Nhắc đến “độc quyền nhóm” hay còn gọi là “độc quyền tập đoàn” trong tiếng Anh, chúng ta nghĩ ngay đến một cấu trúc thị trường đặc biệt. Độc quyền nhóm xảy ra khi một số lượng nhỏ các công ty chiếm lĩnh thị trường mà không ai trong số đó có thể loại bỏ ảnh hưởng đáng kể của các công ty khác. Tại đây, chúng ta sẽ tìm hiểu vì sao độc quyền nhóm không bị phá vỡ và những yếu tố tạo nên sự độc quyền này.
Độc quyền nhóm là gì?
Độc quyền nhóm là một cấu trúc thị trường mà chỉ có một số lượng nhỏ các công ty chiếm lĩnh, và không có công ty nào có thể ảnh hưởng đáng kể đến các công ty khác. Độc quyền nhóm thường bao gồm ít nhất hai công ty, và con số này không được quá lớn để mỗi công ty vẫn có thể gây ảnh hưởng đáng kể lên các công ty khác.
Trong quá khứ, đã có nhiều nhóm độc quyền tồn tại trong nhiều lĩnh vực khác nhau như sản xuất thép, công ty dầu khí, đường sắt, sản xuất lốp xe, chuỗi cửa hàng tạp hóa. Nhưng những lo lắng về kinh tế và pháp lí về độc quyền nhóm đã làm chậm quá trình đổi mới và tăng giá cao, từ đó gây hại cho người tiêu dùng.
Điều kiện dẫn tới độc quyền nhóm
Có một số điều kiện mà khi tồn tại, độc quyền nhóm có thể xảy ra. Đó là chi phí vốn đầu vào cao, các đặc quyền pháp lí như giấy phép tần số vô tuyến hoặc đất để sử dụng cho đường sắt và một nền tảng gây dựng được giá trị với nhiều khách hàng hơn, ví dụ như các trang mạng xã hội. Tuy nhiên, sự chuyển đổi công nghệ và thương mại toàn cầu đã thay đổi một số điều kiện trên, làm ảnh hưởng đến những ngành công nghiệp truyền thống như sản xuất thép và phần mềm văn phòng.
Tại sao độc quyền nhóm không bị phá vỡ?
Các công ty trong một nhóm độc quyền thường nhận thấy rằng lợi ích của việc hợp tác vượt trội hơn so với chi phí cạnh tranh. Chính vì vậy, họ thường đồng ý không cạnh tranh và quyết định hợp tác để đạt lợi ích chung. Những công ty này đã tìm ra những cách sáng tạo để tránh việc giới hạn giá cả và tạo ấn tượng trong mắt khách hàng.
Một cách tiếp cận khác mà các công ty sử dụng là để đi theo một lãnh đạo giá được công nhận. Khi một công ty tăng giá, các công ty khác thường sẽ làm theo. Tuy nhiên, một vấn đề mà các công ty độc quyền phải đối mặt là khả năng gian lận. Nếu tất cả các công ty trong nhóm đồng ý cùng hạn chế nguồn cung và đồng loạt giữ giá cao, thì mỗi công ty sẽ có thể lấy đi thị phần đáng kể từ các công ty khác bằng cách giảm giá hoặc tăng sản phẩm của mình trên thị trường.
Khi chi phí và lợi ích được cân nhắc đúng mức để không có công ty nào muốn tách khỏi nhóm độc quyền, thì sẽ tạo ra trạng thái cân bằng Nash cho nhóm độc quyền. Điều này có thể đạt được thông qua các hợp đồng hoặc điều kiện thị trường, các hạn chế pháp lí hoặc mối quan hệ chiến lược giữa các thành viên của nhóm độc quyền để trừng phạt những kẻ gian lận.
Độc quyền nhóm có thể tạo ra lợi ích cho các công ty trong nhóm, nhưng lại gây hại cho người tiêu dùng. Vì vậy, việc giám sát và kiểm soát các hoạt động của các công ty trong cấu trúc thị trường này là vô cùng quan trọng.
Ảnh được tạo bởi dnulib.edu.vn.
