ hơn về bãi nhiệm – một hình thức xử phạt quan trọng trong việc thôi giữ chức vụ của cán bộ công chức.
Bãi nhiệm là gì?
Bãi nhiệm là hình thức xử phạt buộc cán bộ công chức phải thôi giữ chức vụ trước khi hết nhiệm kỳ do vi phạm pháp luật, vi phạm về phẩm chất đạo đức hoặc không còn xứng đáng giữ chức vụ của cơ quan nhà nước. Trong những trường hợp đặc biệt như đại biểu Quốc hội, Quốc hội hoặc cử tri có thể quyết định bãi nhiệm.
Bãi nhiệm đại biểu Quốc hội được quy định bởi Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc theo đề nghị từ Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Mặt trận Tổ quốc tỉnh hoặc của cử tri. Đối với đại biểu hội đồng nhân dân ở cấp tỉnh, huyện, phường, xã, quyết định bãi nhiệm sẽ do Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cùng cấp hoặc chủ tịch Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cùng cấp đưa ra.
Quy trình bãi nhiệm phụ thuộc vào quyền thẩm quyền và quyết định của cơ quan liên quan, nhưng không phải cán bộ nào cũng có thể tự ý bãi nhiệm mình.
Phân biệt miễn nhiệm, bãi nhiệm và cách chức
Để hiểu rõ hơn về bãi nhiệm, chúng ta cần phân biệt nó với hai khái niệm khác là miễn nhiệm và cách chức. Dưới đây là sự khác biệt giữa chúng:
Miễn nhiệm
Miễn nhiệm là hình thức thôi giữ chức vụ, chức danh của cán bộ công chức khi chưa hết nhiệm kỳ hoặc thời hạn bổ nhiệm. Điều này có thể xảy ra do không hoàn thành nhiệm vụ, không đủ năng lực, uy tín hoặc vì lý do sức khỏe hoặc yêu cầu nhiệm vụ khác. Miễn nhiệm không phải là hình thức kỷ luật và không được áp dụng cho cán bộ bị kỷ luật.
Cách chức
Cách chức là hình thức kỷ luật dành cho cán bộ công chức lãnh đạo hoặc quản lý. Nếu cán bộ không hoàn thành nhiệm vụ, vi phạm pháp luật hoặc vi phạm về phẩm chất đạo đức, cơ quan có thẩm quyền có thể áp dụng cách chức. Hậu quả pháp lý của cách chức có thể kéo dài 12 tháng, cấm cán bộ tăng lương, đào tạo hoặc bổ nhiệm và không được bổ nhiệm vào vị trí lãnh đạo nếu vi phạm liên quan đến tham nhũng.
Bãi nhiệm
Bãi nhiệm là hình thức xử phạt buộc cán bộ công chức phải thôi giữ chức vụ trước khi hết nhiệm kỳ do vi phạm pháp luật, vi phạm về phẩm chất đạo đức hoặc không còn xứng đáng giữ chức vụ của cơ quan nhà nước. Quy trình bãi nhiệm phụ thuộc vào quyền thẩm quyền và quyết định của cơ quan liên quan.
Miễn nhiệm có được áp dụng đối với cán bộ, công chức không?
Theo Luật Cán bộ, Công chức năm 2008, cán bộ công chức có thể bị miễn nhiệm hoặc xin miễn nhiệm. Cụ thể:
- Bị miễn nhiệm: Cán bộ bị miễn nhiệm khi liên tục trong 2 năm không hoàn thành nhiệm vụ được giao; hoặc vì lý do sức khỏe, năng lực, uy tín (theo Luật Sửa đổi, bổ sung Luật Cán bộ, công chức).
- Xin miễn nhiệm: Cán bộ có thể xin miễn nhiệm nếu không đủ sức khỏe, năng lực, uy tín để hoàn thành nhiệm vụ được giao hoặc vì những lý do khác (theo Luật Cán bộ, công chức).
Đáng lưu ý, miễn nhiệm không phải là hình thức kỷ luật đối với cán bộ, chỉ có Khiển trách, Cảnh cáo, Cách chức hoặc Bãi nhiệm mới được coi là hình thức kỷ luật.
Quy trình miễn nhiệm cán bộ
Quy trình miễn nhiệm cán bộ phụ thuộc vào quyền thẩm quyền và quyết định của cơ quan liên quan. Hồ sơ miễn nhiệm bao gồm tờ trình của cơ quan tham mưu, văn bản liên quan như quyết định kỷ luật và đánh giá cán bộ trong nhiệm kỳ hoặc thời hạn giữ chức vụ.
Quy trình xem xét miễn nhiệm có thể thuộc thẩm quyền quyết định của cơ quan nơi cán bộ đang công tác hoặc cấp trên. Trong cả hai trường hợp, quy trình bao gồm các bước như sau:
Bước 1: Đề xuất miễn nhiệm từ cơ quan tham mưu.
Bước 2: Thẩm định và xin ý kiến từ cấp ủy Đảng.
Bước 3: Thông báo và nghe ý kiến của cán bộ về việc miễn nhiệm.
Bước 4: Tổng hợp ý kiến và trình cấp quyết định.
Bước 5: Xem xét và quyết định từ cấp có thẩm quyền.
Tùy thuộc vào thẩm quyền xem xét miễn nhiệm, quy trình cụ thể có thể khác nhau.
Được chỉnh sửa bởi: Dnulib
